سرویس فرهنگی خبرگزاری خانه ملت، مریم احمدی- در تفسیر موقیعت جهانی سینمای ایران در شرایط فعلی باید از دفترچه سیاستگذاری سازمان سینمایی آغاز کرد چراکه فصل چهارم دفترچه سیاستگذاری‌های سازمان سینمایی بر حضور بین‌المللی سینمای ایران تاکید داشته و سال گذشته شورایی در این رابطه تشکیل شده است، اما طبق گفته و تحلیل کارشناسان بسترها و زیرساخت‌های کنونی سینمایی کشور، آمادگی گسترش ارتباطات و مبادلات جهانی را ندارند و دولت با ظرفیت‌های فعلی نمیتواند شرایط حضور فیلم‌های ایرانی را در سالن‌های سینمای دیگر کشورها مهیا کند.
ظرفیت‌های فعلی پاسخگوی حضور جهانی فیلم‌های ایرانی نیست
«شورای راهبردی امور بین‌الملل سینمای ایران» متشکل از مدیران سینمایی در حوزه‌های مختلف، با هدف دستیابی به یک برنامه جامع، جهت جلوگیری از اقدامات جزیره‌ای، هدر رفت سرمایه‌ها و تجربه‌های ناموفق قبل در سال‌های گذشته تشکیل شده است، اما سال 94 نیز اقدام مشخص و عینی از آن دیده نشد.
دیگر اقدامات قابل نقد مدیران سازمان سینمایی در سال گذشته را باید انتقال مسئولیت برگزاری بازار بین‌المللی فیلم فجر از سازمان فارابی به حوزه هنری دانست چراکه به‌یقین حوزه با رویکرد سلبی خود نسبت به اکثر تولیدات سینمایی، نمیتواند نماینده خوبی برای آنها در جوامع بین‌المللی باشد؛ هر چند که باید دخالت‌ها و محدودیت‌های دولتی در نحوه فیلمسازی فیلمسازان را به دیگر موانع گفته شده در امر جهانی شدن سینمای ایران افزود.
لزوم سرمایهگذاری دولت در زمینه پخش بین‌المللی فیلم‌ها
اما در ادامه ریشه‌یابی کاستی‌های ایران در عرصه‌های بین‌المللی باید گفت؛ دولت تا امروز هیچ سرمایهگذاری در زمینه پخش بین‌الملل جز برگزاری بازار فیلم جشنواره فجر و نیز حضور سینمای ایران در بازار کن نداشته است. بخش عمده حضور‌ها و موفقیت‌های بین‌المللی سینمای ایران در سال‌های اخیر توسط پخش‌کننده‌های بخش خصوصی و خودِ فیلمساز‌ها اتفاق افتاده است، به عبارتی دیگر، نهادهای رسمی و دولتی کمترین سهمی در مسیر طی شده چند سال اخیر نداشته و این فعالیت‌ها برآمده از برنامه‌ریزی و سیاستگذاری‌های نهاد‌هاس سینمایی نبوده است.
عدم تعامل میان وزارت ارشاد و بخش خصوصی
عدم تعامل میان وزارت ارشاد و بخش خصوصی را باید یکی دیگر از علل عقب ماندگی سینمای ایران در جوامع بین‌المللی دانست چراکه به دلیل وجود چنین شکافی و نبود یک بسترِ هماهنگ تهیه‌کنندگان ایران نتوانسته‌اند با کمپانی‌های خارجی تعامل و همکاری داشته باشند و تنها خریداران فیلم‌های ایرانی کشورهای خاورمیانه ترکیه، عربستان و تاجیکستان بوده‌اند.
