همزمان با ادامه درگیریها میان نیروهای ارتش سوریه و گروههای مخالف مسلح در این کشور، اختلافنظرها و شکافها میان گروههای مخالف دولت نیز بیش از پیش بروز پیدا میکند. روز سهشنبه و با اعلام تشکیل گروهی به نام «دولت انتقالی» سوریه، این اختلاف نظرها وارد فاز جدیدی شد.
به گزارش «تابناک»، روز سهشنبه در شهر قاهره، پایتخت مصر، جمعی از مخالفان دولت بشار اسد گرد هم آمده و اعلام کردند که تصمیم دارند «دولت انتقالی» سوریه را تشکیل دهند. این گروه که گفته میشود، سه روز مشغول مذاکره در این زمینه بودند، «هیثم مالح» را به عنوان نخست وزیر این دولت معرفی کردند.
بنا بر این گزارش، خبرگزاری فرانسه در همین زمینه مینویسد، قرار است دولت انتقالی ضمن آمادهسازی مقدمات انتقال قدرت در سوریه در صورت سقوط دولت حاکم، اداره سوریه را در چنین شرایطی در دست گرفته و به عنوان یک دولت موقت ایفای نقش کند.
اما این دولت انتقالی در حالی تشکیل میشود که دیگر گروههای مخالف شناخته شده در سوریه، به هیچ وجه با آن هماهنگی نداشته و موافق قدرت گرفتن آن نیستند.
شبکه خبری «بی.بی.سی» ضمن انتشار گزارشی از تحولات اخیر در میان گروههای مخالف سوری بیان میکند که اقدام شرکت کنندگان در نشست قاهره، با واکنش «شورای ملی سوریه»، از دیگر گروههای مخالف روبهرو شده که این کار را عجولانه و باعث تضعیف مخالفان دانستهاند. در عین حال، گروه مسلح به نام «ارتش آزاد سوریه» نیز این کار را موجب تفرقه در صفوف مخالفان دانسته است.
گفتنی است، پیش از این، شورای ملی سوریه نیز با هدفی مشابه همین دولت انتقالی تشکیل شده بود و میخواست با گرد هم آوردن همه شخصیتها و گروههای مخالف، جایگزینی برای دولت سوریه فراهم کند؛ اما با گذشت ۹ ماه از زمان تشکیل، این شورا به هیچ وجه نتوانست شکاف گروههای مخالف را کم کند.
به این ترتیب، اقدام به تشکیل این دولت انتقالی، نه تنها نتوانسته در رسیدن گروههای مخالف به اتحاد کمکی کند، بلکه عملاً به شکافها و اختلافات آنان دامن زده و پیشبینی میشود که در بلندمدت تضعیف شدید آنها را به همراه داشته باشد.
اما نکته مهمتر در این راستا، حمایت قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای از این گروههاست که هر یک بر حسب منافع و ملاحظات، جانب یکی از گروههای مخالف را گرفتهاند؛ بنابراین، اختلافات گروههای مذکور در یک سطح، بیانگر رقابت ترکیه و مصر و در سطحی بالاتر، رقابت کشورهای اروپایی بر سر سوریه است.
«بی.بی.سی» در گزارش خود مینویسد در میان طیفهای مخالف، در یک سو شورای ملی سوریه در استانبول است که خط مشی خود را با سیاستهای ترکیه، عربستان سعودی و قطر هماهنگ میکند و در سوی دیگر، تشکیل دولت انتقالی در قاهره، از نفوذ دولت مصر بر آن حکایت دارد. در عین حال، «ارتش آزاد سوریه» نیز در عمل بین دو سر طیف مانور میدهد و عملاً زیر مجموعه هیچ یک از آنها نشده است.
اما در سطحی بالاتر، بررسی نوع اخبار و تحلیلهای منتشر شده در رسانههای غربی، از وجود اختلافاتی میان کشورهای غربی نیز حکایت دارد. مقایسهای میان شیوه خبررسانی خبرگزاری فرانسه، «دویچه وله» آلمان و «بی.بی.سی» انگلیس، این اختلاف را به شکل بارزتری نشان میدهد.
در این باره، دو خبرگزاری فرانسوی و آلمانی خبر تشکیل شورای انتقالی را به گونهای منتشر کردند که گویا همه اختلافات میان گروههای مخالف حل شده و نمایندگان همه این گروهها در قاهره بر سر نخست وزیر مالح به اجماع رسیدهاند؛ برای نمونه، در بخشی از گزارش دویچه وله آمده که «گروههای اپوزیسیون» سوریه روز سهشنبه در نشستی در قاهره توافق کردند که هیثم مالح، ریاست دولت انتقالی را بر عهده بگیرد، حال آن که در این خبر اشارهای به دیگر گروههای مخالف نشده است.
اما از سوی دیگر، «بی.بی.سی» طی گزارشی ضمن تقبیح ضمنی تشکیل دولت انتقالی، این کار را موجب شکاف بیشتر در میان گروههای مخالف دانسته و در مطلب خود غیرمستقیم جانب شورای ملی سوریه را گرفته است.
به این ترتیب، آن گونه که مشخص است، ابعاد رقابتهای داخلی و بینالمللی بر سر سوریه ابعاد جدیدتری به خود گرفته و روز به روز، بازیگران بیشتری را در خود درگیر میکند.