«تابناک» اجتماعی، در حال حاضر اگر به فروشگاه‌هاي عرضه لوازم آرايشي ـ بهداشتي بزرگ سر بزنيد، مي‌بينيد كه قفسه مخصوص محصولات آقايان هر روز پروپيمان‌تر و رديف انواع كرم‌هايي كه به زيبايي چهره و پوست آقايان كمك مي‌كند، طولاني‌تر مي‌شود. دكتر ابهري دراين خصوص مي‌گويد: معمولا لوازم آرايشي بهداشتي مورد استفاده جوانان شامل شامپو‌ها، كرم‌هاي برنزه‌كننده و كرم‌هاي سفيد‌كننده و انواع ژل‌هاي موي سر مي‌شود كه بيشتر جنبه بهداشتي دارند تا آرايشي
بعيد به نظر نمي‌رسد تا چندي ديگر مردان نيز همچون زنان به دنبال مارك‌هاي معروف لوازم آرايشي وبهداشتي در خيابان‌ها و مغازه‌ها باشند. آنچه كه در سال‌هاي اخير، نخست در ميان بازيگران و ورزشكاران مرد ديده مي‌شد و اكنون در ميان پسران جوان در كوچه و خيابان فراوان ديده مي‌شود استفاده از لوازم آرايشي است كه متاسفانه بر اساس آمارها، استفاده از اين لوازم در ميان آقايان رو به افزايش گذاشته است!
تا به حال درخصوص استفاده از لوازم آرايش توسط بانوان، خبرها و گزارش‌هاي فراواني خوانده و شنيده‌ايم؛ همچنين در خصوص ضررهاي استفاده بيش از حد از آن حرف‌ها و حديث‌هاي زيادي به گوش‌مان خورده اما به‌نظر مي‌رسد بايد كم‌كم به فكر توصيه‌هاي اجتماعي و بهداشتي براي آقايان باشيم.چراكه زنگ‌هاي خطر براي مصرف كنندگان زن و مرد به صدا درآمده است. دكتر مجيد ابهري جامعه‌شناس و آسيب‌شناس اجتماعي در مورد استفاده از لوازم آرايشي ـ بهداشتي توسط پسران جوان مي‌گويد: يك روز يكي از پهلوانان نكته جالبي را در يك جلسه آسيب‌شناسي به من گوشزد كرد. او مي‌گفت كه سال‌هاي قبل بعضي جوان‌ها با زغال براي خود سبيل مي‌گذاشتند تا شبيه پدرانشان شوند اما امروز، آرايش مي‌كنند كه شبيه مادرانشان شوند. حال با دقت در سخن اين پهلوان ايراني در اين شرايط روزگار چه بايد كرد؟ گرايش جوانان و بعضي پسران به استفاده از لوازم آرايشي از نظر آسيب‌شناسي رفتاري به علت وجود الگو‌هاي غلط اجتماعي است. همچنين گسترش ماهواره‌ها و نمايش چهره‌هاي دو جنسيتي كه نه مرد هستند نه زن اما از هر دو نيز نشاني دارند باعث شده بعضي پسران بدون ريشه‌شناسي از اينگونه افراد تقليد كنند.
در اين صورت ما بايد منتظر دگرگوني وسيعي از محصولات يك ست بهداشتي براي آقايان باشيم! تاكنون ست‌هاي بهداشتي ويژه آقايان شامل خميردندان، عطر، اسپري، مام و ژل بعد از اصلاح بوده اما به‌نظر مي‌رسد توليدكنندگان لوازم آرايشي بهداشتي، در نظر دارند سري‌هاي جديدي از ست‌هاي آرايشي ـ بهداشتي ويژه آقايان را روانه بازار كنند كه علاوه بر اين محصولات حاوي كرم‌هاي مرطوب‌كننده و چرب‌كننده صورت، پودرها، ژل‌هاي مخصوص ابرو و ريمل باشد!
