یک فعال سیاسی و عضو سابق مجمع تشخیص مصلحت نظام با ارائه تحلیلی در خصوص انتخابات ریاست جمهوری 96 نظرات خود را پیرامون این انتخابات گفت و ضمن اشاره به دلایل پیروزی «حسن روحانی» در این رقابت ها، دلایل شکست اصولگرایان را نیز واکاوی کرد.
«محمد هاشمی رفسنجانی» در گفت و گو با خبرنگار «تابناک» نظرات خود را پیرامون انتخابات 96 اینگونه بیان کرد:
* انتخابات سال 96 به معنای واقعی کلمه "انتخابات رقابتی" در کشور بود. 2 جریان فکری فعال در کشور در برابر هم قرار گرفته بودند اما در خلال انتخابات مسائلی اتفاق می افتاد که افکار عمومی را به سمت جاذبه یک جریان و دافعه جریان دیگر سوق می داد.
* مسئله پیشینه نامزدهای انتخاباتی خیلی در بین افکار عمومی مطرح می شد.
* جریان اصولگرا 2 نامزد اصلی داشت اقای قالیباف و رئیسی بود که پیشنه اقای قالیباف به دلیل سابقه ریاست بر نیروی انتظامی و حضور در سپاه پیشینه نظامی گری و پلیسی ایشان را تقویت می کرد. ایشان در این دوره سعی کرد تا این سابقه گذشته خود را کتمان کند ولی با دافعه مردم مواجه شد.
* از سوی دیگر آقای رئیسی پیشینه قضاوت داشتند آنچیزی که از مردم مکررا مطرح می شد آن بود که در صورت بروز حادثه در کشور نیروی انتظامی پرونده ای را تشکیل و قاضی رای آن را صادر می کند.
* ترکیب پلیس و قاضی که قصد تصدی بر مسند اجرایی کشور را داشتند جای نگرانی و سوال در بین مردم ایجاد نمود که این نامزدها با کدام تجربه اجرایی می توانند به فکر معیشت و اقتصاد ملت باشند.
* این پیشنه ها با طرح مسائلی از سوی اقای قالیباف در مناظره ها و طرح اتهامات به مسئولان در این سی و چند سال بیشتر برای افکار عمومی روشن شد و نشان داد که سبک و سیاق آقای قالیباف تخریبگری است.
* آقای رئیسی در مناظره ها معقول ظاهر شدند اما در جهت تایید قالیباف با یک ادبیات دیگر رای صادر می کردند و سخنانشان در مناظره ها،مردم را نسبت به خودشان دچار دافعه می کردند.
* در مقابل این جریان، جریان اصلاح طلبی و معتدل که نامزد اصلیشان اقای روحانی و جهانگیری بود در مناظره ها ازعملکردشان دفاع کردند و سخنان آنها برای مردم آگاه کنند بود.
* در اصل انتخابات از نگاه جامع شناسی سیاسی را می توان تجسمی بزرگ از یک دادگاه دانست که یک طرف آن پلیس و قاضی نشسته اند و طرف دیگر آن افرادی بودند که 4 سال یا بیشتر به مردم خدمت و خدماتی را برای نظام داشتند که در دادگاه مجبور شدند حساب پس بدهند.
* اگر به نظرسنجی ها، رفتار و نظرات مردم قبل از مناظره ها با بعد از هر مناظره دافعه مردم نسبت به نامزدهای اصولگرایان بیشتر می شد بطوریکه بعد از مناظره سوم مردم تقریبا تصمیم خود را گرفته بودند..
* از سوی دیگر در انتخابات 96 شاهد رفتار یکجانبه گرایانه صدا و سیما بودیم. صداو سیما در انتخابات 96 با تهیه و پخش گزارش های تخریبی مردمی سعی در تخریب دولت یازدهم داشت که مردم با هوشمندی کامل عکس تخریب ها عمل کردند و به سمت جریان اصلاح طلبی و معتدل روی آوردند.
* در انتخابات 96 همچنین اشاراتی به گذشته شد گذشته ای که به دلیل حمایت های ویژه ایت الله هاشمی رفسنجانی از دستاوردهای دولت یازدهم ، بسیار روشن و قابل استناد بود. با وجود رحلت آیت الله هاشمی رفسنجانی دیدگاه های ایشان همچنان در بین طرفداران و کابینه دولت همراه بود که همین مسئله ایجاد جاذبه در بین مردم می کرد.
* بار دیگر تاکید می کنم از دیدگاه جامع شناسی صحنه ای که از انتخابات 96 می توان ترسیم کرد تصویر دادگاه ناعادلانه با امکانات بیت المال بود. وقتی مردم از مطالب مطرح در این دادگاه علنی یکجانبه گرایانه با خبر شدند، تصمیم نهایی خود را به نفع جریان اعتدال اتخاذ کردند و متوجه شدند که در بین نامزدهای اصولگرا شعارهای بی پشتوانه همچون دولت نهم و دهم مطرح می شود که این امر باعث دافعه بیشترمردم از انها شد، البته یکسری افرادی که مشکلات معیشتی در زندگی خود داشتند جاذب این گفتمان شدند گفتمانی که مردم را به گذشته قبل از 92 دعوت می کرد.
* مردم کوچه و بازار چون احساس می کردند که کاندیدای اصولگرا از موقعیت حاکمیتی خود استفاده می کنند و هر تهمتی را به کاندیدای رقیب می زنند، هراس پیدا کردند.
* در نهایت مردم با وجود نواقصی که در گفتمان اعتدال بود، راه اعتدال را انتخاب کرد تا دولت بتواند روابط بین الملل را بهبود ببخشد و خطراتی که امکان ایجاد برای کشور را داشت خنثی سازد.
* البته من در روزهای واپسین انتخابات و روزی که آقای قالیباف به نفع آقای رئیسی کنار کشید به ستاد آقای رئیسی پیام دادم و گفتم که نمی دانم که چه کسانی زیر پای این سید پوست خربزه انداخته اند، رئیسی به دلیل تولیت آستان قدس احترامات و علاقه ای را در بین مردم پیدا کرده بود. همچنین در این پیام پیشنهاد کردم که برای برون رفت از این وضعیت شاید بهترین راه انصراف باشد اگر واقع بین باشید تعجب نخواهید کرد؛ چون افکار عمومی نشان می داد که جامعه به چه سمتی می رود و واضح بود که ایشان شکست خواهد خورد.