مواضع اخیر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره اصلاح فیلم‌های سینمایی در حین اکران تا هجده مورد، این پرسش را پیش آورد که آیا این رفتار در چهارچوب قانون انجام شده و آنچه رخ داده و اکنون با افتخار مطرح می‌شود، به لحاظ قانونی قابل دفاع است؟
به گزارش «تابناک»؛ پس از آنکه شماری از نمایندگان مجلس خواستار توقف اکران دو فیلم سینمایی شدند، ابتدا نشست‌هایی برای رفع مشکل برگزار شد و در نهایت رضا صالحی امیری، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تعابیر قابل تأملی در یکی از آخرین موضع‌گیری‌هایش درباره مدل تازه نظارت بر فیلم‌های سینمایی سخن به میان آورد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره دو فیلم «اکسیدان» و «مادر قلب اتمی» گفت: «درباره فیلم‌هایی که نام بردید، طبعا واکنش‌هایی از سوی برخی نمایندگان و بعضی از افراد صاحب نظر داشتیم و جلساتی برگزار شد. یکی از این فیلم‌ها ۱۸ مورد اصلاح داشته است. اگر لازم باشد باز اصلاحات اعمال می‌شود؛ اما در فرایند خودش. یعنی من به عنوان وزیر در فرایند مجوز فیلم دخالت نمی‌کنم. نقطه نظر نمایندگان و شخصیت‌های فرهنگی را به شورای نمایش ارجاع دادیم. جلساتی با حضور نمایندگان توسط خانه سینما برگزار و این فیلم بازبینی شد. ما در مرحله بعدی اگر اصلاحاتی لازم باشد، اعمال خواهیم کرد.»
موضع‌گیری صالحی امیری برای اهالی سینما تکان دهنده و غیرمنتظره بود، چون رسمیت دادن به روندی بود که در گذشته، مخفیانه برای برخی فیلم‌ها رخ داده بود و اکنون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با افتخار از این مدل سخن به میان آورد. در گذشته، برخی فیلم‌های سینمایی در حین اکران به واسطه حواشی مشابه با اصلاحیه‌هایی مواجه شده بود؛ اما اینکه یک مدیر میانی وزارت فرهنگ و ارشاد نیز بر این رویه صحنه بگذارد و رسماً آن را به عنوان بخشی از پروسه نظارتی اعلام کند، بی‌سابقه است.
آنچه در این مقررات قابل برداشت است، آخرین مرحله نظارت بر تولید یک اثر سینمایی و یا شبکه نمایش خانگی، صدور پروانه نمایش و توزیع بوده و این پروانه به منزله تأیید نهایی محتوای اثر است. دقیقاً به همین دلیل کارگردان‌هایی که با وجود برخورداری از پروانه نمایش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مانع از اکران آثارشان شده باشد، با شکایت قضایی می‌توانند از این وزارتخانه خسارت دریافت کنند؛ اتفاقی که به طور مشخص درباره فیلم سنتوری رخ داد.
بنابراین اگر حتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دستور ممیزی فیلم در حال اکران را صادر نماید و این اتفاق رخ دهد، کارگردان می‌تواند مقاومت یا پس از اعمال اصلاحات و پس از پایان اکران، از طریق مراجع قضایی درخواست انتخاب هیات کارشناسی کند و در صورتی که هیأت کارشناسی تشخیص داد، فیلم از ناحیه ممیزی ها با ریزش مخاطب مواجه و صاحب فیلم متضرر شده، عینِ خسارت از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گرفته شود.
با این اوصاف، باید به مسئولان سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی توصیه کرد، در صورتی که حاضر به صدور پروانه نمایش برای فیلمی شدند، هزینه های احتمالی که در زمان صدور پروانه قابل تصور است، شخصاً بپردازند و به اثر در حال اکران در قالب توقیف یا اصلاح وسیعِ حینِ اکران تحمیل نکنند.
در ایران هر کسی که کار فرهننگی میکنه بدلیل آشنایی به اعمال ممیزی ها خودش رو خود ممیزی میکنه یعنی حتی اگه فشار وزارت ارشاد و غیره هم نباشه اون فیلم یا بسته فرهنگی فاقد نقض قوانین هستش ولی باز برای مطمئن شدن نگران های جامعه قبل از نمایش و اکران عمومی اعمال سانسور و ممیزی علی رقم غلط بودن می تواند انجام شود ولی در حین اکران مثل جوک می ماند