به گزارش «تابناک» به نقل از روزنامه خراسان، کاربران شبکه‌های اجتماعی با توجه به برگزاری مدارس به صورت آنلاین، دورکاری کارمندان و همچنین محدودیت‌های کرونایی از ساعت ۱۰ شب از این قطعی برق انتقاد کردند. با این حال خبر باخت شطرنج بازان کشورمان در بازی‌های آنلاین آسیایی، گرفتار شدن برخی از کودکان در شهربازی، سردرگمی خودرو‌ها در چهارراه ها، مشکلات دانش آموزان در برگزاری امتحانات آنلاین، گیرکردن در آسانسور، قطعی آنتن دهی موبایل و ... که همه به خاطر قطع شدن ناگهانی و بدون اطلاع برق رخ داده از مشکلاتی بود که بسیاری از هموطنان ما در این چند روز با آن دست و پنجه نرم کردند. با این حال همان طور که در ۲۵ دی سال گذشته درباره برخی از متهمان خاموشی‌های آن روز‌ها نوشتیم امروز هم می‌خواهیم در کنار پاسخ شرکت توانیر به خبرنگار ما درباره دلایل خاموشی‌های اخیر از متهمان اصلی قطعی برق دراین روز‌ها بنویسیم.
رشد ماینرها از گزارش دی تا کنون
این بار برخلاف خاموشی‌های دی سال گذشته که مسئولان شرکت توانیر کمبود گاز را دلیل کمبود تولید برق بیان کرده بودند و هیچ شانسی برای ماینرها در مصرف بالای برق نمی‌دانستند حالا که زمستان به سر آمده و قاعدتا مصرف گاز نیز کاهش یافته مدیران توانیر مدعی هستند که یکی از دلایل اصلی کمبود برق در روزهای اخیر فعالیت گسترده استخراج کنندگان رمز ارزهاست. پیش از این در دی سال گذشته مدیرعامل شرکت توانیر درباره میزان مصرف برق مراکز استخراج رمز ارز‌ها گفته بود: «براساس مدلی که در اختیار داریم ۵۰۰ تا ۶۰۰ مگاوات میزان مصرف برق استخراج رمزارزهاست که نیمی از آن‌ها براساس قرارداد‌هایی که داریم مجاز هستند.»، اما حالا روابط عمومی شرکت توانیر استخراج رمزارز‌ها را مهم‌ترین دلیل بالارفتن مصرف برق نسبت به سال قبل و قطعی‌های اخیر دانسته اند.
نقش ماینرها در شبکه خانگی برق
ابوذر صالحی مدیر روابط عمومی توانیر در گفتگو با خبرنگار ما با بیان رشد ۳ تا ۴ برابری استفاده از ماینرها، در شبکه برق کشور می‌گوید: «از دی ماه تا کنون رشد بالایی در ماینرها داشتیم که فشار بالایی را بر شرکت برق آورده است.» صالحی درباره دلایلی که ماینرها را مقصر خاموشی می‌داند، گفت: «در ۳ ماه اخیر بر اساس گزارش ها، بار پایه بدون نوسان مشاهده کردیم، به نوعی که حتی در ساعت ۱۲ شب که ناگهان به خاطر زمان استراحت مردم باید با کاهش بار مواجه باشیم هر شب میزان قابل توجهی به صورت مصرف خطی در خط دیده می‌شود که نشان از فعالیت ماینرهاست. اما دلیل دیگری که نشان می‌دهد ماینرها در شبکه خانگی شروع به فعالیت کرده اند این است که با توجه به تجهیز شرکت برق به هوش مصنوعی و شناسایی رابطه برق با اینترنت توانسته ایم مراکز استخراج ماینینگ را شناسایی کنیم.» او در خصوص نحوه شناسایی می‌گوید: «ماینرها برای ماینینگ در کنار برق به اینترنت نیاز دارند با رصد برق با قطع کردن اینترنت در نقاط مختلف می‌توان مراکز استخراج را شناسایی کرد، اما نکته خطرناک و البته تاسف بار این جاست که این روز‌ها ماینرها به شبکه خانگی راه یافته اند و مردم عادی وارد استخراج رمز ارز‌ها شده اند.» صالحی درباره میزان مصرف غیر مجاز ماینر‌های خانگی هم گفت: «با توجه به این که در این روز‌ها قیمت رمزارز‌ها به شدت افت کرده برای ماینینگ‌های مجوز دار استخراج با قیمت برق مصوب به صرفه نبوده و با توافق با ما از اول خرداد خاموش شده اند تا آخر شهریور ماه، ولی هم اکنون بیش از ۲ هزار مگاوات روزانه برق به صورت غیرمجاز توسط ماینرها مصرف می‌شود.» پیشتر رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق نیز رمزارز‌ها را به عنوان یکی از عوامل اصلی خاموشی‌های اخیر ذکر کرده بود.
