در بررسی موضوع موشها در منطقه ۲۱ به نکته جالبی پی بردیم که نشان میدهد برخیها علاوه بر اینکه برای این موجودات موذی سفره هفت رنگ پهن میکنند، با تأمین و رساندن ویتامین k به موشها، طعمهگذاریهای شهرداری را نیز بیاثر میکنند!
مسئول طعمهگذاری و مقابله با جانوران موذی، اداره «ساماندهی» است. بنابر این سراغ «امیرحسین علیزاده»، رئیس اداره ساماندهی شهرداری منطقه ۲۱ رفتیم تا آخرین وضعیت موشها در این محدوده را از او جویا شویم. این مقام مسئول از کنترل و کاهش جمعیت موشها در منطقه ۲۱ میگوید: «براساس برنامههای شرکت ساماندهی، طعمهگذاریهای فیزیکی و شیمیایی یعنی تلهگذاری و طعمههای سمی، روزانه به شکل منظم در همه منطقه انجام میشود. تماسهایی که در اینباره با سامانه ۱۳۷ گرفته میشود هم در اولویت است. از شنبه تا چهارشنبه، طعمهگذاری میکنیم و پنجشنبهها لاشهها جمعآوری میشود.
تعداد لاشههایی که در پایان هفته جمعآوری میشود، متغیر است. اما بهطور میانگین، بین ۲۰ تا ۳۰ لاشه موش جمعآوری میکنیم که آمار خوبی است. خوشبختانه جمعیت موشها در منطقه ۲۱ کنترل شده و نسبت به گذشته، تعداد این جانوران کاهش پیدا کرده است. بدیهی است که مانند دیگر شهرهای بزرگ جهان در تهران نیز امکان ریشهکن کردن کامل موشها وجود ندارد و اصلاً به سبب اکوسیستم طبیعی نیز این کار درست و به صلاح نیست. تعداد موشها در منطقه ۲۱ زیاد نیست و شاید یکی از دلایلی که چنین گمانی در برخی از شهروندان به وجود میآید، حساسیتی است که نسبت به این حیوان دارند. مقابله شهرداری با موشها منظم و با همه توان انجام میشود و اگر حتی یک هفته بخواهیم در این زمینه کوتاهی کنیم، دچار مشکل خواهیم شد. هرچند با توجه به اینکه موش حیوان هوشمندی است، کار سختی داریم و مجبور هستیم تا مدام تغییر روش و تغییر طعمه دهیم.»
موشها این مهمانهای موذی و ناخوانده یکی از مهمترین معضلات و چالشهای انسان شهرنشین بهویژه در ابرشهرهایی مانند تهران به شمار میروند. موجودات به نسبت کوچکی که در سوراخها و حفرههای تاریک زندگی میکنند و کسی از تعداد دقیق آنها خبر ندارد. هرچند در اسفندماه سال ۱۳۹۴، براساس اعلام شرکت «ساماندهی صنایع و مشاغل تهران»، جمعیت آنها در پایتخت بالغ بر یک میلیون و ۴۰۰ هزار اعلام شده بود، اما آمار و ارقام مطرح شده در طول سالهای اخیر به شدت متفاوت بوده و نسبت به صحت و دقت آن شک و شبهه بسیار است. ارقامی که از یک میلیون و ۴۰۰ هزارآغاز شده و تا ۴۰ و ۵۰ میلیونی ادامه پیدا کرده است، آماری که تفاوت و تناقض حیرتانگیزی دارد! درباره این جانور موذی همین اندازه که بدانیم یک جفت از آن ها میتواند در یک سال ۷۰۰ تا ۸۰۰ موش زایش کند، کافی است! جمعیت موشها و میزان زاد و ولد آنها مانند اغلب جانوران با میزان دسترسی آنها به غذا ارتباط مستقیم دارد.
رئیس اداره ساماندهی شهرداری منطقه ۲۱، در اینباره به همشهری محله میگوید: «رعایت بهداشت و نظافت شهری، تأثیر مستقیمی روی جمعیت موشها دارد. موشها برای زندگی به آب، غذا و مامن نیاز دارند و هرکجا که این ۳ فاکتور در کنار هم قرار بگیرند، شاهد حضور پر تعدادتر موشها هستیم. با وجود نهرها و فضای سبز وسیعی که وجود دارد، در حال حاضر نمیتوانیم آب و مأمن موشها را از آنها بگیریم. مگر تا زمانی که سیستم «اگو» یا همان «فاضلاب شهری» راهاندازی شوند. پس تنها فاکتور سوم یعنی غذا باقی میماند. پسماندهای رستوران و اغذیهفروشیها و نیز زبالهها و خوراکیهایی که شهروندان در داخل جوی و کنار پیادهرو و اطراف مخازن زبالهها رها میکنند، موجب تجمع موشها و افزایش زاد و ولد آنها میشود. بنابراین مؤثرترین راه برای مقابله با موشها دفع صحیح زباله و پسماند است.»
جالب است بدانیم خدمتی که برخی از شهروندان به موشها میکنند، از دادن غذا و سیر کردن شکم این موجودات موذی هم بیشتر است. این دسته از شهروندان با دادن مقادیر زیادی ویتامین k به این موجودات، موجب میشوند تا طعمهگذاریهای شهرداری برای موشها بیاثر و خنثی شود! اگر از شنیدن این موضوع متعجب شدهاید، بیتردید توضیحات امیرحسین علیزاده را بخوانید: «طعمههایی که برای موشها گذاشته میشود به این شکل است که موش با خوردن آنها رگهایش آسیب دیده و دچار خونریزی داخلی شده و میمیرد. سبزینهها بهویژه برگهای کاهو، دارای مقادیر زیادی ویتامین k هستند.
ویتامین k هم عامل انغقاد خون است. یعنی موشهایی که طعمه را بلعیدهاند با مصرف کاهو و سبزیجات از مرگ نجات پیدا میکنند و طعمهگذاریها بیاثر میشود. بنابر این با در دسترس قراردادن سبزینهها علاوه بر اینکه غذای موشها را تأمین میکنیم، موجب میشویم که طعمهگذاریها هم بیاثر شود و به درمان این حیوان کمک میکنیم.»
همانگونه که اشاره شد، جمعیت موشها در نقاطی که غذا برایشان مهیاتر است، بیشتر میشود. در منطقه ۲۱ نیز با توجه به تراکم جمعیت و مراکز خرید و رستورانها در «تهرانسر»، باید جمعیت موشها در این محدوده بیشتر از محلههای دیگر باشد. رئیس اداره ساماندهی با تأیید این موضوع به همشهری محله میگوید: «با توجه به اینکه اغلب رستورانها و اغذیهفروشیها و میوهفروشیها در بلوار اصلی تهرانسر و کوچه و خیابانهای اطراف آن متمرکز شدهاند و بیشترین حضور و رفتوآمد جمعیت را در این راسته شاهد هستیم، در نتیجه، تعداد موشها در محدوده بلوار اصلی بیشتر است و بیشترین تلهگذاریها را هم در اینجا انجام میدهیم.
موش، حیوان هوشمندی است و برای رسیدن به شرایط بهتر، جابهجا میشود و نقل مکان میکند. آنها از مکانهایی که غذا در آنجا کمتر است یا شرایط مناسبی ندارد، به نقاط دیگر میروند. بنابراین تعداد آنها در محلههایی که تراکم جمعیت زیاد نیست یا مراکز تفریحی و تجاری چندانی ندارد، تعدادشان به مراتب کمتر است.»