رضا پورعالی در مطلبی در جام جم نوشت:
تا همین ده سال پیش علی پروین به دلیل سرمربیگری در پرسپولیس 125 میلیون تومان میگرفت و کریم باقری با دریافت مبلغ 175 میلیون تومان گرانترین بازیکن لیگ ایران بود.
هرچند این اعداد و ارقام برای خودش در سال 82، برای میلیونر شدن یک فوتبالیست کافی بود، اما امروز با گذشت یک دهه رقم قراردادهای تاپ فوتبال از مرز ده برابر هم گذشته تا فوتبالیستها همگی جزو میلیاردهای جامعه باشند.
در یکی از سایتهای خبری به مطلب جالبی درباره این قشر برخورد کردم. در این مطلب آمده بود: فوتبالیستها را میتوان یکی از غریبترین نمونههای اجتماعی یک دهه و اندی اخیر جامعه ایران لقب داد. آدمهای مشهوری که ناگهان در بهترین مناطق شهر صاحب لوکسترین خانهها و بهترین امکانات شدند تا مثل همیشه انگشتنما باقی بمانند. با این تفاوت که اگر در گذشته آنها را به واسطه شهرت و تواناییهایشان با انگشت نشان میدادند، امروزه اشاره انگشت نه به خود فوتبالیست که به ماشین، پوشش و آرایش اوست.
رقمهای میلیاردی قرارداد فوتبالیستها زمانی بیشتر خودنمایی میکند که میشنویم یک فوتبالیست با وجود آن که از ابتدای سال چیزی در حدود 900 میلیون تومان دریافت کرده است، با این توجیه که فقط بخشی از قراردادش را دریافت کرده، بدون توجه به احساسات میلیونها هوادار تیم خود دست به اعتصاب میزند تا به قول معروف خودش را از مخمصه بیپولی خارج کند.
این که چرا یک فوتبالیست با وجود دریافت رقمی نزدیک به یک میلیارد تومان در سال، باز هم کلی چک برگشتی دارد، مجبور است دستش را جلوی این و آن دراز کند تا به گفته محسن بنگر شکم زن و بچهاش سیر شود در نوع خودش واقعا تاملبرانگیز است؛ چون قشر متوسط جامعه که قشر حداکثری به شمار میروند در حالی سال خود را از اول فروردین به بیست و نهم اسفند میرسانند که درآمد سالانهشان به زحمت به 15 میلیون تومان میرسد.
فوتبالیستها همین جا کنار ما هستند، ولی در سیاره دیگری زندگی میکنند؛ آنها در صف نمیایستند، با بن خرید 50 یا صد هزار تومانی ذوقزده نمیشوند و برای یافتن گزینه «مبلغ قابل پرداخت» قبوض آب و برق وقتشان را تلف نمیکنند. یک کارمند سالانه حدود ده تا 15 میلیون تومان درآمد دارد، اما یک فوتبالیست میتواند تا 1.5، 2.5 و حتی 3.5 میلیارد تومان در سال درآمد داشته باشد؛ این یعنی دستکم 150 برابر حقوق طیف وسیعی از جامعه.
پول آمد، تعصب رفت
همین پولهای بیحساب و کتاب، دیگر آن عشق و تعصب را در میان فوتبالیستها از بین برده است. به عنوان مثال در پرسپولیس اگر میبینید بازوبند کاپیتانی بر بازوی سیدجلالی بسته میشود که هنوز عمر حضورش در این تیم به دو سال نرسیده است، دلیلش را باید در عمر کوتاهتر حضور دیگر بازیکنان این تیم در پرسپولیس جستجو کرد. حالا دیگر دوره زمانهای نیست که بازیکن برای عشق به پیراهن و هواداران یک باشگاه، قید پیشنهادهای میلیاردی دیگر باشگاهها را بزند و در تیم محبوب خود بماند. همین امسال اگر پژمان منتظری و جواد نکونام در میانههای راه از استقلال جدا شدند فقط و فقط برای پول بود، نه چیز دیگر.
