امام علی ع:
فَلَا تُكَلِّمُونِي بِمَا تُكَلَّمُ بِهِ الْجَبَابِرَةُ وَ لَا تَتَحَفَّظُوا مِنِّي بِمَا يُتَحَفَّظُ بِهِ عِنْدَ أَهْلِ الْبَادِرَةِ وَ لَا تُخَالِطُونِي بِالْمُصَانَعَةِ، وَ لَا تَظُنُّوا بِي اسْتِثْقَالًا فِي حَقٍّ قِيلَ لِي وَ لَا الْتِمَاسَ إِعْظَامٍ لِنَفْسِي، فَإِنَّهُ مَنِ اسْتَثْقَلَ الْحَقَّ أَنْ يُقَالَ لَهُ أَوِ الْعَدْلَ أَنْ يُعْرَضَ عَلَيْهِ، كَانَ الْعَمَلُ بِهِمَا أَثْقَلَ عَلَيْهِ. فَلَا تَكُفُّوا عَنْ مَقَالَةٍ بِحَقٍّ أَوْ مَشُورَةٍ بِعَدْلٍ، فَإِنِّي لَسْتُ فِي نَفْسِي بِفَوْقِ أَنْ أُخْطِئَ وَ لَا آمَنُ ذَلِكَ مِنْ فِعْلِي إِلَّا أَنْ يَكْفِيَ اللَّهُ مِنْ نَفْسِي مَا هُوَ أَمْلَكُ بِهِ مِنِّي؛
آنسان كه با جباران سخن مى گويند، با من سخن مگوييد و از من پنهان مداريد آنچه را از مردم خشمگين به هنگام خشمشان پنهان مى دارند. نيز به چاپلوسى و تملق با من آميزش مكنيد. و مپنداريد كه گفتن حق بر من گران مى آيد. و نخواهم كه مرا بزرگ انگاريد، زيرا هر كه شنيدن حق بر او گران آيد، يا نتواند اندرز كسى را در باب عدالت بشنود، عمل كردن به حق و عدالت بر او دشوارتر است.
پس با من از گفتن حق يا رأى زدن به عدل باز نايستيد، زيرا من در نظر خود بزرگتر از آن نيستم كه مرتكب خطا نشوم و در اعمال خود از خطا ايمن باشم. مگر آنكه، خدا مرا در آنچه با نفس من رابطه دارد، كفايت كند زيرا او تواناتر از من به من است. بخشی از خطبه ۲۱۶ نهج البلاغه
حسب توصیه و سفارش امام علی ع بدون مقدمه و برای تغییر رفتار حکمرانی با مردم موارد زیر را به جناب دکتر پزشکیان رییس جمهور محترم منتخب مردم شریف ایران پیشنهاد می کنم
اول، در هیچ مراسم یا مجلس عمومی با مردم بیش از ۱۵ یا حداکثر ۲۰ دقیقه سخنرانی نکنید. از مرحوم علامه جعفری نقل است که ۲۰ دقیقه اول منبر را هم منبری می داند که چه می گوید و هم مستمع، بیست دقیقه دوم را منبری می داند چه می گوید اما مستمع دیگر گوش نمی دهد تا بداند منبری چه می گوید و بیست دقیقه سوم را نه منبری می داند چه می گوید و نه مستمع.
دوم؛ رسم استقبال در سفرهای استانی را بالکل براندازید و همواره فرمایش مولا علی ع خطاب به مردم شهر انبار را که برای استقبال از او گرد آمده بودند به اطرافیان گوشزد نمایید که؛
وَ اللَّهِ مَا يَنْتَفِعُ بِهَذَا أُمَرَاؤُكُمْ وَ إِنَّكُمْ لَتَشُقُّون عَلَى أَنْفُسِكُمْ فِي دُنْيَاكُمْ وَ تَشْقَوْن بِهِ فِي [أُخْرَاكُمْ] آخِرَتِكُمْ وَ مَا أَخْسَرَ الْمَشَقَّةَ وَرَاءَهَا الْعِقَاب».[۱]
به خدا سوگند که امیران شما از این کار سودی نبردند، و شما در دنیا با آن خود را به زحمت می‌افکنید، و در آخرت دچار رنج و زحمت می‌گردید، و چه زیانبار است رنجی که عذاب در پی آن باشد.
سوم؛ رییس سازمان مدیریت را موظف نمایید هر سه ماه یک بار میزان درآمد و خرج بودجه کل کشور و هزینه های دولت را شفاف طی برنامه تلویزیونی به مردم گزارش دهد. با عدد و رقم ساده شده به طوری که عموم مردم متوجه شوند درآمدهای کشور کجا خرج شده است.
چهارم؛ فرزندان خود را مسئول دریافت شکایات مردم و ارجاع آنها به دستگاههای ذیربط قرار دهید. به آنها تکلیف کنید جز این هیچ وظیفه ای در دولت شما ندارند. آنها را مکلف کنید شکایات و گزارشات مردمی را با دقت بررسی کنند و از مراجع ذیربط پاسخ بخواهند و جمع بندی و موارد مهم را به شما گزارش کنند. به قید قرعه هر از چند گاهی یک یا چند نفر از صاحبان شکایتها را حضورا ملاقات و جرفهای او را بشنوید.
