با اوجگیری بحران قطر و رایزنی عربستان برای افزایش شمار کشورهایی که روابط دیپلمات و اقتصادیشان را با قطر قطع یا محدود مینمایند، تحلیلهای متفاوتی درباره ابعاد این رویداد منتشر شده است؛ تحلیلهایی که قویترین آنها بر تبانی آمریکا و عربستان برای قربانی کردن قطر استوار است.
به گزارش «تابناک»؛ پس از آنکه شماری از کشورهای عربی به سرکردگی عربستان با طرح اتهاماتی نظیر حمایت از تروریسم و دخالت در امور داخلی این کشورها، روابط شان را با قطر قطع کردند، عربستان تلاشهای مداومی برای گسترش دامنه این قطع روابط در دستور کار قرار داده تا قطر را بیش از پیش تحت فشار بگذارد؛ رویکردی که نشان میدهد این قطع روابط با انگیزهای بیش از یک هشدار جدی به همسایه جنوبی صورت پذیرفته است.
دونالد ترامپ رئیس جمهور نیز صبح امروز به وقت آمریکا در توییت هایی با عربستان همراهی کرده و چنین نوشته است: «در جریان سفر اخیرم به خاورمیانه در حالی که من تاکید میکردم حمایت مالی از افراط گرایی باید از بین برود، سران کشورهای مقصدم به قطر به عنوان یکی از این حامیان اشاره میکردند... اقدام عربستان شاید آغاز پایان وحشت تروریسم باشد.»
پیش از این توییت برخی تحلیل گران تاکید کرده بودند که احتمالاً قرار است قطر در رقابت های منطقهای عربستان و قطر به عنوان حامی اصلی تروریسم معرفی و قربانی شود و اکنون با توییت ترامپ این تحلیل تقویت شده است. در این شرایط نخستین روز محاصره سیاسی و اقتصادی قطر نیز با افزایش بحران در این کشور از جمله خالی شدن فروشگاههای مواد غذایی و کاهش ارزش پول قطر همراه شده است.
در بسته که دفتر ویدیوی تابناک گردآوری کرده است، مهمترین رویدادهایی که تاکنون در جریان این بحران منطقهای رخ داده، ابعاد و دورنمای قابل تصور برای این بحران و اصلی ترین تحلیلهایی که تاکنون مطرح شده مورد بررسی قرار میگیرد. برای تماشای هر ویدیو بر روی تیتر هر ویدیو کلیک کنید.
کشورهای عربی متعددی به سرکردگی مرزهای آبی، هوایی و دریایی خود با
قطر را بسته اند و به شهروندان و سفیران قطر مهلت کوتاهی برای ترک
کشورهایشان را دادهاند. گزارشی که در ادامه میبینید، العربیه متعلق به
عربستان درباره تشریح انگیزه ظاهری شان برای چنین عملیاتی علیه قطر منتشر
کرده است. نکته جالب اینکه شبکه تلویزیونی عربستان همچنان تصور میکند
احمدی نژاد را رئیس جمهور ایران میداند و از دولت اخیر سخنی به میان
نمیآورد!
با قطع روابط چهار کشور عربی با قطر، این کشور در آستانه بحران قرار دارد. 80% غذای قطر از امارات و عربستان وارد میشود و اکثر پروازهای بین المللی قطر از آسمان کشورهای همسایه ای که اکنون روابط خود را با آن قطع کردهاند عبور میکند. شهروندان قطری باید ظرف دو هفته کشورهای امارات متحده عربی، عربستان و بحرین را ترک کنند. ترک یک کشور آن هم به این سرعتو تحت چنین شرابطی برای شهروندان قری ساکن در این کشورها بسیار سخت خواهد بود.
بحران دیپلماتیک میان قطر و شماری از کشورهای عربی به سرکردگی عربستان، میتواند آسیبهای جدی به قطر وارد کند. در گزارش سی ان ان اقتصادی، سه دشواری اصلی قطر بعد از قطع روابط دیپلماتیک و اقتصادی تشریح شده است. این گزارش را با زیرنویس فارسی در «تابناک» میبینید.
