آیت الله آملی لاریجانی در این جلسه با اشاره به اهمیت استنباط معارف از کتاب و سنت، بر ضرورت احیای مباحث کلامی در حوزه‌های علمیه تاکید کرد.
وی با بیان اینکه در سال‌های اولیه اسلام، بحث‌های کلامی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و بسیاری از علمای شیعه و سنی به آن پرداخته‌اند، اظهار داشت که در عصر حاضر، با افزایش شبهات و پرسش‌های مربوط به دین، نیاز به مباحث کلامی بیش از پیش احساس می‌شود.
آیت الله لاریجانی با انتقاد از وضعیت فعلی حوزه‌های علمیه که در آن مباحث کلامی فلسفی کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، بر لزوم انجام کار‌های جدی و مستمر در این زمینه تاکید کرده و افزود که این امر نباید یک فعالیت جانبی باشد بلکه نیازمند تلاش هدفمند و برنامه‌ریزی شده است.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه سخنان خود به موضوع استنباط معارف از کتاب و سنت پرداخت و بر لزوم بررسی دقیق روش‌های استنباط و تطبیق آن با مسائل روز پرداخت. ایشان با بیان اینکه بسیاری از مسائل امروز جامعه نیازمند پاسخ‌هایی بر اساس آموزه‌های اسلامی است، بر ضرورت پژوهش‌های گسترده در این زمینه تأکید ورزید.
این استاد حوزه علمیه ضمن تاکید بر لزوم تنقیح بیشتر مفهوم «حجیت» و تحلیل دقیقتر ماهیت آن در مواجهه با نظام‌های اجتماعی پیچیده امروز، به بحث درباره مفهوم "تلائم" پرداخت.
وی پیشنهاد کرد علاوه بر احکام خمسه همچون واجب، حرام و مستحب و نیز احکام وضعیه، تلائم یا عدم تلائم نظامات مختلف جامعه با کتاب و سنت هم مورد بررسی قرار گیرد. چه بسا از این طریق بتوان نوعی اثر عملی برای معارف کتاب و سنت یافت که مفهوم و واقعیت حجیت را محقق سازد. این البته علاوه بر معارف یقینی یا اطمینان است که در حجیت نیازی به مقدمات دیگر ندارد.
آیت‌الله لاریجانی با ارائه مثال‌هایی از نظام‌های آموزشی و اقتصادی، نشان داد که برخی از این نظام‌ها ممکن است با معارف دینی تلائم داشته باشند، اما لزوماً تحت حکم مستقیم شرع نباشند. وی بر این باور است که باید به دنبال روشی برای سنجش تلائم این نظام‌ها با معارف دینی باشیم تا بتوانیم بهترین تصمیمات را برای اداره جامعه بگیریم.
با بیان اینکه این موضوع یک باب جدید در مباحث فقهی است، ایشان بر اهمیت پژوهش‌های آتی در این زمینه تاکید کرد.
آیت‌الله آملی لاریجانی در ابتدای این جلسه ضمن تبریک میلاد پیامبر اکرم (ص) و امام جعفر صادق (ع)، از وضعیت دشوار و غم اگیز مسلمانان در منطقه، به ویژه در غزه و لبنان ابراز نگرانی کرد.
وی در سخنانی با اشاره به حمایت کشور‌های سلطه‌گر از رژیم‌های جنایتکار و چراغ سبز دادن آنها به جنایات در منطقه، بر ضرورت اتحاد و همدلی مسلمانان برای مقابله با این وضعیت تأکید کردند.
آیت‌الله آملی لاریجانی ابراز امیدواری کرد که با اتحاد مسلمانان و تدبیر صحیح کشور‌های اسلامی، شاهد از بین رفتن این وضعیت ناگوار و حاکم شدن وحدت و رحمت در منطقه باشیم.