پنجم؛ ساز و کاری برای رسیدگی به ترک فعل مسئولان، مدیران و کارکنان دولت پیش بینی کنید. به اندازه کافی در این زمینه قانون وجود دارد اما متاسفانه هیچ ساز و کاری برای تعقیب ترک فعل های مجرمانه مدیران و کارکنان دولتی وجود ندارد.
ششم؛ سیستم آموزشی کشور را از تئوری و محفوظات محوری به مهارت محوری متحول کنید. با توسعه هوش مصنوعی که در آینده نه چندان دور محفوظات و دانش های تئوری دیگر ملاک توانمندی انسان‌ها نخواهد بود و تنها مهارتهای عملی مانند مهارت کار جمعی، مهارت نقد پذیری، مهارت ارتباط با دیگران و … میزان توانمندی انسان‌ها را تعیین خواهد کرد.
هفتم؛ مجلس مشورتی دختران، پسران، سالمندان و بازنشستگان از کل کشور تشکیل دهید. اجازه دهید اعضای این مجلس به نحو قرعه کشی تعیین شوند و به آنها اعلام کنید به قید قرعه عضو مجلس مشورتی شده اند. در بسیاری از کشورها اعضای هیات منصفه دادگاهها از طریق قرعه انتخاب می شوند. اعتقاد بر این است که این اعضای تصادفی وجدان جمعی جامعه را بهتر نمایندگی می کنند.
مسیولان دولتی را موظف کنید با این مجالس ارتباط بگیرند و حرف‌ها و خواسته های آنها را بشنوند
این مجالس را می توان استانی تشکیل داد.
هرگاه در امری که برایت پیش آمده نیازمند مشورت بودی، ابتدا با جوانان مشورت کن، زیرا آنان تیزهوش‌ترند و سریع‌تر حدس می‌زنند. سپس آن را به اندیشه پیران و بزرگان واگذار تا فرجام آن را شناسایی و انتخاب نیکو کنند، زیرا تجربه آنان بیشتر است. شرح نهج‌البلاغه ابن ابی‌الحدید، ج 20، ص 337
هشتم؛ برای اجرای اصول قانون اساسی کمیته ای متشکل از نمایندگان قوای سه گانه تشکیل دهید تا راههای پیاده سازی اصول مغفول قانون اساسی را در قالب کمیته های تخصصی بررسی و به سران قوا پیشنهاد دهند
نهم؛ احترام به حقوق شهروندی مردم در تعامل دولت با مردم، دولت به عنوان کارگزار مردم باید با مردم همانند ولی نعمت خود برخورد کند. دستور دهید خطابات با آحاد مردم در مکاتبات، و تماس‌ها و ابلاغات دولت به یکایک مردم محترمانه باشد. ضمنا دستور دهید در مراجع کنسولی خارج از کشور و مبادی ورودی کشور واژه اتباع ایرانی حذف و به جای آن از شهروندان ایرانی استفاده شود،
دهم؛ مشورت مستمر با مردم از طریق راه اندازی سیستم نظر سنجی از مردم
برای دریافت نظرات مردم پیرامون موضوعات مهمی نظیر قیمت حامل های انرژی و یارانه و درمان، مالیات و … دولت شما می تواند سیستم نظرسنجی مجازی تعریف کند به نحوی که هر ایرانی با کد ملی خود بتواند یک بار درمورد هر موضوع اعلام نظر نماید.
به حکم « و شاورهم فی الامر» ۱۲مشورت، در رابطه با دولتمردان یک تکلیف است که در تمامی سیاستگذاریها بایستی راه مشورت را بپویند. در رابطه با مردم یک حق است که باید طرف مشورت قرار گیرند.و ش
یازدهم؛ توسعه و ترویج مسئولیت مدنی دولت، در بسیاری از موارد به دلیل تصمیمات اشتباه یا تعمدا یا در اثر نقص قانون یا ناقص بودن امکانات دولت موجب ورود خسارت به مردم می شود. ساز و کاری لازم است که در این موارد مردم بتوانند خسارت خود را از دولت دریافت کنند. این سازو کار اکنون در مراجعه به دادگاه یا دیوان عدالت تعریف شده است. موارد جزیی یا روشن را می توان با هماهنگی قوه قضاییه در قالب مراجع اداری داخل دولت انجام داد.
دوازدهم؛ ایجاد سامانه سنجش عملکرد مدیران و کارکنان دستگاههای دولتی، در بسیاری از کشورها دستگاههای الکترونیکی جلو میز هر کارمند تعبیه شده که هر ارباب رجوع می تواند در موقع مراجع با امتیاز دادن به متصدی مربوطه میزان رضایت از عملکرد وی را تعیین کند. لطفا برای تمام کارمندانی که با ارباب رجوع ارتباط دارند این دستگاهها را نصب کنید. علاوه بر آن در سامانه دولت می تواند راجع به عملکرد کلی ادارات هر استان نظر سنجی انجام شود.
* عضو هیات علمی دانشگاه
اینها نکات بسیار خوبی هست. تابناک می تواند نکات دیگری را نیز از مخاطبان خود دریافت کند و در یک صفحه ویژه برای توجه دادن به دولت و شخص رییس جمهور درج نماید. همین عقل جمعی است که می تواند ایران را نجات دهد 