رئیس جمهور نیامد، معاون اول نمایشگاه را افتتاح کرد/جهانگیری: نباید از رسانه دوری کنیم

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسانه را رکن سوم امنیت ملی خواند و در بخشی از صحبت‌هایش تصریح کرد: جامعه‌ای که خبرهای دقیقش را از بیرون از مرزهای کشورش مطالعه می‌کند، ناامن است. جامعه‌ای که برای دقت و صحت خبر، نتواند به رسانه خود تکیه کند، ناامن است. اینجاست که بنیه ملی رسانه باید به طور جدی مورد تقویت و حمایت قرار بگیرد.

سید عباس صالحی در مراسم افتتاحیه بیست و سومین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری‌ها که در طبقه دوم مصلی برگزار شد، ضمن خیرمقدم به اصحاب رسانه و مطبوعات و همچنین معاون اول رئیس جمهور، در سخنانی گفت: دولت دوازدهم طلیعه‌ای برای نقطه عطف جدید در حوزه فرهنگ و رسانه است.

او با اشاره به رویکرد دولت یازدهم و عملکرد این دولت در قبال رسانه‌ها و آزادی بیان، اظهار کرد: دولت یازدهم در حوزه رسانه و مطبوعات گام‌هایی را برداشت؛ البته نه در خور اصحاب رسانه بلکه در حد توان خود. در دولت یازدهم در حوزه توسعه مطبوعات اتفاقات قابل توجهی پدید آمد؛ یکی از آن‌ها اینکه پس از انقلاب از ۱۵ هزار مجوزی که صادر شد، ۵۶ درصد آن در همین دولت بود.

وی در ادامه سخنان خود درباره عملکرد دولت یازدهم یادآور شد: نگاه دولت یازدهم به توسعه رسانه و فضای بازتر برای تحقق عرضه افکار و اندیشه در ارقام قابل مشاهده است. در این ارقام، سهم جنسیتی افزایش قابل توجهی دارد؛ به نوعی که مدیران مسؤول زن در آغاز دولت یازدهم هفت درصد و در پایان ۱۳ درصد بود. همچنین حوزه رسانه‌های برخط و سایت‌ها از ۲۰۰ عدد به حدود ۲۸۰۰ عدد رسید و همچنین شاخص‌های دیگری که از توسعه کمی مطبوعات و پایبندی دولت یازدهم برای گشایش فضای آزادی فکر و اندیشه نشان دارد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی سپس با اشاره به حمایت دولت یازدهم از رسانه‌ها، درباره جنبه‌های حمایتی دولت اظهار کرد: البته توان دولت بسته و محدود بود، اما علیرغم همه محدودیت‌ها در توان اقتصادی دولت یازدهم، اتفاقاتی در حوزه حمایتی شکل گرفت و آن اینکه در آغاز دولت یازدهم بیمه‌شدگان حوزه رسانه‌ها ۵۰۰۰ و در پایان به ۱۶ هزار یعنی دو برابر و سه برابر رسید. همچنین نظام حمایتی شفافیت پیدا کرد و در آن همگان می‌توانند ببینند که گام‌های رو به جلو در حوزه شفافیت حمایتی اتفاق افتاده است.

صالحی در بخش دیگری از سخنان خود در مراسم افتتاحیه نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری‌ها گفت: از توفیقات دولت یازدهم در عرصه رسانه در حوزه قوانین دستورالعمل و مقررات بود. رتبه‌بندی مطبوعات و پاره‌ای از اتفاقات دیگر، از دیگر عملکرد دولت یازدهم در این بخش بود. اشراف صنف مطبوعات و همچنین سازمان نظام رسانه‌ای که در آخرین جلسه هیأت دولت در حال بررسی است، قانون مطبوعات که آن هم مراحل نهایی را طی می‌کند و لایحه مطبوعات بازرگانی از دیگر اقداماتی است که مراحل خود را طی می‌کنند. در مجموع گام‌هایی را به منظور توسعه رسانه‌ای پیموده‌ایم و این‌ها با مشارکت جدی اصحاب رسانه اتفاق افتاده است.

او ضمن سپاسگزاری از وزاری پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی یادآور شد: از وزرای پیشین جناب آقایان دکتر جنتی و صالحی امیری که همت گماردند و مسیر را پیش بردند و همچنین معاونت مطبوعاتی تشکر و قدردانی می‌کنم.

