«کارگروهی مرکب از نماینده وزارت میراث فرهنگی و نماینده شهرداری شیراز و نماینده استاندار فارس نسبت به بازنگری در میراثی بودن ۲۰۰ خانه اطراف حرم حضرت احمد بن موسی (ع) اقدام و رای این هیات سه نفره لازم الاجرا است.»
به گزارش «تابناک»؛ آنچه خواندید، یکی از مصوبات سفر روزهای گذشته آیت الله رئیسی و هیات دولت به استان فارس است که نگرانیهایی را در پی داشته و واکنشهایی را موجب شده است تا جایی که وزیر میراث فرهنگی و استاندار فارس را مجاب به ارائه توضیحاتی درباره راهکار حل مشکلات کشاورزان حریم پاسارگاد و همچنین مصوبه مرتبط با خانههای اطراف حرم نموده است.
آن گونه که عزت اله ضرغامی گفته، اظهارنظرش درباره کشاورزی در حریم پاسارگاد، نه به معنای حفر چاه در کنار مقبره کوروش، که در ضرورت اعتنا به مشکلات مردم و تدابیری برای حل مشکلاتشان در کنار حفظ میراث فرهنگی بوده است؛ چارچوبی که به تاکید استاندار فارس، چارچوب مدنظر رئیس جمهور در بافت همسایه حرم شاهچراغ هم هست.
آن گونه که محمدهادی ایمانیه گفته، بنا نیست لودر پای بنای تاریخی گذاشته شود، بلکه مصوبه هیات دولت به معنای تخصیص اعتباری برای مرمت این بناهاست؛ ابنیهای که به گفته استاندار، «آیت اله رئیسی معتقد است یادگار توانمندی و هنر تاریخ و تمدن این کشور است و به شدت باید مواظبت بشود که لطمه نخورد.»
صحبت درباره ۲۰۰ خانه در اطراف حرم مشهور شاهچراغ است که به تاکید منتقدان طرح توسعه این حرم، تاریخی هستند و بایستی مورد مراقبت قرار گیرند، نه اینکه تخریب شوند، اما از دید دولتمردان، بایستی بررسی شود که کدامشان تاریخی هستند تا حفظ و مرمت شود و کدامشان تاریخی نیست و سد راه اجرای طرح توسعه شده است.
تخریب خانههای تاریخی در محله اسکندریه واقع در پشت شاهچراغ در شهریور ۱۳۹۳
بنابراین هیات سه نفرهای تعیین شده تا این کار را به انجام برساند و به تاکید ابراهیم عزیزی، نماینده مردم شیراز و زرقان در مجلس شورای اسلامی، این بافت ۵۷ هکتاری را تعیین تکلیف نماید، به گونهای که آن بناهایی که واقعا میراثی است، از دست ندهیم و سرمایه بدانیم و در عین حال بدانیم که همه نقاط این بافت هم میراثی نیست.
اما اگر قرار است بافت تاریخی مشخص شده و حتی مرمت شود، دلیل نگرانیها از مصوبه هیات دولت در سفر استانی چیست؟ شاید سرراستترین پاسخ به این سوال، طرح توسعه حرم مطهر باشد که در آن استثنایی به چشم نمیخورد و کل این بافت ۵۷ هکتاری را شامل میشود؛ طرحی که بعد از اعلام نظر هیات سه نفره باید تغییر کند و باید دید آیا اساسا امکان تغییرش وجود دارد یا خیر؟
به این موضوع، نامشخص بودن ملاکها برای تعیین تاریخی بودن/نبودن این بافت و ۲۰۰ خانه مورد اشاره را هم باید افزود که نتیجه کار به آن بستگی دارد؛ مضافا اینکه اگر بافتی تاریخی باشد، هرگونه ساخت و ساز در اطراف آن هم مشمول قوانین و مقرراتی است که میتواند نتیجه را تحت الشعاع قرار داده و مانع از اجرای طرح توسعه حرم یا تعرض دوباره به حریم بافت تاریخی شود.
با مرور این موارد، اکنون کافی است سری به تاریخچه این ماجرا بزنیم و به عنوان مثال تخریب شبانه چندین خانه تاریخی در اطراف حرم در سالهای گذشته را مرور کنیم که با مصوبه اخیر دولتمردان، چون زخمی کهنه سرباز کرده و خاطر همگان را آزرده میکند؛ تخریب خانههایی که برخی شان ثبت ملی هم بودند، اما از یورش شبانه لودرها جان به در نبردند تا طرح هر دستور کاری در خصوص این مشکل، حساسیت آفرینی کند.
وضعیتی که بی توجهی به آن، ایجاد نارضایتی از تصمیمات هیات سه نفره در آینده خواهد بود، مگر آنکه این ایده بسط یافته و از مصوبه کوتاه و تلگرافی هیات دولت در سفر استانی، به کار مفصل کارشناسی و همراه با شفاف سازی همه معیارها و امور برای مردم گره بخورد؛ تدبیری که میتواند این اطمینان را به وجود آورد که قرار نیست به مانند قبل همه اختلافها با لودر و شبانه رفع شود.