جبهه جدید دیپلماتیک اقلیم کردستان عراق در اروپا برای جدایی طلبی

به گزارش «تابناک» در آخرین تحولات مربوط به مساله رفراندوم استقلال خواهی کردهای عراق و اقلیم کردستان، قرار است مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان در هفته جاری طی سفری به بروکسل مقدمات رفراندم استقلال را با سران اتحادیه اروپا به مذاکره بگذارد.

بر همین اساس کفاح محمود، مشاور رسانه‌ای دفتر مسعود بارزانی در مصاحبه ای با روزنامه الحیاة گفته است که مسعود بارزانی بنا به دعوتی رسمی در هفته جاری مذاکراتی با اتحادیه اروپا در بروکسل خواهد داشت تا مساله همه پرسی و الزامات و ابعاد و زمان آن را بررسی کند و به تشریح این امر بپردازد که اقلیم کردستان موضعی دموکرات و متمدنانه در پیش گرفته است و وی از سازمان‌های بین المللی به ویژه سازمان ملل و نهادهای رسانه‌ای و طرف‌های ذی ربط خواهد خواست تا ناظر این همه پرسی و شفافیت آن باشند.

 

به گفته کفاح محمود، شورای همه پرسی، نخستین نشست خود را به ریاست مسعود بارزانی برگزار کرد و تصمیم بر این شد که به اجرای گام‌ها و مقدمه چینی جهت همه پرسی در ۲۵ سپتامبر ادامه داده شود و دولت اقلیم کردستان نیز مامور به اجرای گام‌ها و مقدمه چینی‌ها درخصوص امور فنی، مالی و لجستیکی شده است.

کفاح محمود خاطرنشان کرد که در دیدارها با کشورهای اتحادیه اروپا، مسائلی همچون مذاکره درمورد مکانیزم و توسعه روابط و تفاهم با روش‌های مسالمت‌آمیز و متمدنانه که زندگی مشترک و حسن مجاورت و دور کردن هرگونه احتمال درگیری‌ها و مسائل پیچیده در منطقه در آینده را تامین می‌کند، مورد بررسی قرار می‌گیرد و از کشورهای اروپایی خواسته خواهد شد که از روند همه پرسی حمایت کنند.

این در حالی است که مساله استقلال کردستان عراق که قطعا میتواند بابی جدید برای ایجاد یک کشور مستقل کردی در منطقه باشد که همزمان بحث جدایی طلبی در میان کردهای منطقه را شروع کند، با مخالفت جدی عراق، ترکیه و ایران و برخی دیگر از کشورهای منطقه مواجه شده است.

چندی قبل بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران به صراحت در این باره بیان کرده بود که موضع اصولی و روشن جمهوری اسلامی ایران، حمایت از تمامیت ارضی و یکپارچگی عراق است. اقلیم کردستان بخشی از جمهوری عراق است و تصمیمات یک جانبه و خارج از موازین و چارچوب ملی و قانونی، به ویژه قانون اساسی عراق، آن هم در شرایط پیچیده عراق و منطقه و طراحی بدخواهان برای تداوم بی ثباتی ها در عراق صرفا به ایجاد مشکلات جدید در این کشور خواهد انجامید.

در همین حال طی هفته گذشته رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در یک نشست مطبوعاتی در حاشیه نشست گروه ۲۰ در هامبورگ گفت هرگز اجازه نمی‌دهیم عراق تجزیه شود. پیش از این نیز وزارت امور خارجه ترکیه در واکنش به تعیین زمان همه پرسی استقلال بیانیه ای صادر کرده و اعلام کرده بود: حفاظت از تمامیت ارضی عراق یکی از اصول سیاست خارجی ترکیه است و این اصل پیش شرط اصلی ثبات، صلح و رفاه در منطقه محسوب می‌شود.

اما مخالفت ها در مورد این رفراندوم تنها مربوط به عراق و کشورهای همسایه عراق نیست. مصر نیز از جمله کشورهایی است که مخالفت جدی با بحث استقلال کردستان عراق دارد و السیسی رئیس جمهور این کشور پیش از این برگزاری رفراندوم را «فاجعه بار» خطاب کرده بود.

