«دولاند ترامپ» که به زعم برخی کارشناسان همچون هندوانه قاچ نشده ای بود پس از ادای سوگند و تشکیل کابینه خود آرام آرام رنگ درون خود را نشان می دهد و با مواضع شوکه کننده و دستورهایی که صادر می کند، سریع تر از رؤسای جمهور سابق آمریکا اعتراضات داخلی و خارجی را نسبت به خود جلب کرده است .
به گزارش «تابناک»، ترامپ در مقطعی رئیس جمهور شد که بیشتر از یک سال از اجرای توافق برجام توسط ایران و گروه 1+5 نگذشته بود . گروهی که ایالات متحده آمریکا نیز جزو مهمترین اعضای آن بود. از طرف دیگر دولت «حسن روحانی» در مقطعی شاهد روی کار آمدن ترامپ بر مصدر قدرت در آمریکا شده است که تنها چند ماه تا انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری فاصله دارد. اگر چه در نگاه اول، جابجایی اوباما و ترامپ در کاخ سفید تاثیر شگرف و خاصی نمی تواند در معادلات سیاسی داخل جمهوری اسلامی ایران بگذارد، ولی با روندی که ترامپ در عرض یک ماه رئیس جمهوری خود طی کرده است می شود تخمین زد احتمال رفتارهای سیاسی و ادبیات ترامپ می تواند در انتخابات ایران نیز مؤثر باشد.
بر همین اساس می توان روی کار آمدن ترامپ به عنوان رئیس جمهور جدید آمریکا و تاثیر ان بر انتخابات ایران را از چند مننظر بررسی کرد:
منفعت ترامپ برای روحانی
ترامپ با ادبیات خشن و در عین حال غیرقابل انتظار حتی در بین مردم خود آمریکا نیز باعث ایجاد بهت و حیرت شده است. حضور او در مسند قدرت آمریکا به عنوان یکی از قدرت های بزرگ جهان می تواند باعث ایجاد خطرهای بسیاری برای ثبات مناطق مختلف جهان و بدتر شدن وضعیت خاورمیانه باشد. روحیه جنگ طلبانه جمهوری خواهان از یک سو و تازه کار بودن ترامپ از رئیس جمهور آمریکا فردی ساخته است که یافتن قلق گفتگو با آن نیازمند تجربه بالای دیپلماسی برای سایر کشورهایی است که به طریقی ضرورت گفتگو و تعامل با آمریکا را حس می کنند.
با توجه به بی اعتمادی ایران به آمریکا و سابقه سیاه سیاست های خصمانه این کشور نسبت به ایران از سویی و حضور ترامپ در راس هرم قدرت در آمریکا در چهار سال آینده در افکار عمومی ایران این احساس نیاز را ایجاد خواهد کرد که در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری کسی را روی کار بیاورند که در دام سیاست های جنگ طلبانه آمریکا نیافتاده و بتواند ضمن دفاع از منافع ملی توانایی خنثی کردن پروسه ایران هراسی و تلاش برای منزوی ساختن ایران در جامعه جهانی که به احتمال زیاد در دولت ترامپ شدت خواهد گرفت را داشته باشد.
به نظر می رسد تاثیر شرایط گفته شده بر انتخاب مردم ایران در این دوره ریاست جمهوری می تواند به شکل گرایش به کاندیدایی که تیم دیپلماسی قدرتمند و سابقه قابل قبول در سیاست خارجی با شعارهای تنش زدایی و مبارزه با ایران هراسی نمود پیدا کند. اگر این فرض را قبول کنیم حسن روحانی و تیم سیاست خارجی ظریف به خاطر هزینه سه و نیم ساله مذاکره با 5+1 و به سرانجام رساندن برجام می توانند از شرایط پیش آمده به نفع خود در انتخابات پیش رو استفاده کنند.
ضرری که می‌تواند متوجه روحانی شود
با وجود انجام توافق و آغاز اجرای برجام به اذعان بسیار از منتقدان و موافقان دولت آثار آن در زندگی روزمره مردم به خوبی قابل لمس نیست و دولتی که بیشترین زمان، تمرکز و انرژی خود را صرف سیاست خارجی، مذاکره و برجام نموده است در حقیقت با سبدی مواجه است که بیشتر تخم مرغ های خود را در آن گذاشته است. سبدی که بعد از اتمام یک دور دولت چهار ساله هنور ثمر مشخص و برجسته اقتصادی که در معیشت و اشتغال مردم مؤثر باشد درون آن دیده نمی شود.
