نگاه شما: مزج یادگار کهن تاریخ ایران زمین

روستای مزج:

مزج یا مغز از توابع شهرستان شاهرود، بخش بسطام است که در ۳۶ دقیقه و ۳۶ درجه عرض جغرافیایی و ۲۴ دقیقه و ۵۵ درجه طول جغرافیایی تقریباً ۷۰ کیلومتری شهر شاهرود قرار گرفته و در حدود۱۲۴۰متر از سطح دریا ارتفاع دارد. قدیمی‌ترین منبعی که تا بحال نام مزج (مغز) در آن درج شده کتاب اسرارالتوحید است. جمعیت آن نزدیک هزار نفر که شغل اصلی آن‌ها کشاورزی و دامپروری است.

عمده محصولات روستا:

- گندم
 - جو  
 - چغندر قند
- سیب زمینی
- انگور   
- زردآلو
- گیلاس
- آلبالو
- بادام

آثار تاریخی:







• بازی‌های محلی: در فصول سرد سال که بیشتر مردم بیکار می‌شدند، باز‌ی‌ها باعث نشاط و سرزندگی در بین نوجوانان و جوانان و حتی بزرگسالان بود که این بازی‌ها کمرنگ و به فراموشی سپرده شده است از آن جمله: چو القاش و الک بازی.

• انواع نان‌های سنتی:

·       نون اویی: متداول ترین نوع نان که روزانه مصرف می شود

·       نون واملو (روغنی)

·       نون جزده (جزغاله ای)

·       نون سیرسکو (سیرسکو نوعی گیاه خودرو است که در فصل بهار رشد و نمو دارد)

·       نون پیازی(از پیاز سبز استفاده می شود)

·       نون کاک

·       فطیر(فطیل)

·       نون کماچ

·       ساچ (خمیر سرخ شده در روغن)

·       قطاب (خمیری که درون آنرا با ماش پر نموده و در روغن سرخ می نمایند)

·       آقندو (خمیری که درون آنرا با اسفناج ،گردو و ...پر نموده و در روغن سرخ می نمایند)

·       نون بو (نان برشته شده در روغن)

• دانشوران روستا:

آیت الله حاج شیخ عبدالعلی رجایی: از معروف‌ترین اساتید وی می‌توان به میرزا حبیب رشتی و شیخ عبدالله مازندرانی اشاره نمود. در نجف به نوشتن و تحریر بحث‌های اصول پرداخت و در سال ۱۳۳۴ به روستای خود برگشت و به ارشاد وآموزش معارف اسلامی مشغول شد. در کتاب تراجم الرجال از قول شیخ محمد نوه عبدالعلی آمده است که شیخ عبدالعلی از آیت الله محمد کاظم آخوند خراسانی اجازه اجتهاد داشته است. از تالیفات نامبرده می‌توان به رساله منجزات المریض که در سال ۱۳۳۲ تالیف نموده و مجموعه متفرعات که درفقه اصول نوشته است نامبرد.

شیخ عبدالحسین شفیعی: حاج شیخ عبدالحسین شفیعی در سال ۱۲۶۳ هـ . ش در روستای مزج در خانواده ای مذهبی چشم به جهان گشود. پس از آشنایی با مقدمات و سطوح، مطول را همراه حاج میرزا مسیح شاهچراغی، حاج یوسف رجایی، حاج شیخ محمد عمادی در محضر آیت الله حاج شیخ عبدالعلی رجایی خواند. شیخ عبدالحسین برای ادامه تحصیل به مشهد رفت و در مدرسه فاضل خان که متصدی آن در آن زمان ملا بابا مغزی بود مستقر شد و از شاگردان حاج سید عباس شاهرودی شد و با حاج میرزا احمد مدرس یزدی و مدتی نیز با آیت الله سید محمود شاهرودی هم دوره و هم درس بود.وی پس از اتمام تحصیلات به روستا برگشت و به ارشاد و موعظه اهالی روستا مشغول شد . در اواخر عمر به مشهد رفت و چند سالی در محضر آیت الله میلانی شرکت نمود تا سرانجام در سال ۱۳۳۸ هـ .ش به رحمت ایزدی پیوست و در صحنکهنه ( انقلاب ) مقابل آسایشگاه خدام دفن شد.

آیت الله حسین مزجی :حاج شیخ حسین مزجی دوره سطح را در مشهد و در محضر استادان آن شهر گذراند. سپس برای استفاضه از محضر بزرگان نجف به آن شهر سفر کرد و از محضر بزرگانی چون میرزای شیرازی، آقا سید حسین اصفهانی بهره برد.

حجت الاسلام و المسلمین دکتر حاج عبدالعلی صاحبی: از دانشمندان به نام روستا که در دوران نوجوانی به مشهد عزیمت نموده و در آنجا از محضر درس آیات عظام و مراجع تقلید وقت استفاده و به مراتب بالای علمی و فقهی رسیدند. سپس شغل مقدس معلمی را برگزید و در دوران تدریس شاگردان بزرگی را در حوزه و دانشگاه تربیت نمودند. ایشان در تاریخ 2/1/1391 در مشهد مقدس وفات یافته و در بهشت ثامن در جوار حضرت به خاک سپرده شد.

حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ حسین احمدی: حاج شیخ حسین احمدی در نجف اشرف به تهذیب و تحصیل علوم فقهی و دینی پرداختند و از محضر بزرگترین عالمان دینی و مراجع وقت بهره بردند و پس از عزیمت به ایران چند صباحی ریاست دادگاه اهواز را برعهده گرفتند و در پست حساس و مهم قضاوت از وجود ایشان تا به امروز بهره های بسیاری برده اند.