همچنین بوریس جانسون وزیر امور خارجه انگلیس نیز اعلام کرده است که لندن از عراق متحد، دموکراتیک و باثبات حمایت می‌کند و معتقد است اکنون زمان برگزاری رفراندوم درباره استقلال دولت منطقه‌ای کردستان نیست. وی تاکید کرده است که رگزاری چنین رفراندومی می‌تواند باعث منحرف شدن از اولویت‌های ضروری مانند شکست داعش، ایجاد ثبات در مناطق‌ آزاد شده و توجه به مسائل سیاسی بلندمدت شود.

با کفاح محمود در مصاحبه خود با الحیاة درخصوص اعتراض تهران و آنکارا نسبت به برگزاری این همه پرسی گفت: استقلال کردستان ممکن است برای این دو کشور خوشایند نباشد که دلایل آن مشخص بوده و مربوط به مساله کردها برای آنها است اما این دو کشور با اقلیم کردستان خصومت و دشمنی ندارند چراکه کردستان از سال ۱۹۹۲ ایجاد شده است و تا به امروز، کردستان با موفقیت خود در برقراری روابط اقتصادی در سطح بالا به این دو کشور ثابت کرده است که رویکردی مثبت دارد همچنین به یاد داریم که ایران حتی قبل از واشنگتن حمایت خود را از اقلیم کردستان برای متوقف ساختن یورش داعش به اربیل تاکید کرد و این امر بدین معنا است که اقلیم کردستان و رهبران آن موفق شده‌اند یک نظام مثبت را ایجاد کنند و اقلیم کردستان در حال حاضر بر این روابط مثبت بسیار که با تمامی کشورهاییحساب باز می‌کند که در کمک به کردستان در جنگ علیه تروریسم شتافتند.

وی همچنین بیان کرده: باید "برداشتی آرام" از اعتراض کشورهای غربی صورت بگیرد چراکه ابرقدرت‌ها و در راس آنها ایالات متحده نسبت به زمان برگزاری همه پرسی اعتراض داشته‌اند که علت آن جنگ کنونی علیه داعش بوده است و آنها اعتراضی به خواسته‌های مردم کرد جهت استقلال نداشته‌اند و بیشتر این کشورها اعلام کردند که این گام به تعویق بیافتد اما اعتراضی به اصل برگزاری همه پرسی نداشتند.

آنچه به نظر میرسد این است که اکنون از پس تلاش های اقلیم کردستان برای استقلال طلبی، مخالفت های جدی برای این موضوع هم از سوی کشورهای مطنقه و هم از سوی قدرتهای اروپایی و غربی وجود دارد که سفر بارزانی به بروکسل را میتوان نشانه ای از تلاش های سران اقلیم برای همراه کردن اروپایی ها در برگزاری رفراندومی باشد که میتواند سر آغاز بحران های تازه و جدی در منطقه خاورمیانه شود.

شدت مخالفت ها با برگزاری رفراندوم استقلال کردستان عراق به حدی است که در صورت پافشاری سران اقلیم بر برگزاری رفراندوم در تاریخ معین شده یعنی 25 سپتامبر، میتواند به ویژه برای ترکیه که اکنون دغدغه ای جدی در رابطه با کردهای شمال سوریه و درمرزهای خود دارد، چالش اساسی ایجاد کرده و مسائل ژئوپلتیک جدیدی برای غرب و جنوب غرب آسیا رقم بزند.

این در حالی است که هنوز مساله داعش در منطقه به شکل کامل حل و فصل نشده است و بقایای این گروه در خاورمیانه میتواند تا مدتها تهدیدات امنیتی مهمی را برای ثبات خاورمیانه و نظم کلی بین المللی ایجاد نماید. در چنین شرایطی ایجاد تنشی جدید در رابطه با جدایی طلبی کردهای منطقه فشار امنیتی مضاعفی را به این پهنه تحمیل میکند که اساسا و بدون شک میتواند برای چند دهه یا بیشتر از آن مشکلات جدیدی را آغاز کرده و تنش ها را تداوم بخشد.