رقابت قیمتی لوازم خانگی داخلی با خارجی؛ دلالان کجای این ماجرا ایستاده اند؟

پس از خروج آمریکا از برجام و وعده بازگشت تحریم‌ها علیه ایران در مدت ۹۰ روزه و ۱۸۰ روزه، بسیاری از شرکت‌های خارجی که در بازار ایران سرمایه گذاری کرده بودند، تک تک بازار ایران را ترک کردند و به نوعی بازار ایران از برند‌های معروف خارجی خالی شد.

به گزارش تابناک اقتصادی، در بازار لوازم خانگی نیز بعد از اعمال تحریم‌ها، زمزمه‌هایی از خروج دو برند اصلی سامسونگ و ال جی مطرح شد، اما برخی این موضوع را در حد شایعه قلمداد می‌کردند. سرانجام در بهمن ماه سال گذشته بود که خبر "پایان کار ال جی و سامسونگ در بازار لوازم خانگی ایران" به تیتر یک رسانه‌ها تبدیل شد. ماجرای این تیتر به مصاحبه سیدعلیرضا موسوی‌مجد، رئیس هیات مدیره انجمن لوازم صوتی و تصویری ایران با یکی از خبرگزاری‌ها بازمی‌گشت. وی طی مصاحبه‌ای اعلام کرد: پایین آوردن تابلو‌های شرکت کره‌ای سامسونگ از مغازه‌ها چند وقتی است آغاز شده است.

با خروج این دو برند از بازار ایران، قیمت لوازم خانگی مربوط به این دو برند به طرز چشمگیری افزایش یافت، به گونه‌ای که با صد میلیون تومان پول، تنها می‌شد یک یخچال ساید از این دو برند را تهیه کرد. به هر صورت این مساله موجب شد تا همه چشم و امید زوج‌های جوان که در پی تهیه و تدارک جهیزیه بودند، به برند‌های ساخت داخل باشد.

هر چند آمار‌ها بیانگر رشد تولید لوازم خانگی ساخت داخل است، به همان نسبت هم این لوازم خانگی ساخت داخل در بازار، روند گرانی را در پیش گرفته اند، به گونه‌ای که نمونه‌های داخلی به لحاظ قیمت، کم کم در حال نزدیک شدن و رقابت با نمونه‌های خارجی ‌باشند.

در رابطه با گرانی لوازم خانگی اکبر پازوکی، رئیس اتحادیه لوازم خانگی در گفت‌وگویی در یازدهم آبان ماه سال جاری گفت: بازار لوازم خانگی راکد است، آنقدر قیمت‌ها بالاست که خریداران قدرت خرید خود را از دست دادند، از همین روی، خرید و فروشی نمی‌شود. در یک تا دو ماه گذشته، حدود ۵۰ درصد کاهش تقاضای خرید لوازم خانگی داشتیم.

پازوکی همچنین در گفت‌وگوی دیگری در روز‌های پایانی مهرماه سال جاری گفت: تولیدکنندگان باید در مورد قیمت لوازم خانگی توضیح دهند، زیرا آن‌ها مواد اولیه را از بورس تهیه و اقدام به تولید کالا می‌کنند. اصناف کالا را با قیمت مشخصی از تولیدکننده می‌خرند و سپس با یک سود متعارف به فروش می‌رسانند.

وی با اشاره به افزایش قیمت مواد اولیه، تصریح کرد: وضعیت ده روز گذشته را مشاهده کنید که قیمت‌ها به چه شکلی افزایش یافته اند؛ برای نمونه نرخ سکه که چگونه از ۱۰ میلیون به بیش از ۱۶ میلیون تومان رسیده است، وضعیت قیمت مواد اولیه هم به همین شکل است. گرانی مواد اولیه منجر به افزایش قیمت نهایی محصول شده است.

رئیس اتحادیه لوازم خانگی اظهار داشت: سه سال پیش با ۱۰۰ میلیون تومان می‌توانستیم ۳۰ عدد یخچال سایدبای‌ساید بخریم، اما امسال با همان ۱۰۰ میلیون تومان، دو عدد ساید هم نمی‌توانیم بخریم؛ بنابراین، اصلاً نمی‌توان گفت که مقصر این گرانی‌ها، تولید کننده یا عرضه کننده است بلکه همانطور که اشاره کردم، افزایش نرخ مواد اولیه و مؤلفه‌های دیگری همچون نرخ ارز، موجب این وضعیت شده است.

هر چند رئیس اتحادیه لوازم خانگی افزایش قیمت مواد اولیه را عامل گرانی لوازم خانگی عنوان کرده است، مصاحبه‌ها با فروشندگان لوازم خانگی پرده از راز قیمت سرسام آور لوازم خانگی برداشته است.

فروشندگان می‌گویند، قیمت‌های فروش را نه شرکت‌های پخش، بلکه این دلالان و واسطه‌ها هستند که تعیین می‌کنند. فروشندگان می‌گویند وقتی با شرکت‌ها درباره کالا صحبت می‌کنیم، آن‌ها می‌گویند که ما کالایی برای فروش نداریم، اما مشخص است این کالا‌ها را انبار کرده اند و از طریق دلالان و واسطه‌ها آن‌ها را به بازار عرضه می‌کنند و این دلالان و واسطه‌ها هم هر گونه که صلاح بدانند، قیمت‌ها را افزایش می‌دهند. حتی افزایش قیمت در بازار لوازم خانگی هم اکنون ساعتی هم شده است. نکته جالب توجه این است که افزایش قیمت‌ها در برند‌های ایرانی بیشتر از برند‌های خارجی هم است!

نکته دیگر این است، گویا نرخ‌هایی که شرکت‌ها برای فروش اعلام می‌کنند واقعی نیست و عملاً کالا‌ها با قیمت‌هایی خارج از قیمت‌های مذکور و قانونی، معامله می‌شوند؛ برای نمونه قیمت یخچال فریزر دو قلو الکترو استیل رسماً ۲۰ میلیون تومان اعلام شده است، در حالی که در بازار حدود ۲۵ میلیون تومان معامله می‌شود. یا قیمت رسمی یخچال فریزر دو قلو اسنوا ۲۲ میلیون تومان می‌باشد، ولی در بازار حدود ۲۸ میلیون تومان فروخته می‌شود.

در ماه‌های اخیر تلاش‌هایی برای جلوگیری از افزایش قیمت کاذب لوازم خانگی مانند طرح شناسه کالا و یا ثبت معاملات در سامانه تجارت انجام شده است، اما آن چیزی که به وضوح در بازار مشخص است، این که این راهکار‌ها و تلاش‌ها نتوانستند مانع افزایش و کنترل قیمت‌ها شوند.

آن چه از بازار لوازم خانگی مشخص است، این که مصرف کنندگان در حال ضرر هستند و این پرسش مطرح است که آیا سازمان حمایت از مصرف کننده و ستاد تنظیم بازار فکری به حال این افزایش قیمت‌های کاذب لوازم خانگی کردهاند؟ اگر این نهاد‌ها برای جلوگیری از افزایش قیمت‌ها کاذب لوازم خانگی کار نکنند، مجلس و دولت مجبور خواهند شد برای کمک به زوج‌های جوان برای خرید جهیزیه باز هم مبلغ وام ازدواج را افزایش دهند؛ افزایشی که قطعاً دیگر زوج‌های جوان یارای پرداخت اقساط آن را نخواهند داشت.