اسکار
تبلیغات، حلقه مفقوده در موفقیت جهانی ایران
تبلیغات از دیگر مسائل مهم در این زمینه است، بنابراین برعهده گرفتن هزینه تبلیغات فیلم می‌تواند برای پخش‌کننده خارجی مشوق مناسبی باشد، همچنین ایجاد مشوق‌های مالی برای خرید فیلم‌های ایرانی توسط پخش‌کننده‌های خارجی، اجاره سالن‌های سینما در شهرهای بزرگ جهان و نمایش مستمر فیلم‌های ایرانی که راه را برای حضور بیشتر فیلم‌های ایرانی در کشورهای مختلف باز کند از دیگر راهکارهای پیشنهادی به دولت است.
متاسفانه مدیران و بسیاری از هنرمندان هنوز به دنبال بیان حرفهای خود به جهانیان هستند در حالی که باید حرفی بزنیم که برای جهان مهم باشد؛ درواقع برای جهانی شدن باید بیانی جهانی داشت اما فیلم‌های ایرانی با معیارهای جهانی ساخته نمی‌شوند.
بها دادن به کارگردانان موفق در عرصه‌های بین‌المللی
این گزارش می‌افزاید؛ نیروی انسانی خلاق مولفه کافی برای موفقیت بین‌المللی نیست چراکه برای موفقیت در عرصه‌های بین‌المللی باید فیلمنامه خوب را تبدیل به فیلم کرد نه ایده‌های ناپخته‌ای که پس از تصویر به نابودی کشانده می‌شوند. باید از آثار آپارتمانی، بدون فضای خارجی و شخصیت‌های محدود به‌عنوان آسیب جدی سینمای ایران نام برد. برای جذب جهانیان باید با تغییر روش فیلمسازی، سینمای دیگری را عرضه کنیم که برای مخاطب امریکایی و اروپایی ملموس و جذاب باشد.
بنابراین گزارش در این راه باید به کارگردان‌های که در سینمای جهانی موفق بودند بها داد و از تجربه شخصی آنها برای رسیدن به یک برنامه جامع و هدایت سینمای ایران بهره برد چراکه این موفقیت علاوه بر افتخار‌آوری برای ایران دستاوردهای ارزی و پولی بسیاری دارد. کشورهای پیشرفته به سینما به چشم یک صنعت و فرصتی عظیم برای کسب درآمد نگاه می‌کنند و این نگاه را به گردشگری، صنایع دستی نیز خود دارند؛ در حالی که مدیران ایران متکی به اقتصاد نفتی هستند.
به گفته صاحب‌نظران سینمای ایران باید مورد حمایت جدی در همه زمینه‌ها از توسعه زیرساخت‌های تولید و ابزار تا پخش، تزریق سرمایه به صنعت سینما و آموزش نیروی متخصص باشد اما متاسفانه ایران امکان ارائه حداقل استانداردهای جهانی را برای پخش بین‌المللی نداشته و بازاری برای آثار ایرانی وجود ندارد. پایین بودن کیفیت فیلم‌های سینمای ایران، کمبود سرمایه در عرضه و پخش بین‌الملل، مشکلات عام اقتصادی، رقابت شدید به واسطه تولید بالای فیلم در سایر کشورهای جهان همگی دست به دست هم داده که ایران سهمی در بازار‌های تجاری جهان نداشته باشد.
اما درباره بررسی کامل جایگاه سینمای ایران در عرصه‌های بین‌الملل ابوذر ندیمی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت، گفت: جهانی شدن با مباحثی همچون ارزآوری، اشتغال، ارائه و دریافت خدمات ارتباط مستقیم دارد، چراکه یک کشور برای موفقیت نیاز به کاربردی کردن تمام ظرفیت‌های خود دارد؛ درواقع باید از اقتصاد تک محصولی خارج شده و برای تحقق این مسئله به تولیدات عرصه‌های دیگر جهت داد.
ایرج ندیمی در خانه ملت
جذب ارز با سینما و فیلمسازی
نماینده مردم لاهیجان در مجلس شورای اسلامی بیان کرد برای پیشرفت اقتصادی کشور توجه به مباحث خدماتی، فرهنگی، هنری بسیار موثر هستند و نباید اهمیت این بخش‌ها را در جذب ارز و پول به داخل کشور فراموش کرد.