دلايل گرايش مردان به لوازم آرايشيالبته نبايد فراموش كرد كه استفاده از همين محصولات است كه به چهره‌هاي برخي بازيگران در فيلم‌ها يا تابلوهاي تبليغاتي، جلوه‌اي متفاوت مي‌بخشد و شايد يكي از دلايل گرايش مردان همين امر باشد.گرچه در سال‌هاي اخير، در سراسر دنيا علاقه آقايان به زيباتر بودن، افزايش چشمگيري داشته و تا پيش از اين آقايان در نهايت تلاش مي‌كردند اندامي متناسب و عضلاني داشته و حداكثر تلاشي كه انجام مي‌دادند اين بود كه در باشگاه‌هاي بدنسازي شركت كنند اما در حال حاضر آقايان هم به فكر زيباتر شدن آن هم با استفاده از لوازم آرايشي افتاده‌اند.چندي پيش فهرست پنج جراحي پرطرفدار براي آقايان در ايران اعلام شد كه كاشت مو و جراحي بيني در صدر اين ليست قرار داشتند.
متخصصان اعتقاد دارند مردان اين روزها به اين نتيجه رسيده‌اند كه داشتن چهره و اندامي زيباتر به آنها كمك مي‌كند جوان‌تر و جذاب‌تر به‌نظر برسند و در موقعيت‌هاي خانوادگي و شغلي موفق‌تر عمل كنند واين همان چيزي است كه تهاجم فرهنگي آن را هدف خود قرار داده است.
در حال حاضر اگر به فروشگاه‌هاي عرضه لوازم آرايشي ـ بهداشتي بزرگ سر بزنيد، مي‌بينيد كه قفسه مخصوص محصولات آقايان هر روز پروپيمان‌تر و رديف انواع كرم‌هايي كه به زيبايي چهره و پوست آقايان كمك مي‌كند، طولاني‌تر مي‌شود. دكتر ابهري دراين خصوص مي‌گويد: معمولا لوازم آرايشي بهداشتي مورد استفاده جوانان شامل شامپو‌ها، كرم‌هاي برنزه‌كننده و كرم‌هاي سفيد‌كننده و انواع ژل‌هاي موي سر مي‌شود كه بيشتر جنبه بهداشتي دارند تا آرايشي اما گروه دوم اقلامي‌هستند كه در رديف لوازم آرايش زنانه هستند؛ از برداشتن زير ابرو تا جراحي بيني و تزريق به لب و استفاده از رژ لب‌ها و كرم‌ها را مي‌توان در چهره بعضي پسر‌ها ديد.
بنا به گفته دكتر ابهري حدود 6درصداز مردان جوان ايراني ازلوازم آرايشي زنانه استفاده مي‌كنند،درحالي كه 60 درصد از همسالان آنها دركشورهاي اروپايي علاقه عجيبي به استفاده از لوازم آرايشي زنانه دارند.اگرچه اين آمار فعلا يك به 10 است اما رشد وشتاب استفاده از لوازم آرايشي زنانه در مردان جوان نگراني‌هاي عميقي را در جامعه ايراني به‌وجود آورده است.
مردانه بودن با نگاهي ديگرالبته موضع گيري آقايان در برابر استفاده از لوازم آرايشي متفاوت است، برخي از آقايان به هيچ عنوان حاضر نيستند كه از هيچ‌يك از لوازم آرايشي- بهداشتي استفاده كنند و هنگامي كه به اين گروه از آقايان پيشنهاد مي‌كنيد از كرم‌هاي ضدآفتاب بدون رنگ استفاده كنند، به‌شدت مخالفت كرده و اعتقاد دارند كه چهره‌شان براق و چرب خواهد شد و جلوه مردانه‌اي نخواهد داشت.اين گروه از آقايان حتي اگر شغلي داشته باشند كه به‌خاطر آن مجبور باشند ساعت‌ها در زير آفتاب كار كنند، باز هم استفاده از كرم‌هاي ضدآفتاب را بر خودشان تحريم مي‌كنند.
