موضعگیریها و گزارشهای دوپهلو و ناروشن آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره ایران، همواره یکی از موارد ایجاد نگرانی و بهانهای در دست دولتهای غربی بوده تا نسبت به افزایش فشارها بر ایران اقدام کنند. این بار، یکی از موارد گزارشهای اشتباه آژانس افشا شده که میتواند تأثیرات مهمی بر پرونده هستهای ایران داشته باشد.
به گزارش «تابناک»، آژانس بینالمللی انرژی اتمی به این نتیجه رسیده که در ارزیابیهای پیشین خود درباره میزان اورانیوم مفقود شده در ایران اشتباه کرده و این میزان بسیار کمتر از آن چیزی بوده که در گزارشهای پیشین برآورد شده است.
خبرگزاری «رویترز» ضمن انتشار این خبر به نقل از دیپلماتهای حاضر در آژانس، اشاره کرده که در صورت تأیید رسمی این امر در گزارش آتی آژانس، بخش مهمی از نگرانیهای جامعه بینالمللی درباره احتمال استفاده نظامی از برنامه هستهای ایران کاهش پیدا خواهد کرد.
بازرسان آژانس سال گذشته در بازدید از مرکز تحقیقات هستهای «جابر ابن حیان» اعلام کرده بودند که بررسی میزان اورانیوم ورودی و زبالههای هستهای خروجی از این مرکز، نشان دهنده ناپدید شدن ۱۹.۸ کیلوگرم اورانیوم است. در آن زمان اعلام شده بود که ممکن است ایران این میزان اورانیوم را برای غنیسازی بیشتر و استفاده در سلاح هستهای کنار گذاشته باشد.
بخش عمدهای از جنجال در این رابطه از سوی ایالات متحده به پا شده بود که ادعا داشت، نگرانیهای جدی در استفاده از این میزان اورانیوم در ساخت سلاح هستهای وجود دارد؛ البته در همان زمان، ایران ضمن تأکید بر ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای کشور، موضوع مذکور را بیاهمیت دانسته بود.
رویترز در گزارش خود به نقل از یک دیپلمات غربی مینویسد، بخشی از این موضوع در مذاکرات پیشین ایران با آژانس توضیح داده شده بود و گفتوگوها در این باره در حال ادامه بوده است؛ اما جزییات این ماجرا در گزارش بعدی آژانس درباره برنامه هستهای ایران روشن خواهد شد.
به این ترتیب، میتوان این گونه نتیجه گرفت که بخش مهمی از ادعاهای مطرح علیه برنامه هستهای ایران ـ دستکم از سال گذشته تاکنون ـ بر پایه اطلاعاتی نادرست استوار بوده است. با در نظر داشتن این امر که در بسیاری دیگر از موارد نیز آژانس به جای ارائه گزارشهای دقیق، به شبههافکنیهای ابهامآمیز درباره ایران مبادرت ورزیده، میتوان بیش از پیش به نقش منفی این نهاد بینالمللی در افزایش فشارها بر ایران پی برد.
شاید اگر آژانس یک بار و برای همیشه تصمیم میگرفت، با ارائه گزارش روشن و شفافی از برنامه هستهای ایران ـ که به جای حدسها، گمانها و تردیدها بر واقعیات موجود مبتنی باشد ـ ماهیت واقعی برنامه هستهای ایران را به جهانیان نشان میداد، فشارهای غیرمنطقی بینالمللی بر ملت ایران تا این اندازه افزایش نمییافت. با این حال، بر کسی پوشیده نیست که منافع برخی دولتها، همواره خلاف این امر را ایجاب کرده است.