به رغم آنکه همیشه در اسناد بالادستی و گفته های مسئولان، رسیدگی به مشکلات نیازمندان و تحقق عدالت فضایی حتی در دورترین نقاط کشور مورد تأکید قرار گرفته است، بررسی ها نشان می دهد هنوز در این راه کاستی های فراوانی وجود دارد و هستند مردمانی که شب و روزشان به سختی می گذرد و مسئولان سراغی از آنان نمی گیرند. مثل ده ها هزار کَپَرنشینی که در شهرستان رودبار جنوب به کلی از یادها رفته اند و حتی کسی جویای حالشان نیز نمی شود.
به گزارش «تابناک»؛ شهرستان رودبار جنوب با جمعیتی بالغ بر 100 هزار تن در جنوبی ترین قسمت از استان کرمان قرار دارد و با مرکز این استان یعنی شهر کرمان، بیش از 330 کیلومتر فاصله دارد. شرايط جغرافيايي این شهرستان به گونه اي است كه دورترين روستاي آن، يعني روستاي پتكي که در بخش جازموریان واقع است، تا مركز شهرستان نزديك به 160 كيلومتر فاصله دارد.
هرچند نشانه های فقر و محرومیت در بیشتر مناطق جنوبی استان کرمان از جمله شهرستان رودبار جنوب دیده می شود، به جرأت می توان گفت، درجه فقر و محرومت در بخش جازموریان این شهرستان، بیش از آن چیزی است که در تصور آید و نیاز است تا مسئولان هر چه زودتر برای آن فکری اساسی کنند
.
بخش جازموريان با بيش از 54 هزار تن جمعيت، يكي از دو بخش شهرستان رودبار جنوب با مجموعه اي از روستاهاي خطي است که تا عمق 160 کیلومتری به سمت شرق کشیده و اهالی آن در طبیعتی خشک و بی آب و علف و در روستاهایی که خانه هایشان از کپر ساخته شده اند، به حیات خود ادامه می دهند.
برای رسیدن به بخش جازموریان نیاز است تا از اسلام آباد به عنوان مرکز شهرستان رودبار جنوب چیزی حدود 85 کیلومتر در مسیری که مقصد نهایی آن شهرستان ایرانشهر استان سیستان و بلوچستان است، حرکت کنیم. در 85 کیلومتری این مسیر و در شرایطی که هنوز تا شهرستان ایرانشهر فاصله زیادی باقی است، به شهری کوچک می رسیم که نامش زهکلوت است. از زهکلوت به بعد مسیر تغییر می کند و باید با خودرویی مجهز که بتوانید نزدیک به 200 کیلومتر در مسیر خاکی و نا ایمن منطقه حرکت کند، مسیر را برای مشاهده میدانی از وضعیت این بخش از شهرستان رودبار ادامه دهیم.
جاده خاکی و با دست اندازهای فراوان از یک سو و گرد و خاکی اطراف ماشین را گرفته است، از سوی دیگر سفر را با سختی رو به رو می کند. آرام آرام و به ترتیب روستاهایی در اطراف جاده دیده می شوند که عمدتاً با کپر ساخته شده اند و تعجب می کنیم از این همه محرومیتی که می بینیم.
روستاهایی که از آن ها سخن می گوییم، نه تنها مسیر دسترسی مناسب ندارند، حتی تابلویی ندارند که رهگذران بتوانند، بنا بر آن از موقعیت جغرافیایی منطقه، مسیر پیش رو و فضایی که در آن قرار دارند آگاه شوند؛ روستاهایی مثل چاه ابراهیم، میل فرهاد، نمداد، پتکی، کنارک و... که عمده خانه های آنها از کپر است و در میان خشکی مفرط منطقه، از کوچک ترین امکانات رفاهی هم بهره مند نیستند
.
در این منطقه صحبت از گاز شهری، آب شرب لوله کشی شده، سیستم گرمایشی و حتی سرویس های بهداشتی برای اهالی یک آرزوی بزرگ است که تصور نمی شود، با این رویکردی که مسئولان به این منطقه دارند، ده ها سال دیگر هم تحقق پیدا کند. آنقدر این منطقه از کشور محروم و ناشناخته است و مردمش در فقر و محرومیت زندگی می کنند که حتی یافتن موقعیت جغرافیایی آنها از طریق امکان های جدیدی مثل نقشه های آنلاین نیز به آسانی ممکن نیست.
