قائم‌مقام سازمان نظام پرستاری کشور و دبیرکل خانه پرستار، از نارضایتی سازمان نظام پرستاری و پرستاران کشور در دولت یازدهم خبر داد و با بیان «دوران سیاه پرستاران» گفت: «امیدواریم این دوران در دولت دوازدهم پایان گیرد و به مشکلات پرستاری و پرستاران در دولت جدید توجه بیشتری شود».
به گزارش شرق، این در حالی است که با اجرائی‌شدن طرح تحول سلامت، وزارت بهداشت وعده‌های زیادی درباره بهترشدن شرایط پرستاران و پرداخت معوقات آنان داده بود. محمد شریفی‌مقدم از به‌تعویق‌افتادن کارانه پرستاران خبر داد و گفت: «در آخرین اخباری که داشتیم ١٠ ماه کارانه پرستاران پرداخت نشده است». قائم‌مقام سازمان نظام پرستاری کشور و دبیرکل خانه پرستار معتقد است دولت یازدهم با وجود طرح‌ها و برنامه‌های زیادی که برای تحقق بیمه سلامت و طرح تحول سلامت داشته است همچنان در برخی بخش‌ها دارای نقاط ضعفی است و به گفته او با اجرائی‌شدن این طرح تنها لایه نازکی از تیم درمان پزشکی دستمزدهایی با رقم‌های نجومی می‌گیرند و پرستاران و دیگر کارکنان بیمارستانی از پرداخت بدهی و معوقاتشان محروم‌اند.
شریفی‌مقدم به‌عنوان دبیرکل خانه پرستار و به نمایندگی از پرستاران حمایت این قشر را از دولت جدید اعلام کرد و گفت: «ما رسما حمایت خود را از دولت آقای روحانی اعلام کردیم و رأی ما به ایشان بود چون از دولت و اقدامات ایشان راضی بودیم؛ در گفت‌وگویی که با وزیر بهداشت نیز داشتیم ایشان صحبت‌ها و نظرات ما را پذیرفتند اما با رویکرد وزارت بهداشت در طرح تحول سلامت نسبت به پرستاران موافق نیستیم».
اختلاف میان سازمان نظام پرستاری با وزارت بهداشت به دولت یازدهم بازمی‌گردد و این سازمان از زمان اجرائی‌شدن طرح تحول سلامت انتقادهایی به آن مطرح کرده است که بیشتر مربوط به مشارکتی‌نبودن تصمیم‌گیری در طرح تحول سلامت و تصمیم‌گیری‌های سریع و بدون کارشناسی وزارت بهداشت، افزایش مشکلات پرستاران با توجه به افزایش تعداد بیماران و کمبود نیروی انسانی متخصص می‌شود. قائم‌مقام سازمان نظام پرستاری درباره نقایص مربوط به تیم درمان این طرح معتقد است: «قانون نظام پرستاری در این طرح انجام نشد و اگر انجام این طرح با روند چهار سال گذشته پیش رود محال است خواسته‌های پرستاران تحقق یابد مگر آنکه اصلاح شود».
مهاجرت پرستارها ٣٠٠برابر شده است
دفتر پژوهش سازمان نظام پرستاری از فوت ١٥ پرستار در حین خدمت پرستاری و در بیمارستان در سال ٩٥ خبر داد. دکتر ژاله عزتی معاون فنی، آموزشی و پژوهشی سازمان نظام پرستاری و عضو هيئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت‌وگویی که با «شرق» انجام داد اعلام کرد: «تنها مدتی پیش، یکی از آخرین این همکارانمان که ٣٥ سال داشت و سرپرست پرستاری بیمارستانی در کرمان بود و گزارشش به ما رسید به‌ناگهان وسط بخش دچار سکته قلبی شد و فوت کرد». به گفته وی افزایش این تعداد فوتی در حین کار در سال اخیر به دلیل فشار کاری زیاد و همچنین فشارهای اقتصادي و مالی روی پرستاران است. او توضیح داد: «شرایط زندگی نیز در این سال‌ها سخت‌تر شده است، فشار کار بالاست، علاوه‌براین پرستار ممکن است با نیاز شدید مالی نیز مواجه باشد درعین‌حال با عدم احترام کافی نیز مواجه است و اینها همه فشارهایی است که منجر به چنین اتفاقاتی شده است».
دکتر عزتی همچنین به افزایش میزان مهاجرت میان پرستاران و تمایل فارغالتحصیلان این رشته به خروج از کشور اشاره کرد و از میزان ٣٠٠برابرشدن مهاجرت پرستاران -چه مشغول‌به‌کار و چه فارغالتحصیلان- در سال‌های اخیر خبر داد. به گفته وی این مهاجرت‌ها بیشتر به این دلیل است که شرایط جذب برای این پرستاران در وزارت بهداشت وجود ندارد و وقتی شرایط کار را با کار در خارج از کشور مقایسه می‌کنند ترجیح می‌دهند کشور دیگری را انتخاب کنند.
این درحالی است که وعده‌های کارانه‌های پرستاران از سوی دولت نیز عمدتا محقق نشده و فشار کار بر پرستاران را دوچندان کرده است. وزیر بهداشت نیز خود در نشستی در روز پرستار از پرستاران به دلیل بدهی‌ها معذرت‌خواهی کرد و وعده تحقق وعده‌ها را داد. این درحالی است که از گذشته تاکنون براساس گزارش‌ها و آمارهای سازمان نظام پرستاری تعداد پرستاران در ایران برخلاف استانداردهای بین‌المللی، یعنی به ازای هر صد بیمار، حداقل سه پرستار یا حتی در شرایط ایران ١,٥ پرستار بوده است. این فشار در دوران اجرای طرح تحول سلامت بیشتر نیز شده است؛ پیش از اجرای طرح تحول سلامت، در دولت دهم و در زمان اجرای این طرح در سال ٩٣ و درحال‌حاضر همچنان تحقیقات پژوهشی در ارتباط با میزان نارضایتی پرستاران در سراسر کشور و تهران انجام شده و می‌شود و این پژوهش‌ها نشان میدهد میزان نارضایتی پرستاران کم یا در حد متوسط بوده است.
