هرچند شاید در آغاز همچون سوژه یک فیلم علمی ـ تخیلی به نظر برسد، این موضوع اکنون واقعیت یافته و کابوس‌های رایج در عرصه این گونه فیلم‌ها را تجسم بخشیده است. صحبت از نرم‌افزاری است که ضمن ردگیری فعالیت‌های شما در شبکه‌های اجتماعی، حتی آینده شما را نیز پیشبینی می‌کند!
به گزارش «تابناک» به نقل از شبکه خبری «راشا تودی»، شرکت دفاعی آمریکایی «رایتون» یک نرم‌افزار جنجالی را طراحی کرده که ضمن استفاده از شبکه‌های اجتماعی به منظور ردگیری اقدامات افراد، می‌تواند این موضوع را که فرد مذکور در آینده کجا خواهد بود و چه رفتاری خواهد داشت، نیز پیش بینی کند. این نرم افزار تاکنون با انتقادات زیادی در میان گروه‌های حقوق بشری روبه‌رو شده است.
یک فایل ویدئویی که به طور اختصاصی در اختیار روزنامه «گاردین» قرار گرفته، نشان می‌دهد که چگونه نرم افزار طراحی شده توسط رایتون، می‌تواند حجم انبوهی از اطلاعاتی شخصی افراد را از شبکه‌های اجتماعی همچون «فیسبوک»، «توئی‌تر» و «فور اسکوئیر» جمع آوری کند.
رایتون تصدیق کرده که اطلاعات این فناوری، بخشی از یک برنامه تحقیق و توسعه در سال ۲۰۱۰ را در اختیار دولت آمریکا گذاشته و آن را بخشی از تلاش‌ها برای ایجاد یک سیستم امنیت ملی معرفی کرده که می‌تواند تریلیون‌ها داده را در فضای سایبری تحلیل کند.
با این حال، این شرکت که مرکز آن در ماساچوست است، اعلام کرده این نرم افزار که «رایوت» (شورش) یا «فناوری انباشت سریع اطلاعات» نام گرفته را به هیچ نهادی نفروخته است.
گفته میشود این نرم افزار جنجالی، استفاده کننده از آن را قادر می‌سازد به همه بخش‌های زندگی شخص، دوستان وی، تمامی عکس‌هایی که آنلاین منتشر کرده و مکان‌هایی که رفتن به آن‌ها را روی نقشه مشخص نموده، دسترسی داشته باشد.
در ویدئوی منتشره در گاردین، «برایان ارچ»، بازپرس ارشد رایتون توضیح می‌دهد که این برنامه دقیقاً چگونه برای ردیابی افراد مورد استفاده قرار می‌گیرد. وی در بیان نمونه‌ای می‌گوید: «ما می‌خواهیم یکی از کارمندانمان را تعقیب کنیم» و سپس نشان می‌دهد که چگونه فردی به نام «نیک» (کارمند مذکور)، از پارک ملی واشنگتن بازدید کرده و تصویری از وی در این پارک را به همراه یک زن بلوند نشان می‌دهد.
ارچ ادامه می‌دهد: «ما می‌دانیم نیک کجا می‌رود. ما می‌دانیم نیک چه شکلی است. حالا ما می‌خواهیم بکوشیم، پیشبینی کنیم که او در آینده کجا خواهد بود».
از آنجا که نیک معمولا از «فور اسکوئیر» (یک برنامه تلفن همراه که دوستان را از مکان تقریبی شما آگاه می‌سازد) استفاده می‌کند، نرم‌افزار رایوت می‌تواند ده مکان آخری را که نیک به آنجا رفته، به همراه زمان تقریبی آن نشان دهد.
بنا بر این اطلاعات، مشخص میشود که نیک هر دوشنبه ساعت ۶ صبح به باشگاه ورزشی می‌رود. ارچ می‌گوید: «بنابراین اگر شما بخواهید نیک را پیدا کنید، باید روز دوشنبه ساعت ۶ سری به باشگاه بزنید».
استفاده از وب‌سایت‌های عمومی برای اعمال قانون، در بسیاری از کشور‌ها قانونی تلقی میشود و نرم افزار رایوت برای سازمان‌های اطلاعاتی و امنیتی جذاب خواهد بود. در فوریه سال گذشته، «اف بی‌آی» اعلام کرد، در جست‌و‌جوی راه‌هایی برای نقب زدن به شبکه‌های اجتماعی جهت نظارت بر «افراد یا گروه‌های بد» است.
این موضوع، اسباب نگرانی گروه‌های طرفدار آزادی‌های مدنی را از بابت حریم خصوصی در فضای آنلاین فراهم کرده است. «گینگر مک کال»، یک حقوقدان در «مرکز اطلاعات حریم خصوصی الکترونیک» واقع در واشنگتن می‌گوید: رایوت نگرانی‌هایی را در این زمینه برانگیخته که چگونه می‌توان پنهانی و بدون نظارت و مقررات، داده‌های خصوصی افراد را جمع آوری کرد.
وی می‌افزاید: «کاربران اطلاعاتی می‌فرستند که گمان می‌کنند تنها توسط دوستانشان دیده میشود؛ اما در عوض، این داده‌ها در اختیار مقامات دولتی قرار گرفته و یا توسط سرویس‌های جمع آوری داده‌ها نظیر رایوت ذخیره میشود».
البته شرکت رایتون در مقام دفاع از خود برآمده و سخنگوی این شرکت در ایمیلی به گاردین گفته، این نرم افزار به تأمین نیازهای امنیتی در حال تغییر آمریکا یاری می‌رساند. وی همچنین تأکید کرده این نرم افزار اطلاعات قابل تمییز شخصی همچون اطلاعات بانکی و یا شماره‌های امنیتی عمومی را مورد کنکاش قرار نمی‌دهد.
