شش هفته پس از آغاز سال ۱۴۰۰، سینما همچنان در اغماست و با توجه به تداوم تعطیلی سالنهای سینما و حجم بالای تولیدات در صف اکران، دورنمای روشنی برای اقتصاد سینما ـ دست کم تا پایان سال جاری ـ قابل تصور نیست؛ وضعیتی که باعث شده سینماگران ایرانی، به صورت عمده به سمت تولید برای وی او دیها بروند و ساختار اقتصاد سینمای ایران بیش از پیش به هم بریزد.
به گزارش «تابناک»؛ سالنهای سینما روزگاری نه چندان دور هم، محل اجتماع خانوادهها بود. از خردسالان تا کهنسالان خیره به پرده نقره به تماشای داستانهایی مینشستند که به مدد نور به تصویر کشیده شده بودند. نوروز ۱۳۹۹ فرانرسیده بود که کرونا گریبان جهان و ایران را گرفت و سالنهای سینما یکی از محلهای اجتماعی بود که تعطیل شد. این تعطیلی در برخی کشورها، از جمله ایران در چند مقطع تمدید و لغو شد. آخرین لغو تعطیلی سالنهای سینما، مدتی پیش از نوروز ۱۴۰۰ و آخرین تعطیلی اندکی پس از تعطیلات نوروزی سال کنونی بود.
موج چهارم شیوع کرونا در ایران، که با بیتدبیری در عدم ممنوعیت سفرهای نوروزی و تشدید محدودیت در آن ایام رقم خورد، بسیاری از مشاغل از جمله سینما را به تعطیلی کشاند. تفاوت سینما با مشاغل دیگر از این منظر بود که محصولات نهایی بسیاری از مشاغل در هر شرایطی مشتری دارد، اما سینما برای جذب مخاطب در شرایط عادی نیز مسیر دشواری در پیش داشت، چه رسد به آنکه کرونا شیوع پیاده کرده باشد و بسیاری از مردم نگران ابتلا به کرونا در فضاهای سربسته نظیر سالنهای سینما باشند.
سینماداران کوشش فراوانی کردند تا درهای سالنهای سینما گشوده شود، اما تجربه فروش اندک نوروز ۱۴۰۰ ـ که مجموع چهارده روز با بلیت سی هزار تومانی، به اندازه یک روز فروش در نوروز سال ۱۳۹۸ بود ـ آنها را نیز از پافشاری بر بازگشایی سالنهای سینما منصرف کرد، چون آنها دریافتند در شرایط کنونی که نگرانی عمومی قابل توجه است، سالنهای سینما توان جذاب مخاطب چندانی ندارند و باز و بسته بودنشان عملاً توفیر چندانی ندارد و این باور زمانی تقویت شد که صاحبان فیلمهای سینمایی بیش از پیش از اکران فیلمهایشان در این مقطع پرهیز و آن را نوعی فیلمسوزی تلقی کردند.
در واقع بر خلاف دوران پیش از کرونا ـ که رقابت شدیدی برای اکران فیلمهای سینمایی وجود داشت و صف فشردهای از صاحبان فیلمها همواره در شورای صنفی اکران وجود داشت ـ اکنون صف فشردهای از صاحبان فیلمها وجود دارد که حاضر به نمایش فیلمهایشان نیستند و اکران آثارشان را به زمانی که رونق به سالنهای سینما بازگشته است، موکول نموده اند. روند تولید که در سال ۱۳۹۹ با وجود تعطیلی نسبی سالنهای سینما جریان داشت نیز در سال ۱۴۰۰ بسیار کند و با توجه به دورنمای مبهم سینمای ایران، تعداد پروژههای سینمایی که کلید خورده، بسیار محدود است.
اغلب سینماگران اعم از کارگردانها و بازیگران سراغ همکاری با وی او دیها رفتهاند و با این کوچ، سریال سازی بیش از سال ۱۳۹۹ رونق گرفته است. ظاهراً دستمزدهایی که در این بخش پرداخت میشود نیز بیش از دستمزدهای سینمایی است و به همین دلیل اهالی سینما بدون توجه به ارزشهای هنری اغلب این سریالهای نازل، با آنها همکاری میکنند. در همین راستا بر اساس اطلاعات خبرنگار «تابناک»، با اغلب چهرههای مشهور سینمای ایران به منظور تولید محتوا برای این وی او دیها قرارداد بسته شده و از این محصولات در ماههای پیش روی به مرور رونمایی میشود.
پرسشی که در این میان مطرح است، اینکه اگر رونق به سینمای ایران در سال ۱۴۰۱ بازگردد، آیا این گروه از هنرمندان بار دیگر از وی او دیها به سینمای حرفهای کوچ میکنند و یا با توجه به فضای کنونی وی او دیها و دستمزدهایی که در سینمای ایران قابل پرداخت نیست، حضورشان بیشتر در این بسترها خواهد بود و برای حفظ اعتبارشان که قاعدتاً از پرده بزرگ سینما میآید، در آینده صرفاً حضوری گذرا و موردی در پروژههای سینمایی خواهند داشت؟!