بین الملل تابناک: در حالی که دو روز از پاسخ ایران به پیشنویس اتحادیه اروپا برای توافق احیای برجام گذشته، همچنان طرفهای مقابل اعلام میکنند که در حال بررسی پیشنهادهای جدید ایران روی متن اتحادیه اروپا هستند.
پایگاه خبری مستقل The Cradle مستقر در لبنان از جزییات جدیدی در توافق ایران و گروه ۴+۱ خبر داد. این پایگاه مدعی شد منابع مطلعی این جزییات را به دست آنها رسانده اند. بر اساس ادعای The Cradle به نقل از منبعی آگاه، سکوهای سانتریفیوژها از بین نمیروند و اتصالات و برق آنها جمع آوری میشود که قابلیت بازسازی ایران را به زیر یک سال میرساند و نوعی تضمین است.
این پایگاه همچنین مدعی شد ۲۱ تضمین کتبی برای رفع نگرانیهای ایران در توافق وجود دارد. در صورت موافقت واشنگتن با این توافق نهایی، اجرای آن طی مراحلی انجام خواهد شد که اولین مرحله آن امضای توافقنامه توسط همه وزرای امور خارجه درگیر در پایتخت اتریش خواهد بود.
در همان روز، ایالات متحده سه فرمان اجرایی دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا برای خروج از برجام را لغو خواهد کرد.
به ادعای این پایگاه، از این مرحله به بعد در توافق فرصتی ۶۰ روزه است که طی آن ایران با فروش نفت به کشورهای غربی و دسترسی به داراییهای بلوکه شده خود در خارج از کشور، مشروعیت و عملکرد توافق را آزمایش خواهد کرد.
در میان چندین نکته دیگر، ضمانتها شامل بیانیهای از سوی جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا و نامهای رسمی است که باید توسط آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه تهیه شود.
منابع میگویند که این شرایط شامل اجازه دادن به ایران برای ادامه تحقیق و توسعه برای برنامه انرژی هستهای خود به مدت ده سال و درخواست فروش اورانیوم مازاد این کشور است.
تحریمها علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (سپاه پاسداران انقلاب اسلامی) به قوت خود باقی خواهد ماند، با این حال، این تحریمها دیگر شامل «شرکتهای شریک» که با سپاه وارد معامله میشوند، نخواهد شد. توافق نهایی همچنین درها را برای مذاکرات آتی برای لغو تحریمهای سپاه پاسداران باز میگذارد.
این پایگاه خبری مدعی شد که علاوه بر این موارد، اگر آمریکا مجددا تصمیم به خروج یکجانبه از این توافق بگیرد، فرصتی سه سال و یک ماهه به شرکتهای خارجی داده میشود که مشمول تحریمها نشوند.
«حسین امیرعبداللهیان»، وزیر امور خارجه کشورمان و «بدر البوسعیدی» وزیر امور خارجه سلطنت عمان امروز در مورد مهمترین موضوعات در دستور کار دوجانبه و همچنین برخی مسائل مورد اهتمام مشترک در عرصه منطقهای و بینالمللی به صورت تلفنی گفتوگو و تبادل نظر کردند. همچنین طرفین در این گفتگو آخرین مباحث مطروحه در خصوص مذاکرات وین را مورد ارزیابی قرار دادند.
امیرعبداللهیان در این گفتوگو، به نقش سازنده عمان در جریان مذاکرات برای لغو تحریمها علیه ایران اشاره و از تلاشهای این کشور برای نزدیک کردن دیدگاههای طرفهای مختلف مذاکرات قدردانی کرد.
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین با اشاره به بازداشت یکی از حجاج ایرانی در جریان مناسک حج امسال توسط پلیس عربستان سعودی، بر ضرورت آزادی هر چه سریعتر وی تأکید کرد.
وزیر امور خارجه عمان نیز در جریان این گفتگو خاطر نشان کرد که در چهارچوب مناسبات دوستانه دو کشور، پیگیری لازم را برای آزادی این زائر ایرانی به عمل میآورد.
بدر البوسعیدی ابراز امیدواری کرد که در همکاری مشترک همه طرفها ، شاهد نتیجه رضایتبخش مذاکرات وین باشیم.
امیرعبداللهیان با اشاره به حسن نیت و جدیت ایران در رسیدن به توافقی خوب و پایدار افزود: پس از دریافت نظرات آمریکا، در صورت حصول اطمینان از انتفاع اقتصادی ایران از توافق و رعایت شدن خطوط قرمزمان، وارد مرحله جدیدی در وین خواهیم شد.