تنها شهر بخش جازموریان، شهر زهکلوت است که برای رسیدن به این شهر هم مسیر آسانی در دست نیست و جز اهالی منطقه که آن هم با مشقت های فراوان و امکانات اولیه تردد می کنند، مردم غیر محلی جز به ضرورت به منطقه سفر نمی کنند، زیرا مسیر دسترسی به این منطقه از کشور آنقدر دشوار و سخت است که کمتر کسی حاضر می شود مشقت سفر به آن را بپذیرد
.
هم اکنون بيش از 90 درصد مسیر بخش جازموريان خاكي است و رفت و آمد در آن جز با خودروي مجهز و شاسي بلند ممکن نیست؛ وضعیتی که سبب شده تا کمتر راننده ای حاضر شود برای روستاهای دور افتاده این منطقه مصالح ساختمانی ببرد و اگر هم فردی بخواهد برای بازسازی محل زندگی چنین کاری کند، مجبور است جز هزینه های معمول مصالح ساختمانی هزینه استهلاک وسایل حمل و نقل را نیز پرداخت کند.
البته اين همه مشكل بخش جازموريان نيست و از بين همه روستاهایی که در این منطقه وجود دارد، 20 روستا به آب آشاميدني سالم دسترسي دارند و در مابقي روستاها، اهالي مجبورند براي تأمين آب چندين كيلومتر پياده روي كنند.
به استثنای تعداد کمی خانه آجری که در سال های گذشته و با کمک دولت در منطقه ساخته شده است، بیشتر خانه های منطق از جنس کپر است و در برابر باد، باران و سرما اصلاً امنیتی ندارند.
خشكسالي شدید، نبود منابع آب کافی، نبود جاده مناسب، خانه هاي آجر غير استاندارد، كمبود امكانات بهداشتي ـ درماني، محرومیت شدید در بخش آموزشي و فقر و تنگدستي اهالي در بهره مندي از امكانات عمومي جامعه از جمله اصلی ترین مشکلات این منطقه از کشور است.
همان طوركه آمد، جاده و مسير ارتباطي روستاهاي بخش جازموريان با مركز شهرستان و ساير شهرهاي استان خاكي است و تردد در آن براي وسايل نقليه به شدت خسارت بار است.
در اين شرايط، بنا بر گفته هاي اهالي منطقه هزينه انتقال مصالح يا مواد غذايي به روستاهاي دور افتاده به شدت بالا مي رود. براي مثال اگر يك كيسه آرد كه قوت اصلي اهالي منطقه است در مركز شهرستان با قيمت 30 تا 40 هزار تومان خريد و فروش شود، حمل و انتقال آن به روستاهاي بخش جازموريان به دليل عدم دسترسي مناسب و هزينه بر بودن تردد در جاده هاي خاكي، تا 70 هزارتومان بالا خواهد رفت.
در چنين شرايطي تصور اينكه مردم تنگدست منطقه بتوانند با جابجايي مصالح ساختماني و... به عمران و آبادي محل سكونت خود اقدام كند، بسيار دور از احتمال است
.
بنا بر آنچه آمد، بخش جازموریان شهرستان رودبار جنوب را باید یکی از محروم ترین مناطق مسکونی در کشور دانست که اهالی آن از کم ترین امکانات رفاهی نیز بی بهره هستند و با مشقت های فراوان شب و روز خود را سر می کنند.
انتظار این است که مسئولان در راستای عمل به اسناد بالادستی کشور که در همه آنها بلا استثناء به توسعه مناطق محروم و گسترش عدالت فضایی اشاره شده است، حتی اگر شده یک بار به منطقه سفر کنند و پس از درک عمق محرومیت تلاش ویژه ای برای رهایی این منطقه از مجموعه ای تمام نشدنی از مشکلات آغاز کنند.
«تابناک» تلاش می کند تا در ادامه ابعاد بیشتری از محرومیت های موجود در این منطقه از کشور را به تصویر بکشد.