از سوي ديگر نيز برخي از آقايان امروز جامعه ما كه اغلب سنين پايين‌تري دارند،از محصولات آرايشي- بهداشتي استقبال زيادي مي‌كنند. در برخي از آرايشگاه‌هاي مردانه، خدماتي بيش از خدمات معمولي كه در آرايشگاه‌هاي مردانه رايج است مثل كوتاه كردن مو ارائه مي‌شود كه از جمله مي‌توان به برداشتن موهاي صورت و ابرو اشاره كرد.همچنين برخي از آقايان اين روزها براي پوشاندن اثرات پيري از روي موهاي صورت و ابرو، از انواع رنگ موها استفاده مي‌كنند كه يا در منزل اين كار را انجام مي‌دهند يا در آرايشگاه‌هاي مردانه.اينكه استفاده از اين لوازم چه اثرات سويي بر پوست افراد مي‌گذارد بحث جداگانه‌اي است اما آنچه حائز اهميت است گسترش استفاده از اين لوازم در ميان مردان جوان است كه تا حدودي نگران‌كننده نيز مي‌تواند باشد.به‌هرحال اگر آرايش كردن و ساعت‌ها جلوي آيينه به خود رسيدن، كاري بود كه اغلب زنانه به حساب مي‌آمد اما اين روزها پسراني را هم مي‌توان ديد كه براي بيرون رفتن از خانه از ساعت‌ها قبل به تكاپو مي‌افتند.صورت خود را اصلاح مي‌كنند، موهايشان را فشن آرايش كرده، كرم‌هاي ضدآفتاب و برنزه‌كننده به صورت‌هايشان مي‌مالند و برخي نيز دستي به ابروي خود برده و به‌اصطلاح خودشان، آن را مرتب مي‌كنند، البته بسيارند آرايشگاه‌هاي مردانه‌اي كه زحمت اين جوانان را كم كرده و موها و ابرو و صورت‌شان را درست مي‌كنند واين چيزي است كه مطمئنا مسئولان ذي ربط بايد به آن توجه كرده واز حاد شدن بيشتر مسئله جلوگيري كنند.
نقش دوستاندكتر ابهري در خصوص نقش همسالان و دوستان در ميزان گرايش مردان جوان به لوازم آرايشي اعتقاد دارد: همسالان و دوستان بعد از خانواده داراي اهميت خاص در اين زمينه هستند بنابراين آموزش و پرورش و نهاد‌هاي فرهنگي با ارائه الگو‌هاي رفتاري مناسب براي جوانان بايد با اين رفتار ناپسند مقابله كنند و از طريق پيش‌گيري‌هاي فرهنگي نسبت به جلوگيري از اين ناهنجاري اقدام كنند. اين آسيب‌شناس اجتماعي در خصوص تاثيررسانه‌ها خاطرنشان كرد: رسانه‌ها به ويژه صدا و سيما نقش بسيار پررنگي در گسترش يا كاهش علاقه به اين معضل فرهنگي دارند.
