در اتفاقی عجیب و ابهام آفرین، به رغم طرح تقاضای رفع فیلتر «گوگل پلی» توسط دولت، این تقاضا رای نیاورد و رد شد!
به گزارش «تابناک»؛ روز گذشته خبری به نقل از وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات منتشر شد که عجیب و سوال برانگیز بود؛ عیسی زارعپور در خصوص تصمیم اتخاذ شده در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه درباره رفع فیلترینگ «گوگل پلی» گفت: «درخواست بازگشایی گوگل پلی توسط وزارت ارتباطات و سازمان نظام صنفی رایانهای مطرح شد، که با آن موافقت نشد.»
وی در ادامه با تاکید بر اینکه باید در برخی محدودیتها، تجدید نظر شود، افزود: آنها (وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات) در این زمینه تصمیمگیر نیستند، همان گونه که پیشتر تاکید کرده بود که «نظر تخصصی وزارت ارتباطات رفع فیلتر گوگل پلی است»؛ هرچند این اظهارنظر از دید گروهی از فعالان حوزه، به تعارف شباهت دارد تا بیان شفاف مواضع و نظر این وزارت خانه.
پشتوانه این ادعا هم، داستان فیلتر شدن گوگل پلی است؛ بزرگترین و معتبرترین بازار نرم افزارهای اندرویدی در جهان که وقتی در آبان ماه سال گذشته در خصوص شناسایی ایراد خطرناک در نرمافزار روبیکا به کاربرانش هشدار داد، با واکنشهای متفاوتی مواجه شد که از جمله آنها بیانیه نسبتا شدیداللحن وزارت ارتباطات کشورمان بود و سرآغاز اقدامات متقابل علیه گوگل شد.
البته در آن بیانه نامی از روبیکا به میان نیامده بود؛ اما تاکید شده بود که «پلتفرم گوگل پلی متعلق به شرکت گوگل، با استفاده از موقعیت انحصاری خود در گوشیهای اندروید و بدون اطلاع قبلی در اقدامی خارج از عرف، فرایند محدودسازی برخی از برنامهها و پلتفرمهای پرکاربرد ایرانی را که عمدتاً حاصل تلاش جوانان نخبه این مرز و بومند و مورد استقبال میلیونی کاربران قرار گرفتهاند، آغاز کرده، در حالی که برنامههای فوق هیچ هشدار پیشینی از سوی گوگل دریافت نکرده بودند.»
پیرو این بیانیه، ابوالحسن فیروزآبادی، رئیس مرکز ملی فضای مجازی تاکید کرد که رفتار گوگل در مورد روبیکا تکرار سیاستهای گذشته این شرکت است و افزود: «گوگل با مداخله در مورد برنامههایی که میتوانند تأثیر فرهنگی و سیاسی داشته باشند، فضای مجازی کشور را تهدید میکند» و مدتی بعد کاربران پی بردند که برخی نرم افزارهای گوگل از جمله گوگل پلی فیلتر شده اند و دیگر در دسترس نیستند.
حالا ماهها از آن تصمیم میگذرد و در این مدت، کاربران برای به روزرسانی نرم افزارها یا نصب نرمافزارهای تازه، با مشکلات بسیاری دست به گریبان بودهاند و بسیاری از اساس قید بروزرسانی را زدهاند؛ وضعیتی که میتواند امنیت این کاربران را به خطر بیندازد، همان گونه که استفاده از روشهای فراوان برای دور زدن فیلترینگ و دسترسی به امثال گوگل پلی، میتواند خطراتی متوجه ایشان کند.
شاید همین نکته موجب شده باشد که وزارت ارتباطات مجاب به طرح تقاضای رفع فیلترینگ گوگل پلی شده است؛ تقاضایی که به گفته وزیر در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه مطرح شده، اما به تصویب نرسیده است. تصمیمی که اطلاعاتی از جزییات آن در دست نیست (مثلا نمیدانیم استدلال مطرح در تقاضای وزارت ارتباطات چه بوده و در جلسه مذکور، چه مباحثی مطرح شده که در نهایت اعضا رای به رد این تقاضا داده اند)، اما میدانیم که در نوع خود بسیار عجیب است.