وزیر امور خارجه کشورمان تاکید کرد: تا در مورد همه چیز توافق نشود نمیتوانیم با قطعیت از رسیدن به توافق خوب و پایدار سخن بگوییم.
به گزارش شبکه سیجیتیان، محمد مرندی، مشاور تیم مذاکرهکننده ایران در مذاکرات وین در گفتوگو با این شبکه درباره مذاکرات برجامی، گفت: در هفت-هشت ماه اخیر، دستاوردهای زیادی داشتهایم و متنی که آمریکاییها و اروپاییها آن موقع متصور بودند، با چیزی که امروز داریم، بسیار متفاوت است.
وی ادامه داد: با توجه به این که ایران گذشته پیچیده و بحثبرانگیزی با آمریکا و اروپا در زمینه برجام داشته است، مهم است درک کنیم که ایرانیها میخواهند اطمینان بیابند، آمریکا بدون این که بهایی بپردازد، تاریخ را تکرار نخواهد کرد.
مشاور تیم مذاکرهکننده ایران توضیح داد: دیدگاه ایران این است که برای این که بتواند از توافق رضایت داشته باشد و اطمینان داشته باشد که به طور کامل اجرایی میشود، برخی مسائل باید حل و فصل شوند.
مرندی بیان کرد: ایرانیها میخواهند هرچه سریعتر توافق انجام شود اما ایرانیها همچنین میخواهند مطمئن شوند که در دام توافقی بد نمیافتند. اگر آمریکاییها راههای گریزی داشته باشند که دنبال آنند، ایران تردیدی ندارد که آمریکاییها در نهایت از راههای گریز برای کارشکنی در توافق استفاده خواهند کرد. اگر ما انتظار داشته باشیم که آمریکا رفتاری غیر از این داشته باشد، بسیار سادهلوح هستیم.
او در این راستا تشریح کرد: بنابراین، طرفی که باید طرف دیگر را متقاعد کند که صداقت به خرج میدهد، آمریکا و البته، اروپا است. چون با وجود این که اروپاییها از سیاستهای ترامپ شکایت میکردند، از اول تا آخر از ترامپ پیروی میکردند. ایران را تحریم کردند که این یا از سر ترس از ترامپ بود یا احساس همبستگی دیرینهشان با آمریکا.
دفتر نخستوزیری رژیم صهیونیستی ار تماس تلفنی یائیر لاپید با اولاف شولتس صدراعظم آلمان درباره احیای برجام خبر داد.
به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، دفتر لاپید امروز (پنجشنبه) در بیانیه ای با اعلام این خبر افزود، دو طرف در این تماس تلفنی درباره احیای برجام با یکدیگر تبادل نظر و رایزنی کردند.
لاپید به شولتس اعلام کرده است که رژیم صهیونیستی مخالف احیای توافق هستهای است.
وی در ادامه لفاظی همیشگی در خصوص برنامه هستهای ایران همچنین خواستار انتقال یک پیام واضح توسط اروپا به ایران شد که در آن تاکید شود هیچ امتیازی به ایران داده نخواهد شد.
نخستوزیر دولت رژیم صهیونیستی در ادامه با چشم پوشی از کارشکنیهای طرف مقابل و در تلاشی بیهوده برای مقصر جلوه دادن ایران گفت: اروپا باید با "وقت کشی" ایران در مذاکرات مخالفت کند.
منابع آگاه در فلسطین اشغالی از تصمیم «یائیر لاپید» نخست وزیر و «بنی گانتز» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی، مبنی بر اعزام «ایال هولاتا» مشاور امنیت قومی این رژیم به واشنگتن در هفته آینده خبر دادند.
روزنامه سعودی «الشرق الاوسط» چاپ لندن با استناد به اظهارات این منابع نوشت: پس از ارائه پاسخ ایران به پیشنهاد اتحادیه اروپا در خصوص بازگشت به توافق هستهای، بنی گانتز وزیر جنگ اسرائیل با همتای آمریکایی خود «لوید آستین»، در خصوص اقدامات لازم برای «جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای» صحبت کرد و دو طرف درباره برنامه دیدارها و گفتوگوهای هولاتا در واشنگتن به توافق رسیدند.
این تصمیم پس از آن گرفته شده که مقامات اسرائیلی در اظهارات غیر رسمی تأکید کردند که پاسخ ایران به طرح پیشنهادی اروپا مثبت بوده و نشان می دهد که ایران این بار در پی رسیدن به توافق است.