الگوي مناسبدكترمجيدابهري با اشاره به اهميت وجود يك الگوي مناسب براي پرهيز از گسترش ناهنجاري‌هايي از اين قبيل خاطرنشان كرد: براي پيشگيري از اين فرآيند ناهنجار و همنوايي‌سازي اين نوع جوانان با هنجار‌هاي اجتماعي و معيار‌هاي اخلاقي،اول خانواده‌ها به ويژه پدران و برادران بزرگ‌تر بايد الگوي مناسب براي جوان‌تر‌ها باشند و با گفت‌وگو و ريشه‌يابي اين معضل از اين امر جلوگيري كنند. اين جامعه‌شناس اظهار داشت: 3 درصداز6 درصد پسراني كه از اينگونه لوازم استفاده مي‌كنند داراي مشكلات شخصيتي و ناهنجاري‌هاي رواني هستند. برخي كارشناسان معتقدند، پديده‌هاي اجتماعي شايد در ظاهر ساده باشند اما در نگاهي تيز بين و تخصصي بسيار پيچيده‌اند و همين پيچيدگي حل آنها را دشوار مي‌سازد. در واقع اين پديده‌ها هميشه ابعاد و زواياي متعددي داشته و ريشه و شكل‌گيري آنها متنوع و نيز داراي پيامدهاي مختلفي است.به هر حال با توجه به اينكه كشور ما يك كشور اسلامي است كه اينگونه رفتارها را شايسته مردان و پسران جوان نمي‌داند بايد به دنبال راه حلي بود. چراكه از يك سو خود فرد واز سوي ديگر نيز خانواده‌ها و جامعه كه داراي فرهنگ غني ديني وايراني هستند مطمئنا نمي‌توانند چندان در برابر اين وضع بي‌تفاوت باشند.
تهاجم فرهنگي، از علل بروز پسران دختر‌نما
پروفسور حسين باهر نيز در خصوص پسر‌هاي دختر‌نما به تهران امروز مي‌گويد: تهاجم فرهنگي در قالب استفاده از ماهواره عامل عمده بروز اين پديده ناهنجار شده است، اما بعد از اين فاكتور مي‌توان به عامل ژنتيكي افراد نيز اشاره كرد كه از نظر علمي در كشور‌هاي جهان سوم دراثر مشكلات تغذيه‌اي و معضلاتي شبيه به جاه‌طلبي و بيكاري، ژن x y مردان شبيه به ژن xx زنان عمل مي‌كند و در اين صورت حتي خواهيم ديد مردان شبيه زنان عمل مي‌كنند و در اين صورت از لوازم آرايشي ـ بهداشتي زنان نيز بهره خواهند جست!
راه پيشگيرياطلاعرساني، آموزش و معرفي ارزش‌هاي اخلاقي مردانه به نوجوانان و جوانان و نشان دادن مشكلات پسران در تلويزيون در قالب فيلم از جمله راه‌هاي پيشگيري مي‌تواند باشد.
دكتر مجيد ابهري در خصوص اين ناهنجاري اجتماعي مي‌گويد: الگو‌هاي رفتاري اجتماعي مثل ورزشكاران و هنرمندان مي‌توانند با ظاهر خود و معرفي ارزش‌هاي اخلاقي اصيل اسلامي- ايراني به نوجوانان عامل مناسبي در پيشگيري باشند. دكتر ابهري تصريح كرد: وقتي يك ورزشكار موهاي خود را به شكل هنر‌پيشه‌هاي غربي در مي‌آورد از نوجوان 14 ساله چه توقعي مي‌توان داشت، بنابراين استفاده از لوازم آرايشي براي پسران قبل از اينكه يك رفتار ضداجتماعي باشد يك بيماري شخصيتي به‌نام TF است كه بايد مورد روانكاوي و مشاوره و درمان قرار گيرد. اين آسيب‌شناس اجتماعي در پايان سخنانش يادآور شد: در مورد اينگونه پسران دختر‌نما كه ظاهري غير متعارف دارند بايد عرض كنم كه 95 درصد از اينگونه پسران متعلق به خانواده‌هاي مرفه‌اند و 97 درصد از اين پسران در خانواده‌هايي بزرگ شده‌اند كه در دوران كودكي همبازي پسر نداشته و در محيط زنانه رشد كرده‌اند و همين طور الگوي رفتاري مردانه در خانواده آنها يا وجود نداشته يا ضعيف بوده است.
اكرم عادلخاني - تهران امروز
يكي از علائم آخرالزمان در روايات: مردان خود را به شكل زنان در مي آورند.....