به گزارش تابناک اقتصادی؛ از دیرباز مالیات یکی از مهمترین منابع درآمدهای پایدار دولتها بوده است. برخورداری از یک نظام مالیاتی کارآمد از ملزومات رشد اقتصادی در کشورهاست. به نظر میرسد، ضرورت اصلاح نظام مالیاتی کشورمان به خوبی احساس شده است. در همین راستا، استفاده از سامانههای مختلف مالیاتی همچون سامانه مودیان و پایانههای فروشگاهی را به اجرا گذاشته ایم.
نگاهی به سرانه مالیاتی اصناف پردرآمد نشان میدهد که شکاف مالیاتی در این اصناف قابل توجه است. به عنوان مثال، سرانه مالیات ابرازی پزشکان در سال ۱۴۰۱ (عملکرد سال ۱۴۰۰) ۲۱.۲ میلیون تومان و این رقم برای دندانپزشکان ۱۷.۵ میلیون تومان بوده است. این رقم برای آهن فروشان، وکلا و بنگاههای املاک حدود ۲ تا ۳ میلیون تومان بوده است. بر اساس بررسیهای سازمان امور مالیاتی، شکاف مالیاتی پزشکان برای عملکرد سال ۱۳۹۵، حدود ۷۲ درصد بوده است.
در برنامهی هفتم پیش بینی کرده ایم که نسبت درآمدهای عمومی به هزینهها به صد در صد برسد. برای اینکه چنین اتفاقی بیفتد، باید وصول مالیات را به سمت هوشمندی، کارآمدی و عدالت پیش ببریم.
به زعم کارشناسان، در کشور شاهد فرار مالیاتی بالایی هستیم و باید با استفاده از سامانههای هوشمند و ابزارهای نوین جلوی این کار را بگیریم. برخی شرکتها کاغذی هستند، اما درآمد دارند و مالیات نمیدهند. برخی شرکتها از طریق تسلطی که بر قوانین دارند، فرار مالیاتی را مرتکب میشوند. برخورد با تمامی این موارد تنها از طریق به کارگیری سامانههای نوین و هوشمند مالیاتی امکان پذیر است.
در ادامه نظرات جعفر خیرخواهان را به عنوان یک کارشناس اقتصاد سیاسی در خصوص اصلاح نظام مالیاتی کشور میخوانید.
خیرخواهان در گفتوگو با تابناک اقتصادی، ضمن اشاره به این که خوشبختانه ما متوجه ضرورت اصلاح نظام مالیاتی کشور شده ایم، تصریح کرد: الان در حال ایجاد تغییراتی در نظام مالیاتی کشور هستیم و روندها به سمت بهبود در حرکت هستند. ستادهای اجرایی مختلفی به این امر اشتغال دارند و کار را پیش میبرند.
خیرخواهان ادامه داد: لازم است متناسب با مقتضیات زمان حرکت کنیم و هوشمندی و عدالت حداکثری را در نظام مالیاتی کشور به وجود بیاوریم. نظام مالیات گیری در کشورمان میتواند بیشتر از چیزی که الان هست، عادلانه و هوشمند شود تا انتظارات ما را برآورده کند.
این کارشناس مالیاتی خاطرنشان کرد: استفاده از ابزاراهایی مانند سامانه مودیان و پایانههای فروشگاهی میتوانند نقش زیادی در به روز و کارآمد کردن نظام مالیاتی کشور داشته باشند. داشتن این نرم افزارها و اتصال آنها به سامانههای بانک مرکزی، بستر بسیار خوبی برای بهبود وضعیت مالیات گیری در کشور به وجود میآورند. البته این که برخی افراد با وجود راه اندازی سامانههایی مانند سامانه مودیان و پایانههای فروشگاهی خطا میکنند و داد و ستدهایشان را در داخل این بستر انجام نمیدهند تا قابل رهگیری نباشد، مواردی است که وجود دارد و باید به آنها رسیدگی شود. این انحرافات نشان دهندهی ناکارآمدی سامانههای مورد بحث نیستند، بلکه از خطاکاری برخی افراد نشات میگیرند که باید با آنها برخورد کرد.
خیرخواهان در ارتباط با برخی مشاغل خاص مانند وکلا، پزشکان، آهن فروشان، آرایشگاههای زنانه، املاکیها و... که متناسب با درآمدشان مالیات نمیپردازند نیز تصریح کرد: لزوم مالیات گیری از مشاغل خاص به صراحت در کشور درک شده است و به سمت دریافت مالیات عادلانه از آنها در حرکت هستیم. عادلانه نیست که برخی از مشاغل عادی کامل مالیات خود را بپردازند، ولی مشاغل خاص با درآمدهای کلان از پرداخت مالیات طفره بروند.
وی خاطرنشان کرد: اصلاح نظام مالیاتی کشور در دستور کار قرار دارد و کارهای خوبی در حال انجام است. برای بهبود روندها بهتر است به دنبال کشف لغزشها و کاستیهای موجود باشیم و حتی الامکان آنها را رفع کنیم. مثلاً در زمینهی دریافت مالیات از مشاغل خاص با توجه به درآمد آنها از همین رویکرد میتوانیم بهره ببریم.
وی خاطرنشان کرد: در برخی موارد میبینیم که مالیات ستانی از قشر کارمند به این دلیل که درآمدهایشان روشن است، بسیار دقیق انجام میشود. اما مالیات ستانی از مشاغل خاص به این دقت و ظرافت نیست. باید به دنبال چالشهایی که در این زمینهها وجود دارد، بگردیم و در صدد رفع آنها برآییم.