وی با تاکید براینکه باید با نگاهی بلندنظرانه، مبتنی بر اقتصاد و مسائل مهم دیگر به دنبال جهانی شدن سینمای ایران و صدور اندیشه و افکار انقلابی رفت، افزود: با چنین رویکردی سینما یکی از انواع و فرصتهای مهم در جهت ثروت‌آفرینی برای کشور خواهد شد که این فرصت بر مبنای تعالی مفاهیم و محتوای ایرانی و اسلامی نهاده شده‌اند.
سهم مهم وزارت فرهنگ در ارزآوری
این نماینده با بیان اینکه کاستی‌های بسیاری در جهت بین‌المللی شدن فیلم‌های ایرانی وجود دارد، گفت: بسیاری از مدیران وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی یا آموزش و پرورش از این جهت که می‌توانند سهمی در اقتصاد و تولید ناخالص ملی داشته باشند توجیه نیستند و به تعبیری بیشتر به اجرای بندی‌های موظفی اداری خود توجه دارند، در حالی که آنها نیز باید سالانه سهمی در زمینه ارزآوری برای کشور داشته باشند.
ندیمی به دیگر موضوعاتی که عقبماندگی سینمای ایران از عرصه‌های جهانی را سبب شده‌اند، اشاره کرد و افزود: ایران به دلیل عدم توانایی در تبلیغات حرفهای و نظام‌مند، قدرت جذب سرمایه‌گذار خصوصی را در تمام عرصه‌های صنعتی ندارد لذا در عرصه سینما نیز نمیتواند برای فیلم‌های خود با کمپانی‌ها و تهیه‌کنندگان جهانی قرار داد ببندد تا این فیلم‌ها با حمایت کمپانی‌های نام آشنای جهانی، مورد توجه جهانیان قرار بگیرند.
ایران قدرت صدور 70 نوع خدمات غیرنفتی را دارد
به گفته وی برای کاهش وابستگی‌های نفتی باید قدرت صدور 70 نوع خدمات غیرنفتی را داشته باشیم که این خدمات شامل سینما، تئاتر، ورزش، فرش، موسیقی، صنایع دستی و... می‌شوند.
ندیمی با ابراز تاسف از اینکه در ارزیابی مدیران نقش و سهم ارزآوری آنها در اقتصاد ملی ارزیابی نمی‌شود، گفت: مدیران فرهنگی به جای خلق ثروت بیشتر به دنبال جذب یارانه هستند و سیاستگذاری مشخصی برای موفقیت و معرفی سینمای ایران در عرصه‌های جهانی ندارند، در حالی که باید از درون همه این مجموعه‌ها فرصتی برای جذب ارز پیدا کرد.
آمفی تئاتر
آموزش اقتصادی مدیران فرهنگی
وی با بیان اینکه مدیران باید آموزش اقتصادی ببنند تا در این راه اثرگذار شوند، گفت: برای موفقیت یک فیلم در عرصه‌های بین‌المللی باید به چند مورد مانند زبان و مسائلی که جنبه جهانی دارند توجه کرد، درواقع فیلمساز باید به درک درستی نسبت به مسائل مهم مردم دنیا رسیده باشد و برای ورود به دنیای آنها باید این دنیا را شناخت.
سخنگوی فراکسیون هنر و رسانه مجلس همچنین در ادامه با بیان اینکه در شرایط فعلی بسترهای سینمایی کشور آمادگی گسترش ارتباطات و مبادلات جهانی را دارد، گفت: نوشتن قصه‌هایی با پیام‌های جهانی و برای مخاطب جهانی و به کارگیری مشاوره‌های بین‌المللی از جمله اقدامات مهم جهت معرفی سینمای ایران در عرص‌های بین‌المللی است.