در میانه اوج گیری تنش قطر و عربستان، فاکس بیزنس به سراغ گرم شدن روابط عربستاو اسرائیل رفته است. در اظهارنظری غیر عادی و سخیف، شهردار سابق شهر شیلوه اسرائیل، ادعا میکند ریشه اصلی حملات تروریستی را اساس «اسلام» است و در عین حال تاکید میکند اسرائیل با عربستان برای نابودی ریشه حملات در حال متحد شدن است. این در حالی است که عربستان مهد دین اسلام و قبله مسلمین جهان است ابراز خرسندی میکرد! به گفته این مقام صهیونیست، اسرائیل و عربستان در روزهای گذشته مشغول ایجاد اتحادی مخفی علیه ایران بودند و دلیل قطع روابط پنج کشور عربی با قطر، صرفا کمک و همدستی این کشور با تروریستها نبوده، بلکه برای قطع هرگونه روابط عربی با ایران بوده است!
تحلیل گر شبکه خبری فاکس نیوز از کیفیت و سطح اثرگذاری بحران قطر به روی ایالات متحده آمریکا میگوید. این تحلیلگر میگوید با توجه به حضور نظامی قوی آمریکا در کشورهای حوزه خلیج فارس و دارا بودن پایگاه های نظامی متعدد در این کشورها، اختلاف و بحران میان کشورهای عربی منافع آمریکا را نیز تحت تاثیر قرار میدهد.
سردبیر روزنامه الحیات پیرامون تنش بین کشورهای عربی و قطر در گفت و گو با پی بی اس موضع جالبی مطرح می کند. موضع الحیات به جهتی نزدیک به عربستان، قابل توجه است. سردبیر حیات به نقل از منابع سعودی ادعا میکند قطر اخیراً یک میلیارد دلار به گروههای تروریستی در سوریه پرداخته کرده و این مسئله را عامل اوج گیری تنشها در سوریه میخواند.
یک مقام سابق پنتاگون در گفت و گو با راشاتودی با اشاره به تاریخچه نسبتا طولانی اختلافات عربستان و قطر گفته هرچند اتفاقات اخیر و سابقه دشمنی در این اقدام عربستان و تحریک سایر کشورها علیه قطر بی تاثیر نیست. اما سفر اخیر ترامپ به عربستان و بد تعبیر کردن نیات او در برخورد با ایران نیز ممکن است روی این واکنش بیش از حد عربستان تاثیر گذاشته باشد؛ مخصوصا اینکه هم ترکیه و هم مصر هر دو به گشایش و حفظ روابط با ایران اشاره کردهاند و این اقدام قطر به خودی خود برای چنین برخورد شدیدی به نظر غیر عادی است.
تحلیل گر شبکه الجزیره ی قطر، منزوی کردن قطر را نقشهای از پیش طراحی شده توسط آمریکا و عربستان و امارات میداند که با ملاقات دو هفته ی پیش ترامپ از ریاض جواز عملیاتی شدن پیدا کرده است. او دو گزینه حساس را پیش روی قطر میداند و در برنامه زنده الجزیره می گوید که ظاهراً مجری این شبکه را شوکه میسازد.
جیمز وولسی رئیس پیشین سیآیای با معرفی قطر به عنوان تنها حامی مالی تروریسم، تلاش میکند حرکت دیپلماتیک پنج کشور عربی در جهت قطع روابط با قطر را به عنوان حرکتی نشان دهنده مخالفت با تکفیریها معرفی کند و از این طریق با مطرح کردن سناریوی مسلمان خوب و مسلمان بد در عین حفظ منافع آمریکا در خاورمیانه با ایجاد تفرقه بین اعراب، راه دشمنی با کشورهای منطقه و مداخلات در امور داخلی کشورها را نیز برای خود باز گذاشته باشد. این مواضع جیمز وولسی، توییت ساعت پیش ترامپ که قطر را حامی اصلی تروریسم در خاورمیانه -به نقل از رهبران عرب منطقه- خوانده، دارای بار معنایی قوی تری می سازد. آیا قطر قربانی میشود؟
سردبیر تیآرتی ورلد ترکیه میگوید که بنابر گزارشاتی که رسیده به نظر میرسد در بین خانواده سعودی دو جناح عمده موافق و مخالف قطر وجود دارد که هر کدام به ترتیب توسط ولیعهد محمد بن نایف و جانشین ولیعهد محمد بن سلمان هدایت میشوند. این که آیا میانجیگری کویت و ترکیه و عمان به نتیجه میرسد و محمد بن نایف میتواند زاویه دید سایرین را تغییر دهد باید صبر کرد و دید که آنها تا چه میزان برای پایین کشیدن امیر قطر مصمم هستند.