امید به دولت جدید برای رفع مشکلات طرح تحول سلامت
درحال‌حاضر از میزان نارضایتی پرستاران در طرح تحول سلامت به‌عنوان نقطه ضعف این طرح یاد می‌شود. تحقیقات انجام‌شده در پیش از دوران طرح تحول سلامت نشان میدهد عمدتا میزان رضایتمندی پرستاران درباره خدمات پرستاری و حقوقشان پایین است و در فاکتورهای دیگر مانند ارتباط با همکاران یا بیمار به صورت متوسط است. در شهرها و استان‌های دیگر در سال‌های پیش از اجرای طرح، این نارضایتی شامل پزشکان با دیگر کادر بیمارستانی نیز می‌شده است. مانند پژوهشی که در سال ٨٩ برای بررسی کیفیت زندگی شغلی پزشکان خانواده در استان کرمان انجام شده و نشان میدهد کیفیت زندگی کاری پزشکان خانواده در وضعیت رضایت‌بخشی نیست. براساس این تحقیق که در استان کرمان و میان ١١٤ نفر از دانشــگاه‌های علوم پزشکی کرمان، رفســنجان و جیرفت با حداقل ٧٠ درصد پوشش جامعه انجام شده بود، پزشــکان خانواده‌ای که از کارشان ناراضی هستند بیشــتر تمایل به ترک خدمت داشتند.
پژوهش دیگری نیز كه با هدف بررسی رضایت شغلی پرستاران در بیمارستان‌های آموزشی هرمزگان در سال ٩٢ انجام شده بود نیز نشان می‌داد رضایتمندی پرستاران در حد متوسط ١٨/٣ درصد بوده است. در همین سال؛ یعنی کمی پیش از اجرای طرح تحول سلامت، پژوهش دیگری در منطقه جیرفت و درباره میزان رضایتمندي پرستاران انجام شده بود كه نشان می‌داد میزان این رضایتمندی پایین است که درحال‌حاضر با گذشت چهار سال از انجام این پژوهش و اجرائی‌شدن طرح تحول سلامت، پژوهش دیگری با همین عنوان و در میان افراد مشخص یک‌بار دیگر در حال انجام است، اما با توجه به آنچه پژوهشگران این طرح می‌گویند؛ «پرستاران در تحقیق جدید اصلا راضی به نظر نمی‌رسند و انتظار داریم در پرداخت نتایح تحقیق امسال با آمار نارضایتی بیشتر و با رقم بالایی مواجه شویم».
اگرچه مؤسسه طرح تحول سلامت ایرانیان نیز وابسته به وزارت بهداشت، پژوهش‌هایی در حین اجرای این طرح در سال ٩٣ در چند نوبت انجام داد و این تحقیقات نیز نشان می‌داد با وجود بالابودن میزان امید به اجرای این طرح و رضایتمندی پرستاران در اولین نوبت این پژوهش ناگهان در نوبت بعدی و اجرای این طرح در زمستان این میزان رضایتمندی نسبت به دوره پیش از خود کاهش داشته است.
عمدتا تحقیقات انجام‌شده نشان میدهد در سال‌های اخیر میزان نارضایتی البته با توجه به تمامی فاکتورهای درنظرگرفته‌شده به طور متوسط است. به‌عنوان‌مثال مطالعه توصیفی روی ٥٩٨ نفر از کارکنان اداری دانشگاه علوم پزشکی اراک در سال ٩٤ نشان میدهد درمجموع رضایت شغلی کارکنان از زمان اجرای طرح تحول نظام سلامت در حد متوسط بوده است. افزایش و پرداخت به‌موقع کارانه‌ها و مزایای سختی کار و ایجاد امکانات رفاهی براي بهبود رضایت شغلی این قشر ضروری است.
در شهریورماه سال ٩٥ نیز قائم‌مقام سازمان نظام پرستاری در گفت‌وگویی رسانه‌ای از نظرسنجی بیش از هزارو ٢٠٠ پرستار راجع به رضایت شغلی خبر داد و گفت: در این نظرسنجی مشخص شد، نزدیک به ۸۷ درصد پرستاران از وضعیت شغلی خود رضایت ندارند و این داستان همچنان ادامه پیدا کرده است و امروز که دولت یازدهم به پایان کار خود نزدیک شده و دولت دوازدهم با رئيس دولت یکسان قرار است کار خود را تا مدتی دیگر آغاز کند، باید دید چه تغییر و تحولاتی قرار است در طرح تحول سلامت و اجرائی‌شدن آن به وجود مي‌آید. محمد شریفی‌مقدم به نمایندگی از پرستاران از امید سازمان نظام پرستاری و خانه پرستار به دولت جدید می‌گوید و با توجه به میزان خواست و امیدی که در مردم و همچنین خانه پرستار برای شرکت در انتخابات و حمایت از دولت یازدهم وجود داشت، اضافه می‌کند: «با وجود سختی‌های زیادی که در این دوران داشتیم و با وجود حدود ٣٠ سال سابقه خدمت در این حوزه، به اعتقاد من در این دوره یکی از سخت‌ترین دوران را طی کردیم، به‌صورتی‌که حتی برخوردهای نامناسبی با این قشر جامعه شد و در بسیاري از موارد آنان نادیده گرفته شدند، اما باز امیدوار هستیم».
