با آن كه معاون وزير نيرو در امور آب قائل به وجود بحران آب در كشور نيست اما وي همچنان مردم را دعوت به مديريت مصرف و صرفه‌جويي مي كند و در برخي استان‌ها از جمله استان هرمزگان آب شرب با تانكر در اختيار مردم قرار مي‌گيرد.
به گزارش «جام‌جم» تغيير وضعيت بارندگي، افزايش دماي هوا، بالا رفتن سطح زير كشت، برداشت بيش از حد از آب‌هاي زيرزميني، افزايش نيازهاي آبي در صنعت و كشاورزي و به طور كلي اسراف آب در ايران باعث شده است منابع آبي در تمامي دشت‌هاي ايران به پايين‌ترين سطح در 50 سال اخير برسد.
از سوي ديگر كاهش 24 درصدي ميزان بارش‌ها در سال آبي جاري نسبت به سال قبل و افزايش شديد دماي هوا در ماه‌هاي اخير منجر به افزايش مصرف آب شده به طوري كه وضعيت آب كشور را در شرايط بحراني قرار داده و بر اين اساس مسوولان دائم در حال هشدار دادن نسبت به رعايت الگوي مصرف در فصل گرم تابستان هستند.
محمدرضا عطارزاده، معاون وزير نيرو در امور آب و آبفا مي‌گويد: در سال آبي جاري بارش‌هايي كمتر از سال گذشته داشتيم به طوري كه 24 درصد نسبت به متوسط بلندمدت (دوره 40 ساله) اين بارش‌ها كمتر شده و روان آب نيز حدود 59 درصد نسبت به 40 سال اخير در رودخانه‌ها با كاهش مواجه بود و در مجموع باعث بروز خشكسالي نسبتا سنگيني در كشور شده است.
وي تصريح مي‌كند: با ذخايري كه در سدها وجود داشت و مديريت مصرف آب تاكنون بدون هيچ‌گونه مشكلي در اغلب نقاط كشور آب شرب، صنعت و كشاورزي تامين شده است.
وي با ابراز اميدواري نسبت به بارش‌ها در پاييز سال جاري تاكيد دارد: پيش‌بيني‌هاي لازم براي ذخاير آبي سال آينده صورت گرفته و هواشناسي تا يك ماه آينده پيش‌بيني مستدلي از وضعيت بارش‌ها در سال آبي آينده به ما اعلام خواهد كرد.
معاون وزير نيرو در امور آب درباره حجم ذخاير آبي كشور مي‌گويد: در حال حاضر 24 ميليارد مترمكعب حجم ذخيره آبي كشور است كه در وضعيت مساوي نسبت به سال قبل قرار دارد؛ اما امسال حدود 10 ميليارد مترمكعب نسبت به سال گذشته حجم ورودي آب به مخازن با كاهش روبه‌رو بوده است.
عطارزاده درباره برنامه‌هاي اجرا شده درخصوص تنظيم تامين آب كشاوزي در مناطقي كه با خشكسالي مواجه شده‌اند، تصريح دارد: در برخي نقاط مانند اصفهان تدابير لازم انديشيده شده تا كشاورزان با كشت پاييز، امكان دريافت آب داشته باشند. همچنين باغات با استفاده از كانال‌ها به جاي رودخانه براي آبياري آب دريافت خواهند كرد.
وي در پاسخ به اين سوال كه آيا شرايط فعلي آب كشور در حد اضطرار و بحران قرار دارد، تاكيد مي‌كند كه در چنين شرايطي قرار نداريم و ما با بحران آب رو به رو نيستيم.
اين اظهارات عطارزاده در حالي است كه در برخي استان‌ها از جمله استان هرمزگان، آب شرب به صورت تانكري و محدود در اختيار مردم قرار مي‌گيرد.وي در پاسخ به اين موضوع مي‌گويد: با بارش‌هايي كه در استان وجود داشت، سد ميناب پرآب شد و مشكلي در زمينه آب شهري وجود ندارد و فقط در برخي روستاها به دليل كمبود آب، آب با تانكر در اختيار مردم قرار مي‌گيرد تا از بخشي از مشكلات كاسته شود.
