اکران نشدن احتمالی هفت فیلم سینماییِ حاضر در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر در طول سال جاری، با یک پیام واحد برای فیلمسازان همراه بوده و آن پیام، کاهش چشمگیر شانس اکران فیلم های سینمایی با فضای اجتماعی است که حرف تازهای برای گفتن نداشته باشند و در عین حال درهای باز برای اکران هر نوع فیلم کمدی است؛ رویکردی که به فضای تازه سینمای ایران کاملاً مرتبط است.
به گزارش «تابناک»؛ افزایش استقبال عموم مردم از سینما، باعث شد تا سینماداران در انتخاب فیلمها محتاطتر عمل کنند و بکوشند تا با انتخابهایی نزدیک به ذائقه گروهی از مردم را داشته باشند؛ گروهی که عمدتاً از طبقه متوسط هستند، سهم عمده را در بلیت فروشی سینما دارند و اقتصاد سینمای آنها متکی به سرمایههای آنها اداره میشود؛ گروهی که روزگاری به فیلمهای اجتماعی تلخ روی خوش نشان میداد اما در چند سال اخیر فضا در حال تغییر است.
فروش کمدیها -حتی از جنس نازل- و افت چشمگیر فروش اغلب فیلمهای اجتماعی و تلخ، یک پیام روشن برای فیلمسازانی داشت که فیلمسازیِ واقعی را در «درام اجتماعی» میجستند: «مردم خسته حوصله تماشای «مصیبت» را بر پرده نقرهای سینماهای ایران را ندارند». با این وجود همچنان گروهی از سینماگران بر ساخت آثار اجتماعی که فاقد خلاقیت و جذابیت لازم است، تاکید دارند و طبیعتاً محصول این نگاه، خلق فیلمهای فاقد جذابیت است.
فیلمهای سینمایی «مالاریا» به کارگردانی پرویز شهبازی و «هفت ماهگی» به کارگردانی هاتف علیمردانی که به زودی اکران میشود، با همین فضا احتمالاً فروش بالایی نخواهند داشت و امضای کارگردانها و ترکیب بازیگرانش نیز نمیتواند یک فروش شگفتی آفرین را در پی داشته باشد. به همین دلیل تاکنون زمینه اکران این فیلمها فراهم نشده بود و اکنون قرارداد اکرانشان ثبت شده است.
در این میان برخی تحلیلها با ارزیابی زمان باقی مانده و فیلمهای در صف اکران تاکید دارد که احتمالاً فیلمهای «به دنیا آمدن» ساخته محسن عبدالوهاب، «نقطه کور» مهدی گلستانه، «وارونگی» بهنام بهزادی، «خماری» داریوش غذبانی، «پل خواب» اکتای براهنی، «برادرم خسرو» احسان بیگلری و «جشن تولد» عباس لاجوردی که در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر رونمایی شدند، در سال جاری امکان اکران نخواهند داشت.
این اتفاق با وجود رشد قابل توجه و مستمر سالنهای سینما قابل تامل است و نشان میدهد افزایش تعداد سالنها نمیتواند به اکران شدن «همه فیلمها» منجر شود و فشار فیلمسازان نیز نمیتواند سالنداران را به نمایش فیلمهایشان وادارد. فیلمسازی اجتماعی در طول سال 1396 با ریسک بیشتری همراه خواهد بود و تماشاگران مشکل پسند که احتمالاً باید بلیت 12 هزار تومانی خریداری کنند، تنها به تماشای فیلمهای اجتماعی نظیر «ابد و یک روز» خواهد نشست که چه به لحاظ فرو و چه از نظر داستان، حرفهای جدی برای گفتن داشته باشند.
«کمدی» اما یک فرمول موفق است که در اولویت اکران قرار دارد و اگر فیلمسازان به این باور برسند که ساخت کمدی دون شان فیلمسازی نیست و سینماگرانی چون وودی آلن با کمدیهایشان جدی گرفته میشوند، نه تنها میتوان گیشه سینمای ایران را در سال 1396 شلوغتر از سال جاری مشاهده کرد، بلکه حتی میتوان به تغییر یک رویکرد در سینمای ایران منتهی شود.