به گزارش «تابناک» به نقل از اعتماد، برنامه تلویزیونی «کشیک سلامت» یک روز بعد از سفر تیم واکنش اضطراری وزارت بهداشت به استان بحرانزده سیستان و بلوچستان پخش شد و در این برنامه، سید موید علویان، معاون وزارت بهداشت در دولت نهم و زهرا شیخی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، تاخیر در تولید و واردات واکسن کرونا، دستهای خالی دولت از برنامههای مدون و منظم برای کنترل بیماری و شفاف نبودن متولیان سلامت با مردم درباره تمام مشکلات و چالشهای پیش رو را از مهمترین ضعفهای دولت دانستند، اما در پایان این برنامه، کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو و رییس مرکز اطلاعرسانی وزارت بهداشت، مهمان دیگر این برنامه بود که به برخی انتقادات این کارشناسان پاسخ داد.
در ابتدای این برنامه تلویزیونی که عصر جمعه ۱۱ تیر ماه از شبکه سلامت پخش شد، به دنبال پخش یک فیلم مستند و دکلمهای مفصل درباره سوءمدیریت دولت در کنترل بحران کرونا و انتقاداتی از سوی مجری این برنامه و طرح چرایی ورود کشور به پیک پنجم کرونا، زهرا شیخی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفت: «از خیلی وقت قبل، پیشبینی چنین وضعی را داشتیم. ضمن تقدیر و تشکر از مدافعان سلامت و کادر درمان، این گلایه همچنان باقی است که ما در کنترل کرونا، از ابتدا تا امروز هیچ دستورالعمل و برنامهریزی مشخص و مدیریت هدفمند و پیشگیرانه و مشخصی نداشتیم. ما با ویروسی مواجهیم که هر روز رفتارهای ناشناخته و جهشهای مختلف دارد. این ویروس، عامل مهاجم برای همه دنیاست. در بررسی میزان رعایت فاصله فیزیکی و ماسک از سوی مردم، آنچه میبینیم نشان میدهد که پروتکلها بیش از ۷۰ درصد رعایت میشود، اما در مورد واکسیناسیون به عنوان یک اقدام پیشگیرانه چه کردیم؟ مجلس، از روز اول این تاکید را داشت که باید واکسن قابل اطمینان وارد شود. هفته گذشته، طبق گزارشی که دریافت کردیم، بانک مرکزی اعلام کرد که ۱۷۷ میلیون دلار بابت سبد کوواکس، پرداخت شده در حالی که تا شهریور ماه پارسال، یک میلیارد یورو هم به اسم کرونا از صندوق ذخیره ارزی دریافت شده بود، اما تابستان پارسال، حدود ۷ شرکت ایرانی در گزارشهایی اعلام کردند که با ارقام بسیار کمتر و حدود ۳۰ میلیون دلار میتوانند واکسن تولید کنند. نمایندگان این شرکتها میگفتند که برای دریافت مجوز از سازمان غذا و دارو معطل ماندهاند و بعد از پیگیریهای کمیسیون بهداشت، خط تولید واکسن ایرانی هم فعال شد.»
شیخی افزود: «مردم انتظار واکسن قابل اطمینان دارند. طبق گزارشی که به کمیسیون بهداشت رسیده، تنها واکسن موجود در سبد کوواکس که به ایران رسید، آسترازنکا بود که از جمله واکسنهای پرعارضه است و با وجود ارزانی قیمت، امروز در بسیاری کشورها، این واکسن را پس زدهاند. بنابراین، ما چیزی را دریافت کردیم که دنیا پس زده بود.»
به دنبال صحبتهای شیخی، سیدموید علویان؛ معاون بهداشت دوره وزارت کامران باقری لنکرانی؛ وزیر بهداشت دولت نهم، با نگاه دیگری انتقادات تندی درباره عملکرد دولت و وزارت بهداشت در مدیریت و کنترل کووید ۱۹ مطرح کرد. موید علویان با اشاره به سرفصل عملکرد ۱۶ ماهه دولت درباره کنترل کرونا در کشور گفت: «در خانه بمانیم، ماسک بزنیم، سفر نرویم، فاصله اجتماعی را رعایت کنیم، نیمه شب هم اگر از خانه خارج شویم، جریمه میشویم. این، خلاصه عملکرد دولت و وزارت بهداشت طی یک سال و نیم گذشته است در حالی که امروز وارد پیک پنجم کرونا شدهایم و این پیک تا یک ماه دیگر ادامه دارد و در این مدت هم، عدهای از عزیزان ما فوت میکنند و اجتماع و اقتصاد ما آسیب میبیند و بعد هم باید منتظر پیک ششم باشیم.»
