روز گذشته، خبری در رسانههای غربی منتشر شد، مبنی بر اینکه آمریکا میخواهد به منظور افزایش قابلیتهای دفاع موشکی خود در برابر ایران و کره شمالی، یک سامانه دفاع موشکی را در سواحل غربی ایالات متحده مستقر کند؛ اما گزارشها نشان میدهد، این کار نه تنها پیشرفتی برای آمریکا نیست، که از ناکامی این کشور در استقرار سامانه موشکی در اروپا ناشی میشود.
به گزارش «تابناک»، آنچه در حقیقت چاک هیگل، وزیر دفاع آمریکا درباره طرحهای جدید موشکی این کشور مطرح کرده، این است که ایالات متحده به سبب بروز مشکلات توسعهای و همچنین نبود منابع مالی، ناچار به کنار گذاشتن بخش کلیدی از سپر موشکی اروپای شرقی شده و به این ترتیب، تمرکز اصلی آمریکا در زمینه دفاع موشکی به سمت کره شمالی سوق پیدا میکند.
سایت شبکه خبری «راشا تودی» ضمن انتشار این خبر مینویسد: بر مبنای طرحهای جدید ایالات متحده، استقرار موشکهای رهگیر در رومانی و لهستان منتفی خواهد شد. روسیه از مهمترین منتقدان استقرار این موشکها در کشورهای نامبرده به شمار میرفت.
هیگل روز جمعه در این زمینه گفت: تصمیم اخیر، بخشی از یک برنامه کلی برای بازنگری در برنامههای دفاع موشکی آمریکاست که البته همچنان با نگاهی به متوقف کردن تهدیدات احتمالی برآمده از کره شمالی و ایران صورت میگیرد.
در چهارچوب این بازنگری، مبلغ یک میلیارد دلار از آنچه قرار بود در اروپا هزینه شود، برای افزودن چهارده موشک رهگیر جدید به ۲۶ موشک موجود در آلاسکا صرف خواهد شد تا در مقابله با موشکهای کره شمالی مورد استفاده قرار گیرد.
هیگل در بخش دیگری از سخنان خود در این زمینه گفته، این کار به منظور مقابله با پیشرفت سریعتر از حد انتظار کره شمالی در زمینه توسعه سلاحهای هستهای انجام میگیرد. تغییرات ایجاد شده در طرحهای آمریکا، مبلغ لازم برای انجام این کار را فراهم خواهد کرد.
هیگل اشاره کرده که برنامه پیشین آمریکا برای استقرار سامانه موشکی در لهستان و رومانی، برای مقابله با تهدیدات منشعب از خاورمیانه (ایران) طراحی شده بود. با این حال، وی گفته این برنامه برای همیشه کنار گذاشته نشده و احتمالاً پس از سال ۲۰۲۲ بار دیگر از سر گرفته خواهد شد.
به هر حال، آن گونه که از این گزارشهای جدید برداشت میشود، تغییرات حاصله در برنامههای موشکی آمریکا، نه تنها حاکی از پیشرفت این کشور در این زمینه نیست، بلکه در حقیقت نوعی عقبنشینی به شمار میرود.
البته از نگاهی دیگر، میتوان این تصمیم جدید را در چهارچوب راهبرد کلان جدید ایالات متحده تفسیر کرد که بر پایه آن، محور و نقطه تمرکز این کشور از خاورمیانه به شرق دور ـ با تمرکز ویژه بر چین ـ انتقال مییابد. اقدامات پیشین آمریکا، از جمله تغییر نسبت ناوگان این کشور در اقیانوس اطلس و آرام، مقدمات این تغییر جهت گیری را فراهم کرده بود.
در پایان، میتوان استدلال کرد که نگرانیها و حساسیتهای روسیه نیز در این زمینه بیتأثیر نبوده و در نظر گرفتن ملاحظات مسکو، میتواند یکی از عوامل کارآمد در تغییر سیاستهای موشکی آمریکا بوده باشد.