رئیس ستاد احیای دریاچه ارومیه در دولت یازدهم که اخیراً و از سوی رئیس جمهور به عنوان رئیس سازمان محیط زیست منصوب شد، به سرعت جایگزینی مدیران ارشد سازمان را کلید زد و در همین رابطه نفر دوم ستاد احیا، یعنی مسعود تجریشی را به معاونت محیط زیست انسانی خود انتخاب کرد؛ انتصابی که سرنوشت ستاد احیا را در هاله ای از ابهام فرو برد و نگرانی ها را در مورد آینده دریاچه ارومیه افزایش داد.
به گزارش «تابناک»؛ عیسی کلانتری در جدیدترین تغییر سازمانی خود در سازمان حفاظت محیط زیست، مسعود تجریشی، مدیر کنونی دفتر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه را جانشین سعید متصدی، معاون سابق محیط زیست انسانی سازمان کرد و با این کار خود، نگرانی ها در مورد آینده ستاد احیا را افزایش داد؛ ستادی که هنوز سه سال از تشکیل آن نگذشته و به تعهدات کامل خود در قبال مردم شمال غرب ایران عمل نکرده است، حالا رئیس و معاون خود را دو شغله و پر مشغله می بیند.
پس از انتصاب کلانتری به عنوان رئیس سازمان محیط زیست، یکی از پرسش های مهمی که برای دوستداران محیط زیست پیش آمد، تکلیف و سرنوشت ستاد احیای دریاچه ارومیه بود؛ ستادی که رسالت اصلی اش بازگرداندن حیات به این دریاچه است و تا کنون به این تعهد به خوبی جامه عمل نپوشانده است.
بنا به گفته مسئولان دریاچه ارومیه تا کنون تنها دوران تثبیت را با موفقیت گذرانده است و اکنون برای رسیدن به شرایط مطلوب، باید به دنبال کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی برود.
آنچه آمار و اطلاعات از شمال غرب کشور و دریاچه ارومیه به دست می دهد، حکایت از افزایش خطرها در رابطه با از بین رفتن دستاوردهای چند سال اخیر و آغاز دوران خشکی کامل دریاچه است؛ شرایطی که جدا از نیاز به بودجه و اعتبار ملی به مدیریت ثابت و پیوسته نیاز دارد و اکنون هیچ یک از این موارد فراهم نیست.
تراز دریاچه ارومیه در سال جاری ـ که دوران تثبیت گذشته است و دوران کاهش مصرف آب کشاورزی آغاز شده ـ به نسبت سال گذشته کاهش یافته و در این مسیر، پیکان انتقاد متوجه دولت است و نگرانی ها را در مورد توالی شرایط احیای دریاچه افزایش داده است.
بنا به گفته مسئولان، سطح تراز روزانه آب دریاچه ارومیه در بیستم شهریور ماه 1396 معادل 1270.34 است، که این مقدار نسبت به سال گذشته 25 سانتیمتر کاهش داشته و روی هم رفته، شرایط ایده آلی برای این اکوسیستم حیاتی شمال غرب کشور منعکس نمی کند.
در چنین شرایطی، رسیدگی و توجه بیش از پیش به دریاچه و تلاش برای احیای آن ضروری به نظر می رسد؛ اما با وجود این، آنچه در عالم واقع در حال رخ دادن است، حکایت از تکرار دوران سیاه دریاچه و کاهش بیشتر تراز آب آن است.
مسعود تجریشی درباره انتصاب خود به عنوان معاون سازمان محیط زیست به خبرنگار «تابناک»، گفت: تخصص و تحصیلات دانشگاهی من با پستی که اخیراً در سازمان محیط زیست بر عهده گرفتم کاملاً منطبق است. بنا دارم تجربیات گذشته و تخصص خود را برای حل بحران های زیست محیطی کشور به کار ببندم.
تجریشی در پاسخ به پرسش خبرنگار «تابناک»، که پرسید با این حساب تکلیف دریاچه ارومیه چه خواهد شد و چارت سازمانی ستاد چه تغییراتی خواهد داشت، افزود: ما در ستاد احیا کارها را سیستمی پیش می بریم و سیستمی که در ستاد احیا ایجاد کردیم، شخص محور نیست. در سال های گذشته، تلاش شد که نهادها و سازمان های جدید دیگری مثل دانشگاه ها وارد ماجرا شوند و کار ستاد یک کار تیمی است.