به نوشته این روزنامه، «تصمیم مذکور پس از آن اتخاذ شد که مقامات اسرائیلی دراظهاراتی غیررسمی، پاسخ ایران به طرح پیشنهادی اروپا را مثبت ارزیابی کردند؛ امری که بیانگر آن است ایران سیاست خود را تغییر داده و این بار تمایلی جدی برای رسیدن به توافق دارد».
سفر مشاور امنیت قومی رژیم صهیونیستی به واشنگتن در حالی صورت میگیرد که تل آویو در تمامی مراحل مذاکرات هستهای ایران با قدرتهای جهانی، به دنبال اخلال در روند مذاکرات بوده و بارها با گزارشها و اظهارات دورغین تلاش کرده تا برنامه هستهای ایران را غیر صلحآمیز جلوه دهد. گفتوگوی تلفنی اخیر میان گانتز و آستین نیز در همین راستا صورت گرفت.
این در حالی است که ایران شامگاه دوشنبه پیش، پاسخ خود را به پیشنهاد اتحادیه اروپا برای احیای توافق هستهای ارائه کرد. «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه روز دوشنبه پیش با بیان اینکه تا ساعت ۱۲ امشب آخرین جمعبندی خود را به صورت مکتوب به هماهنگکننده اتحادیه اروپا ارائه میدهیم، گفته بود، اگر آمریکا انعطاف نشان دهد در روزهای آینده به نقطه توافق میرسیم. آنها از پلان B (طرح جایگزین) صحبت میکنند، ما هم پلان B خودمان را داریم.
رسانه اسرائیلی هاآرتص در گزارشی پیرامون مذاکرات احیای برجام، احتمال امضای برجام از سوی ایران را بالا دانست.
هاآرتص نوشت: ارزیابی مقامات رسمی اسرائیلی حاکی از زمینه سازی ایران برای امضای برجام در روزهای اخیر است، گرچه هنوز شکاف هایی بین ایران و آمریکا باقی است.
در ادامه این گزارش آمده است، اسرائیل بیم دارد که توافق با ایران، موجب عقب نشینی آمریکا از وعده هایی باشد که به اسرائیل درباره ایران داده است.
روز چهارشنبه (بیستوششم مردادماه) ند پرایس در کنفرانس خبری اعلام کرد که این کشور همچنان در حال بررسی پاسخ ایران به متن پیشنهادی اتحادیه اروپاست و در این زمینه با اتحادیه اروپا رایزنی خواهد کرد.
وی همچنین ضمن قدردانی از زحمات جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای تهیه متن پیشنهادی این اتحادیه برای احیای برجام اعلام کرد که نمیتواند اطلاعات بیشتری در رابطه با واکنش آمریکا به پیشنهادهای ایران ارائه دهد.
پرایس همچنین از ارائه چارچوب زمانی مشخص برای عرضه پاسخ آمریکا خودداری کرد.
ارزیابی واشنگتن از پاسخ ایران به متن پیشنویس توافق احیای برجام در شرایطی است که پیشتر وبگاه شبکه خبری بلومبرگ به نقل از یک منبع آگاه گفته بود؛ اتحادیه اروپا پیشنهادهای ارائهشده از سوی ایران در مذاکرات رفع تحریمهای وین را «سازنده» میداند.
بلومبرگ نوشته این نخستین نشانه مثبتی است که نشان میدهد مواضع ارائهشده از سوی ایران که دوشنبه شب تقدیم اتحادیه اروپا شد، باعث ایجاد بنبست در مسیر مذاکرات نخواهد شد.
سخنگوی اتحادیه اروپا در مسائل سیاست خارجی و امنیتی نیز ساعاتی پس از دریافت پاسخ ایران گفت: «ما پاسخ ایران را دریافت کردهایم. داریم آن را مطالعه میکنیم و در حال مشورت با سایر طرفهای برجام و آمریکا درخصوص ادامه مسیر هستیم.»
ادعای وال استریت ژورنال درباره مانع جدید توافق احیای برجام
روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال در گزارشی نوشت: ایران دوباره خواستار تضمین های آمریکا در گفتوگوهای هسته ای شد.
این رسانه آمریکایی در ادامه مدعی شد: این درخواست ایران، یک بار دیگر موجب توقف تلاش ها برای احیای برجام شده و واشنگتن و پایتخت های اروپایی را نسبت به امکان قطعی شدن توافق، نامطمئن کرد.