بدعهدی آمریکا در اجرای درست برجام از سویی و تغییر قدرت در کاخ سفید و روی کار آمدن شخصی مثل ترامپ که در مبارزات انتخاباتی موضع تندی در قبال برجام گرفته بود و تهدید به پاره کردن سند برجام کرده بود همین سبد نیمه وارونه را با تهدیدی جدی تر مواجه می کند. مردمی که چند سال با هیجان و نگرانی و امید پیگیر به سرانجام رسیدن برجام برای بهبود وضعیت اقتصادی خود و جامعه شان بودند در صورت عدم احساس تاثیرات مثبت برجام از سویی و مشاهده عدم پایبندی ترامپ به عنوان یکی از رؤسای جمهور گروه 5+1 که موضعی خصمانه نسبت به ایران و توافق انجام شده دارد می تواند آنها را نسبت به سیاست خارجی روحانی ناامید کرده و دچار نوعی سرخوردگی کند که نتیجه آن عدم رای اعتماد مجدد به روحانی و انتخاب یک گزینه دیگر از رقبای روحانی است.
شکست برجام و عدم حصول نتایج آن بدون شک یکی از موضوعات مهم مورد بحث در مناظرات انتخاباتی سال 96 خواهد بود و احتمال اینکه نقطه قوت کابینه یازدهم که به روایت موافقان دولت، برجام بوده است به پاشنه آشیل آن تبدیل شود.
انسجام ملی و حماسه حضور در انتخابات 96
با وجود اینکه دونالد ترامپ پله های صعود خود به مرحله نهایی انتخابات را از حزب جمهوری خواه آمریکا طی کرد ولی به خاطر برخی شعارهای ساختارشکنانه و شوک آور او در تبلیغات انتخاباتی بسیاری از هم حزبی هایش در میانه راه دست حمایت از او برداشتند و یا سکوت کردند و یا به کمپین انتخاباتی رقیب او هیلاری کیلنتون پیوستند. او که قبل از جدی شدن انتخابش به عنوان کاندیدای حزب جمهوری خواه توسط رقبا با جورج بوش پسر مقایسه می شد در مدت کوتاهی نشان داد که در برخی موارد بسیار تندروتر از اوست و در بیان دیدگاه ها و اعمال آنها حتی در مواردی که با ارزش های جامعه آمریکایی در تعارض است نیز احتیاطی به خرج نمی دهد.
سابقه تاریخی جمهوری خواه ها نشان می دهد هر وقت بر سر قدرت بوده اند سیاست های جنگ طلبانه جریان داشته و در آن مقطع آمریکا بیشتر درگیر جنگ های مختلف بوده است. سیاست های خصمانه آمریکا در قبال ایران همواره در دوره رؤسای جمهور جمهوری خواه لحن عریان تری داشته است. ترامپ هم با اظهاراتی که در مدت کوتاه روی کار آمدنش ابراز کرده نشان داده است از این قاعده مستثنی نیست.
همچنین ترامپ در چند روز گذشته با لحن خشن و تهدید آمیز در مورد برجام و آزمایش موشکی ایران حرف زده است. با این وجود توان دفاعی کشورمان بی اینکه متاثر از چرخش قدرت در هر کشور بیگانه ای باشد همواره در حال تقویت و بهتر شدن است و تهدید ایران چنانکه اسلاف ترامپ به خوبی واقف بر آن هستند با تهدید هیچ کشور دیگری در منطقه از لحاظ نتیجه مشابهتی نخواهد داشت.
کری خوانی های ترامپ و ادبیات تنش آفرین او کشور ما را در مقابل بیگانه متحد تر و منسجم تر کرده و مردم مبارز و در عین حال صلح طلب ایران را در کنار یکدیگر قرار می دهد. نمود این اتحاد می تواند حماسه سیاسی دیگری را در انتخابات 96 رقم بزند. تجربه نشان داده است هر وقت تهدیدی خارجی علیه ایران وجود داشته است گروه های سیاسی مختلف، اقوام و سلیقه های مختلف با نمایش انسجام و اتحاد خود به بیگانگان پیام محکم خود را صادر کرده اند.