وی ادامه داد: چارت سازمانی ستاد در رأس آن تغییری نخواهد داشت و دکتر کلانتری به عنوان رئیس و بنده به عنوان مدیر دفتر برنامه ریزی و تلفیق کارمان را ادامه خواهیم داد. این درست است که در شرایط کنونی، حجم کار ما افزایش خواهد یافت، اما اجازه نخواهیم داد در شرایط جدید، مشکلی در مسیر احیای دریاچه از منظر مدیریتی پیش آید.
معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست در مورد چالش های اخیر دریاچه ارومیه با تأکید بر اینکه شرایط کنونی دریاچه اصلاً خوب نیست، ادامه داد: هنگامی که ستاد احیا کار خود را آغاز کرد، بنا بر این بود که دولت سالانه 2هزار میلیارد تومان به ستاد کمک مالی کند و به رغم گذشت سه سال از شروع کار تا کنون، دو هزار و 100 میلیارد کمک شده و مشکل مالی بزرگ ترین مشکل مسیر ستاد احیاست.
تجریشی افزود: آقای جهانگیری در 22 اردیبهشت سال جاری، دستوری مبنی بر پرداخت اعتبارات دریاچه صادر کرد و این امید ایجاد شد که مشکلات مالی تا حدود زیادی حل شود، اما اکنون با وجود اینکه چند ماه از آن دستور می گذرد، هنوز مشکلات مالی پابرجاست و ستاد به بسیاری از پیمانکارهای طرف قرارداد بدهی دارد.
افزایش حجم کاری رئیس ستاد احیا و مدیر برنامه ریزی این نهاد ـ که جدا از مشکل مالی نگرانی ها را در مورد آینده دریاچه افزایش می دهد ـ موضوعی بود که تجریشی در پاسخ به آن گفت: همان طور که گفتم، کار ستاد احیا شخص محور نیست و یک ساختار به صورت سیستمی در حال انجام امور است. از این لحاظ مشکلی در مسیر احیا پیش نخواهد آمد و علاوه بر این نکته مثبتی که ما به دنبال تحقق آن هستیم، استفاده از این تجربه برای حل معضلات و مشکلات سایر مناطق زیستی کشور است.
بنا بر آنچه مدیر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیا اعلام کرد، وضعیت کنونی دریاچه ارومیه اصلاً خوب نیست و به استناد این گفته و نیز آمارهای ثبت شده از تراز آب آینده این دریاچه، افق روشن و امیدوار کننده ای ندارد، به ویژه اینکه گفته می شود، ستاد چیزی حدود 4 هزار میلیارد تومان کسری بودجه دارد و دولت نیز برای جبران آن اهتمام ویژه ای ندارد.
هرچند نفر دوم ستاد احیای دریاچه ارومیه تأکید دارد که دو شغله شدن او و رئیس ستاد، اشکالی در فرایند مدیریتی بر دریاچه ارومیه پیش نخواهد آورد و اتفاقاً آثار مثبتی نیز خواهد داشت، آنچه مهم است، فلسفه وجودی و رسالت اصلی ستاد است که با شرایط کنونی کاملاً زیر سؤال خواهد رفت و امکان عمل به تعهداتش به صورت کامل پیش نخواهد آمد.
دلیل این مهم نیز آن است که ستاد احیا از ابتدا قرار بود، یک نهاد فراسازمانی باشد و نقش هماهنگ کننده بین مجموعه هایی مثل وزارت نیرو، سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت جهاد کشاورزی و... را بازی کند و مجموعه تلاش هایی که در مسیر احیای دریاچه رخ می دهد، همانگ کند؛ شرایطی که اکنون به کلی زیر سؤال رفته و آینده دریاچه را مبهم کرده است.
قطعاً دو شغله شدن مدیران کنونی ستاد احیا با همه مشکلات و سختی هایی که در سازمان حفاظت محیط زیست وجود دارد، کارایی این مدیران را کاهش خواهد داد و این نگرانی پیش خواهد آمد که هم سازمان محیط زیست و هم ستاد احیا در آینده از این مسأله خسارت ببینند.
یکی از ضعیف ترین استادان صنعتی شریف 