فوتبالیستها امروز بیشتر از آن که به خوشحال کردن دل هوادار فکر کنند، به موجودی حساب بانکی خود فکر میکنند و بیزینسهایی که البته هیچ ارتباطی به فوتبال ندارد. برای آنها خرید ملک یا زمینی که زیر قیمت بازار است، بیشتر اهمیت دارد تا یک هفته تمرکز کردن روی تمرینات تیم باشگاهیشان برای ارائه یک بازی کمنقص و خوب.
888 دیگر رند نیستدو سال پیش که رقم قرارداد سیدمهدی رحمتی رسانهای شد، خیلیها از تعجب شاخ درآوردند. دروازهبان استقلال و تیم ملی برای امضای قرارداد با آبیها رقم 888 میلیون تومان درخواست کرده بود و ابایی هم نداشت از این که بگوید عاشق عدد رند است. تا آن زمان اگر علی دایی، امیر قلعهنویی یا علی کریمی جزو معدود ستارههای فوتبالی بودند که رقمهای قراردادشان از مرز 800 و 900 میلیون تومان به یک میلیارد رسیده بود، حالا تعداد بازیکنانی که بیش از یک میلیارد از تیمهایشان دریافت میکنند خیلی بیشتر از سه یا چهار بازیکن است.
در همین دو سال تورم در فوتبال به حدی فزاینده بوده که باشگاه استقلال برای جذب جواد نکونام تا 4.5 میلیارد تومان پرداخت میکند، پرسپولیس هم برای جذب محمدرضا خلعتبری تا چهار میلیارد تومان زیر بدهی میرود. اتفاقا همین چند روز پیش گروهی در سازمان لیگ مامور شدهاند تا قراردادهای تیمهای لیگ برتری را محاسبه کنند. این گروه با بررسی قراردادهای بازیکنان و مربیان لیگ برتری به نکات جالبی دست یافتهاند. به عنوان مثال گرچه دو باشگاه استقلال و پرسپولیس چیزی بین 20 تا 22 میلیارد تومان در این فصل برای جذب بازیکنانشان هزینه کردهاند، اما میانگین رقم قرارداد بازیکنان استقلال چیزی حدود 200 تا 300 میلیون تومان پایینتر از پرسپولیسیهاست.
استقلالیها چند بازیکن بالای یک میلیارد تومان دارند که از آن جمله میتوان به جواد نکونام، آندو تیموریان، پژمان منتظری، خسرو حیدری، پژمان نوری، امیرحسین صادقی و حنیف عمرانزاده اشاره کرد. البته نکته جالب اینجاست که استقلالیها با وجود عقد قراردادهای سنگین، وصولی چندانی از باشگاهشان نداشتهاند، در صورتی که گفته میشود پرسپولیسیها ـ برخلاف ادعای بازیکنان این تیم ـ چیزی حدود 50 درصد قراردادهای این فصلشان را گرفتهاند و البته رقم قراردادهای فصل گذشتهشان را هم تسویه کردهاند.
در جمع پرسپولیسیها سیدجلال حسینی با عقد قرارداد یک میلیارد و 350 میلیون تومان بعد از محمدرضا خلعتبری، گرانترین بازیکن به حساب میآید. پرسپولیس البته پرداختی سنگینتر نسبت به استقلال درباره سرمربیاش داشته است به طوری که علی دایی تاکنون یک میلیارد و 400 میلیون تومان دریافتی داشته (که 300 میلیون تومان آن مربوط به طلبش از دوره قبلی حضورش در پرسپولیس بوده)، اما دریافتی امیر قلعهنویی ـ که قرارداد او هم میلیاردی است ـ کمتر از 500 میلیون تومان بوده است.
به این ترتیب باید گفت دیگر عدد 888، عدد رند قراردادهای فوتبال ایران نیست. حالا قراردادها با نزدیک شدن به سقف دو میلیارد تومان رند میشوند.