برای آنکه بدانیم چرا این تصمیم عجیب است، باید به ترکیب اعضای کارگروه مذکور دقت کنیم که متشکل از دوازده عضو است که نیمی از ایشان از طرف دولت هستند؛ شش عضوی که قاعدتا باید نظر واحدشان، نظر نهاد تخصصی دولت در این زمینه یعنی وزارت ارتباطات باشد و در نتیجه میبایست نیمی از آرای ثبت شده، موافقت با رفع فیلتر گوگل پلی باشد، اما این گونه نبوده است!
البته حالت دیگری را هم میشود تصور کرد که به نوعی، اشکال بزرگتری به دنبال خواهد داشت؛ اینکه از ترکیب شش نفره دولتمردان، برخی همسو و هم نظر با نهاد تخصصی دولت در این زمینه نباشند و رای به تداوم فیلترینگ گوگل پلی بدهند. رویدادی که با مفروض گرفتنش، بناچار باید بپذیریم در قوه مجریه امور به روال تخصصی پیش نمیرود و سلایق تهی از نکات و مسائل تخصصی، بر تخصص چیره میشود!
این تازه یک بخش از ماجراست چراکه با نیم نگاهی به ترکیب باقی اعضای کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه پی میبریم که دو عضو دیگر این کارگروه، از طرف قوه مقننه انتخاب میشوند که یکی از ایشان، «خبره در فناوری اطلاعات و ارتباطات» بوده و بعید است از مخاطرات فیلترینگ گوگل پلی و مشکلاتی که به دنبال دارد آگاهی نداشته باشد و از آن مهم تر، دیدگاه رقبای بومی گوگل پلی در این خصوص را هم نداند که خواستار رفع فیلتر آن هستند.
نکاتی که تامل در آنها بر ابهامات ماجرا میافزاید و این سوال را به دنبال دارد که چگونه چنین تقاضایی از طرف دولت و به طور مشخص، تخصصیترین دستگاه اجرایی کشور در این حوزه انشا و به کارگروه ارجاع شده و در آن کارگروه دست بالا با دولت هم بوده، اما به تصویب نرسیده است؟! سوالی که امیدواریم وزارت ارتباطات پاسخ صریحی به آن بدهد تا دست کم این شائبه را از خودش دور کند که رفع فیلترینگ گوگل پلی، خواسته واقعی اش نیست و تنها به آن تظاهر میکند!
شرایطی که یک سوال اساسی دیگر هم به ذهن متبادر میکند؛ اینکه چرا وزیر ارتباطات با رقم خوردن این وضعیت و مخالفت با دیدگاهی که آن را تخصصی مینامد، مشکلی ندارد و تلاشی برای تغییر شرایط نشان نمیدهد؟ مگر نه اینکه این ماجرا نشان میدهد که این وزیر و مجموعه تحت امرش آنقدر بی اختیار است که حتی توان رفع فیلتر یک نرم افزار را، آن هم با همراهی جمع دیگری از دولتمردان ندارد و کسی به نظر تخصصی وزارت ارتباطات کاری توجهی نشان نداده؟ آیا با چنین وضعیتی، بهتر نیست که زارع پور از این پست به ظاهر تشریفاتی استعفا دهد؟!
اعضای این کارگروه عبارتند از؛
۱- دادستان کل کشور (رئیس کارگروه)
۲- وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات یا نماینده وی
۳- وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یا نماینده وی
۴- وزیر علوم، تحقیقات و فناوری یا نماینده وی
۵- وزیر آموزش و پرورش یا نماینده وی
۶- وزیر دادگستری یا نماینده وی
۷- وزیر اطلاعات یا نماینده وی
۸- رئیس سازمان صدا و سیما یا نماینده وی
۹- فرمانده کل انتظامی
۱۰- یک نفر خبره در فناوری اطلاعات و ارتباطات به انتخاب کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی
۱۱- یک نفر از نمایندگان عضو کمیسیون قضائی و حقوقی به انتخاب این کمیسیون به تأیید مجلس شورای اسلامی
۱۲- رئیس سازمان تبلیغات اسلامی