خشکسالی مقصر جدید
در حالی که در گزارش قبلی از مقصران خاموشی‌ها ازجمله کمبود برق، صادرات برق، حمله سایبری، معاهده پاریس و ... نوشتیم، اما آن روز‌ها صحبتی از تاثیر خشکسالی بر کاهش تولید برق مطرح نبود با این حال مدیر روابط عمومی توانیر یکی دیگر از دلایل مشکلات برق در کشور را کاهش تولید قابل توجه برق در نیروگاه‌های برق آبی دانست و گفت: «هم اکنون نیروگاه‌های برق آبی به دلیل خشکسالی به کمترین میزان تولید خود رسیده اند و این خشکسالی باعث شده ۳ هزار و ۵۰۰ مگاوات از ظرفیت تولید برق در این نیروگاه‌ها کاهش یابد.»
تلفات ۱۰ درصدی برق در شبکه
همچنین در همه کشور‌ها مقداری از تولید برق در شبکه به دلیل مقاومت ذاتی سیم‌ها و تجهیزات شبکه در مقابل عبور جریان الکتریکی تلف می‌شود، اما هر چه این شبکه‌ها به روزرسانی شود این میزان به مقدار قابل توجهی می‌تواند کاهش یابد با این حال هم اکنون میزان تلفات برق در شبکه حدود ۱۰ درصد است هر چند بر اساس گزارش‌ها از سال ۹۲ تا کنون میزان تلفات برق از ۱۵.۲ درصد به ۹.۷ درصد رسیده است.
این در حالی است که طبق گزارش‌ها تلفات برق در سال ۱۳۹۹ از مصرف بخش عمومی (شامل ادارات، سازمان‌ها، مترو و غیره) بیشتر بوده یعنی در حالی که مصرف بخش عمومی ۵/۸ درصد بوده، تلفات برق ۷/۹ درصد از کل برق مصرفی بوده است.
البته بررسی آماری ۱۷ کشور ازجمله عراق، هند، پاکستان، ترکیه، مکزیک، ایران، اسپانیا، کانادا، انگلستان، ایتالیا، فرانسه، آمریکا و چین نشان می‌دهد که تلفات شبکه برق عراق با ۶/۵۰ درصد از همه کشورهای بالا بیشتر و تلفات شبکه برق چین با ۵/۵ درصد از همه کشور‌ها کمتر است. همچنین بر اساس جدول روبه رو که از روابط عمومی شرکت توانیر گرفته شده می‌توانید میزان مصرف بخش‌های مختلف را از برق در کشور مشاهده کنید که مصرف خانگی با ۳۲.۳ درصد بیشترین میزان مصرف را دارد. البته قابل ذکر است که در روز شنبه اول خرداد که شاهد خاموشی‌هایی هم بودیم در اوج مصرف ۵۷ هزار مگا وات برق مصرف شده است.
توانگر: علت خاموشی‌ها رمزارز نیست
این در حالی است که رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس در گفتگو با ایسنا ضمن رد این ادعا که علت قطعی برق استخراج رمز ارزهاست، گفته: «ظرفیت اسمی تولید برق در کشور ۸۵ هزار مگاوات و ظرفیت واقعی تولید برق در کشور ۶۰ هزار مگاوات است.» مجتبی توانگر با بیان این که میزان برق مصرفی در صنعت استخراج در دنیا ۱۲ هزار مگاوات است، گفت: «سهم میزان برق مصرفی در صنعت استخراج در واحد‌های مجاز ۳۰۰ مگاوات و در واحد‌های غیرمجاز هم ۳۰۰مگاوات است، که یک درصد کل برق تولیدی است.» رئیس کمیته اقتصاد انرژی مجلس، سهم کشور از کل صنعت استخراج در دنیا را کمتر از ۵ درصد بیان و خاطرنشان کرد: «علت قطع برق، استخراج رمز ارز نیست بلکه علت توقف سرمایه‌گذاری و فرسودگی شبکه توزیع و تولید است.»
ظرفیت اسمی نیروگاه هادر دوره‌های مختلف
شاید بد نباشد برای این که میزان توجه دولت‌های مختلف بر تولید برق را بدانیم به میزان ظرفیت اسمی تولید برق نیروگاه‌های کشور توجه کنیم. با دیدن جدول بالا بر اساس آمار‌های برق نیوز به خوبی می‌شود به بی توجهی دولت یازدهم و دوازدهم بر افزایش ظرفیت تولید برق پی برد.
یک در صد یعنی برق مصرفی یک استان متوسط.