علویان با تاکید بر ضرورت مدیریت صحیح واکسیناسیون به عنوان تنها راهکار پیشگیرانه موثر در مبارزه با ویروس در حال جهش کرونا و انتقاد از سهلانگاری دولت در تسریع روند واردات و تولید واکسن گفت: «چرا ما دیر به واکسن رسیدیم؟ چون تیم مسوولان سلامت، در این یک سال و نیم تغییر نکرده. چون کسانی گفتند قرنطینه، یک اقدام قرون وسطایی است و امروز هم همانها، متولی هستند. ۲۰۰ نفر از متخصصان به رییسجمهوری نامه نوشتند و رونوشت این نامه را برای وزیر بهداشت هم فرستادیم و گفتیم بروید و در طرح اثربخشی واکسنهای جهانی مشارکت کنید. جواب این نامه چه بود؟ گفتند ما هرگز ملت ایران را موش آزمایشگاهی واکسنهای خارجی نمیکنیم. این پاسخ، عوامفریبی است. مگر همین امروز، واکسنهای داخلی خودمان را بر داوطلبان ایرانی امتحان نمیکنیم؟ واکسن را باید آزمایش کنیم و امروز هم این همه داوطلب داریم که واکسن روی آنها آزمایش شود. بنابراین، تفکر غلط، بیسوادی یا لجاجت، باعث شد ما وارد طرح اثربخشی واکسنهای جهانی نشویم.
اما در مورد تولید واکسنهای داخلی چه اتفاقی افتاد؟ در تولید واکسنهای داخلی هم با تاخیر مواجه شدیم، چون متخصصان معتقد به نظریه ایمنی گلهای حاکم بودند و اعتقادی به واکسن نداشتند و در سطوح عالی این بحث را مطرح میکردند که اگر کل مردم مبتلا شوند، بیماری از طریق ایمنی جمعی و گلهای کنترل خواهد شد که این نظر، یک بحث غیراخلاقی و غیرعلمی بود و به زبالهدان تاریخ رفت، اما کسانی که این نظر را در کشور ما اجرا کردند باید توبه کنند، چون باعث مرگ تعدادی از هموطنان شدند. حالا هم که واردات و تولید داخل داریم و آقایان میگویند که باید تا مهرماه و به دلیل بازگشایی مدارس و دانشگاهها و عادی شدن فضای کسبوکار، ۶۰ درصد جمعیت کشور را واکسینه کنیم، باز هم غیرممکن است. چرا؟ میگویند تا شهریورماه، ۱۰ میلیون دوز واکسن از مجموع واردات و تولید داخل، تهیه خواهد شد، ولی این میزان واکسن ارزشی ندارد و اثرگذار نیست، چون باید جمعیت عظیمی را ظرف ۳ تا ۶ ماه واکسینه کنیم در حالی که امروز و بعد از ۶ ماه، هنوز ۵۰ درصد جمعیت کشور هم واکسینه نشدهاند و حتی با فرض اینکه هر ماه موفق شویم ۵ میلیون نفر را واکسینه کنیم، واکسینه شدن ۶۰ درصد جمعیت کشور هم ۱۸ ماه طول خواهد کشید.»
علویان افزود: «باید برای تقویت تولید داخل و واردات واکسنهای خارجی قابل اطمینان تلاش کنیم. باید از توان تمام نهادها شامل بسیج و سپاه و ارتش و هلال احمر و شهرداریها و بخش خصوصی و بخش دولتی استفاده کرده و جهاد جدی و بسیج عمومی ایجاد شود و در مراکز درمانی و ایستگاههای مترو واکسیناسیون انجام شود. فقط در اینصورت، پیک پنجم را رد میکنیم وگرنه باید منتظر پیک ششم و مرگ بیشتر عزیزان باشیم. آنچه از روند واکسیناسیون در هفتههای گذشته هم شاهد بودیم البته هم کرامت انسانی را زیر سوال برد و هم سلامت مردم را به خطر انداخت. آقای رییسی که امروز، رییسجمهوری ایران است، باید در مقابل تمام ملت ایران پاسخگو باشد و، چون بر حفظ کرامت انسانی تاکید کرده، باید بیاید و تکلیف این کرامت انسانی را مشخص کند. اینکه مردم ایران سوار هواپیما بشوند و بروند کشورهای همسایه و با بدبختی واکسن بزنند، خلاف کرامت انسانی است. ما هم قبول داریم که به دولت واکسن نمیفروشند، ولی دهها شرکت خصوصی تقاضا کردهاند که مجوز واردات واکسن بگیرند و در پیچ و خم اداری گیر کردهاند. واکسن باید به رایگان در اختیار مردم قرار بگیرد و بخش خصوصی میتواند واکسن را وارد کند و در اختیار دولت و شبکه توزیع قرار دهد، چون این دولت توان و عرضه این کار را ندارد. چشمانتظاری برای واکسن ایرانی، افتخار نیست و معطل گذاشتن مردم برای رسیدن واکسن ایرانی اشتباه است.»