در این مطلب آمده است: تهران در پاسخ روز دوشنبه خود، متن اتحادیه اروپایی را نه رد کرده و نه پذیرفته و به جای آن چندین مساله را پیش کشیده که می خواهد در توافق گنجانده شود. اتحادیه اروپایی به هنگام ارسال این پیش نویس، گفته بود که این یک متن نهایی است و گفتوگوها به پایان رسیده است.
تیم گفتوگوگر ایران گفته که محور پاسخ ایران، تضمین هایی است در این باره که اگر آمریکا دوباره از توافق خارج شد، شرکت های غربی که در ایران سرمایه گذاری می کنند، تحت حفاظت قرار گیرند. ایران همچنین سازوکاری را در توافق پیشنهاد داده که به تهران اجازه می دهد، چنانچه واشنگتن، توافق را ترک کند، به سرعت فعالیت هسته ای خود را افزایش دهد.
مقام های اروپایی از دوشنبه شب که ایران پاسخ خود را فرستاد گفته اند که موضع ایران می تواند پایه ای برای نوعی سازش باشد، اما قطعی شدن توافق به انعطاف تهران بستگی دارد.
یک مقام ارشد اروپایی روز چهارشنبه گفت که تهران و واشنگتن، باید یک پاسخ آری یا نه به این متن بدهند و ایده انجام دوباره گفتوگو میان طرفین را رد کرد. دو مقام غربی گفتند به فوریت انتظار اعلام توافقی را ندارند؛ هرچند این کار در روزهای آینده ممکن است.
تضمین ها، بارها در گذر گفتوگوهای شانزده ماهه به میان کشیده شده است... در اوایل گفتوگوها، ایران خواستار وعده هایی از طرف آمریکا بود که هرگز توافق را دوباره ترک نخواهد کرد؛ درخواستی که مقام های آمریکایی می گویند امکان انجام آن را ندارند، چون دولت بایدن نمی تواند تصمیمات یک دولت دیگر در آینده را محدود کند.
اکنون ایران دوباره ایده های مربوط به تضمین ها را مطرح می کند. در این چند روز، یک سلسله دیدار میان رییس تیم گفتوگوگر ایران و مقام های ارشد این کشور در دولت، مجلس و شورای امنیت ملی برگزار شده است. در تمام موضوعات مهم امنیت ملی هم حرف آخر را آیت الله علی خامنه ای می زند.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، روز چهارشنبه از اظهارنظر درباره جزییات گفتوگوها پرهیز کرد و گفت: ما ایده هایمان را خصوصی و مستقیم در اختیار اتحادیه اروپایی قرار می دهیم.
یک گزینه این است که پاسخ آمریکا به ایران، پایه یک متن پیش نویس دگرش یافته اتحادیه اروپایی باشد که برای تایید در اختیار طرف های گفتوگو قرار داده خواهد شد. گزینه دیگر هم این است که امکان تبادل نظر بین پایتخت ها بدون تعیین مهلتی برای ختم گفتوگوها داده شود.
در حالی که مقام های رسمی ایران و آمریکا، هر دو، گفته اند که مذاکرات نمی تواند بی نهایت ادامه یابد، برای هر دو طرف امتیازاتی در عدم اعلام مرگ توافق وجود دارد؛ حتی در شرایطی که برنامه هسته ای ایران در حال پیشرفت است.
آمریکا مایل است همزمان با جنگ اوکراین و در آستانه انتخابات میاندوره ای خود، از یک بحران دیگر پرهیز کند. مقام های ایرانی هم رفع تحریم های آمریکا را یکی از اهداف کلیدی خود در هنگامه دشواری های اقتصادی قرار داده اند.
نتیجه نهایی احیای برجام به چگونگی واکنش آمریکا بستگی دارد
سفیر روسیه نزد سازمانهای بینالمللی وین و نماینده این کشور در مذاکرات احیای برجام تاکید کرد که به نتیجه رسیدن این مذاکرات به چگونگی واکنش آمریکا به پیشنهادهای معقول ایران دارد.
میخاییل اولیانوف در واکنش به گزارش روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در توییتر خود نوشت: تا پیش از این، دلایلی برای خوشبینی وجود داشت؛ اما در دفعات پیشین انتظارات برآورده نشد. این دفعه بیش از دفعات قبل این شانس را داریم که از خط پایان مذاکرات وین بگذریم. نتیجه نهایی به واکنش آمریکا به پیشنهادهای معقول ایران بستگی دارد.