در چند روز گذشته، خبرها و گزارش هایی مبنی بر خروج نیروهای حزب الله و نیروهای مستشاری ایران از سوریه در رسانه های مختلف انعکاس یافت. ابتدا چند روز پیش، خبرهایی مبنی بر خروج نیروهای حزب الله منتشر شد و روز گذشته نیز برخی رسانه ها گزارش دادند که روس ها می خواهند، نیروهای چچنی را جایگزین نیروهای ایرانی در سوریه کنند.
به گزارش «تابناک»، روز گذشته، خبرگزاری روسی «اینوسمی» مدعی شد که مسکو در نظر دارد، شمار نیروهای نظامی خود در سوریه را با اعزام نیروهای مسلمان چچنی به این کشور افزایش دهد.
در این گزارش آمده است، روسیه حدود ۶۰ هزار نظامی مسلمان سنی متشکل از شهروندان جمهوری‌های قفقاز شمالی را برای اعزام به سوریه آماده کرده است.
گروه اول این نیروها اکنون در حلب به عنوان پلیس فعالیت می‌کنند. همچنین در شرق دره رودخانه «بردی» نزدیک پالمیرا، گردان مسلمانی با نام «توران» تشکیل شده است.
به نوشته این خبرگزاری روسی، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، اعزام گروهان‌های نظامی از مناطق مسلمان نشین چچن و اینگوش را افزایش داده تا مدیریت نبرد نظامی در سوریه را بر عهده گیرد و از شمار نیروهای نظامی ایرانی حاضر در این کشور بکاهد.
اینوسمی در ادامه نوشت: تا چندی پیش، حضور نیروهای ارتش روسیه در سوریه، بسیار محدود بودند؛ اما اکنون با تغییر دکترین نظامی، اعزام گردان‌های منتخب متشکل از مسلمانان سنی به سراسر سوریه، اقدامی راهبردی برای مسکو به شمار می رود.
هفته پیش نیز دبیر کل حزب الله لبنان از تصمیم این حزب برای خارج کردن رزمندگان خود از مرزهای شرقی با سوریه خبر داد که بسیاری از تحلیلگران، این تصمیم حزب الله را ناشی از فشارهای روسیه و در راستای اجرا و پذیرش مناطق «کاهش تنش» پیشنهادی از سوی مسکو قلمداد کردند.
سید «حسن نصرالله»، دبیر کل حزب الله لبنان در سخنرانی خود اظهار کرده بود: تحولات مثبتی در مرزهای شرقی بین سوریه و لبنان داشتیم. قرار است به زودی رزمندگان خود را از مرزهای شرقی با سوریه خارج کنیم.
وی گفته بود: این مرزها اکنون امن شده‌اند و نیروهای ما در این مناطق شهید شدند و تروریست‌های زیادی را کشتند، دیگر نیازی برای حضور ما در این منطقه وجود ندارد. ما به هدف خود در مرزها رسیدیم و پایگاه‌های نظامی خود در مرزها را برخواهیم چید. مسئولیت این مرزها از امروز در اختیار دولت خواهد بود.
این اظهارات دبیر کل حزب الله لبنان مورد توجه رسانه ها و تحلیلگران قرار گرفت، به گونه ای که روزنامه «الجمهوریه» اختصاصی به این موضوع پرداخت و آن را به تحولات منطقه ای و بین المللی همچون نشست آتی آمریکایی عربی در ریاض، نشست آستانه و نیز فشارهای بین المللی بر حزب الله در قالب تحریم های تازه آمریکا مرتبط دانست.
الجمهوریه با بیان اینکه ممکن است این تصمیم مقدمه ای برای خروج حزب الله از سوریه باشد تأکید کرد، با وجود فشارهای آمریکایی و روسی برای ترتیب دادن مصالحه و آشتی در سوریه، خروج ایران و حزب الله سوریه به سادگی محقق نخواهد شد، چون ایران پس از پرداخت هزینه های بالا در میدان های سوریه، جز در ازای دستاوردهای سیاسی حاضر به عقب نشینی نخواهد شد.
در مقابل، روزنامه «النهار» با رد هر گونه ارتباطی بین خروج حزب الله از ارتفاعات شرقی و فشارهای احتمالی برای خروج ایران و حزب الله از سوریه به عنوان مقدمه ای برای راه حل سیاسی و رویکرد آمریکا و روسیه در این زمینه تحت عنوان ایجاد مناطق امن نوشت: علت خروج حزب الله از ارتفاعات شرقی لبنان را شاید بتوان به واقعیت های میدانی این منطقه و تحلیل رفتن توان نظامی حزب الله در آن و بی نتیجه بودن ادامه حضور در آن ربط داد.
النهار با استناد به سخن سید حسن نصرالله که گفته بود، «نبرد در بلندی های عرسال افق روشنی ندارد و ما آماده ارائه ضمانت هایی برای مصالحه بین گروه های مسلح و نظام سوریه و در نهایت فیصله دادن به مشکل این مناطق هستیم.» نوشت: رشته کوه های شرقی لبنان، مناطق وسیعی از مرزهای بین لبنان و سوریه را در برمی گیرد که دره ها و ارتفاعات القلمون تا الزبدانی در سمت غربی آن واقع شده است. با توجه به جغرافیای دشوار منطقه، امکانات حزب الله و ارتش لبنان جوابگوی ورود در این جنگ نیست، به ویژه اینکه اکثریت اهالی منطقه از اهل سنت هستند. برای همین نیز حزب الله تصمیم گرفت با خروج از این منطقه جلوی هدررفت بیشتر توان خود را بگیرد.
برخی تحلیلگران بر این باورند که روسیه برای اینکه بتواند طرح مناطق کاهش تنش خود را در سوریه اجرا کند قصد دارد، زمینه های خروج نیروهای حزب الله و ایران را از سوریه فراهم کند و در همین راستا نیز قصد دارد نیروهای مسلمان چچنی تحت امر خود را جایگزین این نیروها کند.
یکی از مهم ترین دلایل این رویکرد روس ها آن است که اسرائیل و آمریکا با هر گونه حضور نیروهای ایرانی به عنوان نظارت کنندگان بر مناطق کاهش تنش مخالف هستند و به همین جهت مسکو تلاش می کند، با راضی کردن ایران و حزب الله به خروج نیروهایشان از سوریه، نیروهای مورد نظر خود را جایگزین کند.