عطارزاده درخصوص افزايش مصرف آب در سطح استان تهران مي‌گويد: در حال حاضر آب تهران را 4سد پشتيباني مي‌كند و با همكاري مردم و استفاده مناسب از ذخاير در طول تابستان مديريت خوبي صورت گرفته است ولي توصيه هميشگي ما مصرف بهينه آب و جلوگيري از اسراف است.
اين در حالي است كه شركت آب و فاضلاب استان تهران هفته گذشته را پرمصرف‌ترين هفته در ماه جاري اعلام كرد و گفت: مصرف آب شرب در تهران به مرز هشدار رسيده به طوري كه روزانه 3 ميليون و 250 هزار مترمكعب آب در تهران طي هفته گذشته مصرف شد.
در چنين وضعيتي، حاكم شدن شرايط خشكسالي در كشور نيازمند تدابيري است كه دولت در اين زمينه اقداماتي انجام داده است ولي عطارزاده، معاونت امور آب وزارت نيرو در گفت‌وگو با «جام‌جم» اشاره‌اي به تدابير صورت گرفته نكرد.
آخرين وضعيت منابع آبي كشور
اگرچه هم‌اكنون وزارت نيرو خود را براي سازگاري با كم‌آبي آماده مي‌كند، با اين حال طبق آمارها آب پشت سدها 4 درصد بيشتر از سال‌هاي گذشته است.
بر اساس اين گزارش، در حال حاضر مخازن آبي كشور 19 ميليارد و 623 ميليون مترمكعب آب دارند كه اين رقم سال گذشته 18 ميليارد و 951 ميليون مترمكعب بوده است.
بر اساس اين آمارها، در سال آبي جاري (از مهر 89 تا مهر 90) 185 ميلي‌متر بارش در كشور صورت گرفته كه نسبت به ميانگين 40 ساله اخير با 24 درصد كاهش روبه‌رو بوده است.
همچنين با بالا رفتن دماي هوا و افزايش مصرف، وضعيت آب در كشور در شرايط هشدار قرار گرفته است به طوري كه مصرف آب استان تهران با وجود هدفمندي يارانه‌ها از ابتداي سال جاري تاكنون 6/4 درصد افزايش داشته است.
طبق اين گزارش از ابتداي سال جاري تاكنون 398 ميليون و 448 هزار مترمكعب آب در تهران مصرف شده كه نسبت به مدت مشابه سال قبل با 2 درصد افزايش روبه‌رو بوده كه ميزان مصرف سال قبل 398 ميليون و 367 هزار مترمكعب اعلام شده است.
بالاترين مصرف آب طي هفته قبل در تهران مربوط به روزهاي شنبه و يكشنبه است كه با دماي هواي 40 درجه مصرف آب به 3ميليون و 250 هزار مترمكعب رسيد.با اين حال كارشناسان نسبت به روند كاهشي ذخاير آبي زيرزميني، افزايش مصرف و اسراف آب هشدار داده‌اند و تاكيد دارند كه بايد تدابير لازم به منظور جلوگيري از شدت يافتن بحران براي تامين آب به كار گرفته شود.
كارشناسان مي‌گويند: تغيير وضعيت بارندگي وبالا رفتن سطح زيركشت و افزايش نيازهاي آبي كشور باعث برداشت آب در دشت‌هاي كشور از منابع زير سطحي شده وعمق و بستر‌آب از 10 تا 15متر به 100 تا 150 متر و در برخي مناطق كشور حتي به 200 متر رسيده است.
كارشناسان مي‌گويند قنات‌ها و كاريزها نيز در مناطق كم‌آب و كويري از كار افتاده‌اند و استان يزد به عنوان مظهر كم‌بارشي در ايران كه احداث قنات در آن به هزاران سال مي‌رسد در سال‌هاي اخير با پايين‌ترين حد آب دريافتي از قنات‌ها روبه‌رو شده است.
ايران با 90 درصد اقليم خشك جزو كشورهاي شديدا بياباني است. طبق برآورد كارشناسان تراز آبي كشور 130 ميليارد مترمكعب است كه 10 ميليارد به نسبت سال 55 كمتر شده كه اين يعني رسيدن به مرحله اضطرار.
از اين رو، بهينه‌سازي مصرف آب و انرژي به عنوان تنها راه حفظ منابع در شرايط كنوني است.