وی سپس با اشاره به آغاز بیست و سومین نمایشگاه مطبوعات گفت: امروز ما نمایشگاه مطبوعات را آغاز می‌کنیم و در آغاز دولت دوازدهم با نمایشگاهی روبه‌رو هستیم که در آن ۱۰۰۰ رسانه حضور دارد و جشن ملی مطبوعات است و اصحاب رسانه زیر یک سقف قرار می‌گیرند تا با هم تکلم کنند و دغدغه‌های ایران را واگویه کنند. درد مردم را بگویند و نقطه‌های تلاقی مردم و رسانه را بازگشایی کنند.

وزیر ارشاد همچنین در این مراسم یادآور شد: در آغازین ماه‌های دولت دوازدهم به نظر می‌رسد پاره‌ای از رویکردها را باید جدی گرفت. رویکردهایی که در گذشته بوده اما می‌تواند تابلویی برای دوره جدید باشد. تقویت بنیه ملی رسانه یکی از این رویکردهاست. تا دیروز غذا و سلاح دو رکن امنیت ملی بودند و امروز رکن سومی هم اضافه می‌شود و آن هم رسانه است. همان طور که جامعه بی غذا و جامعه بی سلاح، در معرض تهدید است، جامعه بی‌رسانه هم در معرض تهدید است. جامعه‌ای که خبرهای دقیقش را از بیرون از مرزهای کشورش مطالعه می‌کند، ناامن است. جامعه‌ای که برای دقت و صحت خبر، نتواند به رسانه خود تکیه کند، ناامن است. اینجاست که بنیه ملی رسانه باید به طور جدی مورد تقویت و حمایت قرار بگیرد.

او با اشاره به رشد تکنولوژی و فناوری‌های اینترنتی و فضای مجازی و گسترش رسانه‌های غیرحرفه‌ای، اظهار کرد: رسانه‌های غیرحرفه‌ای می‌توانند فرصت باشند، اما اگر از رسانه‌های حرفه‌ای پیشی بگیرند، عامل تهدیدزدایی امنیت ملی هستند. این رسانه‌های حرفه‌ای هستند که باید برای رسانه جایگاه تعریف کنند و در حال حاضر این اهتمام هست که در معرض آشوب و اغتشاش رسانه‌های غیرحرفه‌ای هستند.

صالحی تأکید کرد: رسانه‌های حرفه‌ای به عنوان رکن سوم امنیت ملی باید جدی گرفته شوند. نمی‌گوییم به اندازه بنیه نظامی به رسانه کمک شود اما نگاهی هم به این اتفاق صورت بگیرد که جامعه بی‌رسانه جامعه بی‌سلاح و بی‌غذاست.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود تقویت رسانه‌های خصوصی را یکی از اقدامات مهم دولت عنوان کرد و گفت: البته در دولت دوازدهم گام‌های خوبی برای تقابل و توازن‌بخشی پدید آمد. در این دوره هیات نظارت بر مطبوعات این همت را داشت که به هیچ هفته‌نامه و روزنامه دولتی مجوز نداد. همچنین یارانه رسانه‌های دولتی قطع شد، در نمایشگاه مطبوعات نیز تعرفه اجاره غرفه‌های دولتی دوبرابر غرفه‌های معمولی تعریف شد؛ البته این کافی نیست و متأسفانه در حوزه رسانه‌ها کمابیش شرایط رقابت نابرابر مالی فراهم است و هم اینکه با تغییر مسؤولان در بخش رسانه‌های دولتی نوعی ناامنی ایجاد شده است.

صالحی در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به تقویت و ارتقاء کیفی رسانه‌ها گفت: نکته‌ای که به اهالی و اصحاب رسانه و ما برمی‌گردد، این است که به جای تولید رسانه‌ای نباید دلال رسانه‌ای بشویم. رسانه مولد می‌خواهیم نه رسانه نقال که البته این نگاه پیش‌زمینه‌های خود را دارد. اینکه رسانه با تولید به حیات خود ادامه دهد. رسانه باید جایگاه نقد منصفانه باشد نه جایگاه پرخاشگری و رسانه مدنی رسانه‌ای است که در آن پرخاش وجود ندارد، نقد وجود دارد اما با منطق و انصاف.

اوهمچنین توجه جدی‌تر به مردم‌مداری را یکی از ویژگی‌های مهم یک رسانه دانست و گفت: رسانه‌ها می‌توانند بیش از گذشته زبان مردم باشند، خط‌های رسانه بایستی بیش از گذشته با مردم شکل بگیرد. اینکه زبان فارسی، ادبیات فارسی ایرانی اسلامی نمایه و تابلوی رسانه‌های ما باشد.

اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور در مراسم افتتاحیه بیست‌وسومین نمایشگاه مطبوعات که صبح امروز (6 آبان ماه) در مصلی تهران برگزار شد، اظهارداشت: آقای رئیس‌جمهور همیشه مثل سال گذشته خودشان با علاقه در نمایشگاه مطبوعات حضور پیدا می‌کردند، امسال هم برنامه‌ریزی کرده بودند اما به دلیل کثرت کار و مسائل واجبتری که در برنامه‌ها پیش آمد از من خواستند در نمایشگاه حاضر شوم.

جهانگیری ادامه داد: لازم می‌دارم مراتب سپاس و تشکر دولت و رئیس‌جمهور را از یکایک اصحاب رسانه که تلاش می‌کنند فضا را برای توسعه و پیشرفت کشور محیا میکنند، تشکر کنم.

وی اضافه کرد: هم از دولتمردان و هم از شهروندان عزیز دعوت می‌کنم در این یک هفته در این میدان گفت‌وگو شرکت کنند و در جریان مسائل قرار گیرند و تلاش کنند فضا را برای گفت‌وگو در کشور مهیا‌تر شود.

جهانگیری تاکید کرد: وظیفه داریم جایگاه و نقش رسانه را در اندازه واقعی خود بشناسیم. حس هم دلی و هم نظری با رسانه‌ها پیدا کنیم، گاهی اوقات ممکن است رسانه جوری رفتار کند که ما نمی پسندیم. ما نباید از رسانه دوری کنیم، یا خدایی نکرده به رسانه هراسی روی آوریم.

معاون اول ئیس جمهور خاطر نشان کرد: از رسانه نباید ترسید با رسانه باید کار کرد حتی اگر زبان نقدش خیلی تند باشد. رسانه  و مطبوعات جای گفتن، شنیدن، ارتباط و آگاهی دادن است.

جهانگیری بیان داشت: مطبوعات محل ترویج اخلاق و انصاف هستند نه میدان بی‌اخلاقی و بی‌انصافی. روزنامه مزرعه محبت است نه کشتزار نفرت. رسانه میدان دوستی است نه محل دشمنی، رسانه محل همگرایی،‌انسجام و همبستگی ملی است نه محلی برای واگرایی و جامعه ما امروز به شدت به این جهات مثبتی که در رسانه گفته می‌شود نیاز دارد.

معاون اول رئیس جمهور خاطرنشان کرد: دولت وجود رسانه‌های مستقل،‌حساس، صریح و شجاع هم به سود جامعه و دولت می‌داند. نقد رسانه‌ها بزرگترین سرمایه‌ای است که در اختیارمان قرار می‌گیرد برای اداره کشور، هر کس نتواند تحمل کند نقد رسانه‌های رسمی کشور را حتما به راه اشتباهی خواهد رفت.  این اشتباه منابع کشور را هدر خواهد داد.

وی افزود: هنر مطبوعات و رسانه این است که به موقع زنگ‌ها را به صدا درآورند که مسیرهای اشتباه اصلاح شود.

جهانگیری تصریح کرد: جامعه و نظام نیازمند خبرگزاری‌های و مطبوعاتی است که مورد وثوق مردم باشد. مرجعیت سیاسی و اجتماعی در جامعه داشته باشند. دیده بشوند،‌ خریده شوند مطبوعاتی که چنین ویژگی داشته باشد مرجعیت دارد. همه به دنبال آن حرکت می‌کنند.

وی بیان داشت: اصحاب مطبوعات نیازمند امنیت روانی و شغلی هستند، ما به عنوان دولت مکلف هستیم تلاش کنیم در این راستا دولت،‌ مجلس و قوه قضاییه مهمترین وظیفه‌شان در این چارچوب این است که تلاش کنند با قانون مطبوعات در متن جامعه باشد و سعی نکنند با استفاده از قانون مطبوعات را از متن به حاشیه ببرند.

جهانگیری اضافه کرد: روزنامه‌ نگار شجاع، آگاه،‌با اخلاق و متخصص نیاز جامعه امروز ما است. اخلاق حرفه‌ای و مسئولیت اجتماعی باید در مطبوعات جدی گرفته شود. گاهی اوقات بحث می‌کنیم که مسئولیت حراست و پاسداشت اخلاق حرفه‌ای در مطبوعات برعهده کیست.

وی خاطرنشان کرد: در صنوف مهم مثل پزشکی که با جان مردم سروکار دارد مسئولیت حرفه‌‌ای پزشک برخورد با تخلفات پزشک برعهده خود پزشکان است. البته حق مردم است که به دستگاه قضایی هم مراجعه کنند ما با همین ذهنیت داریم سازمان نظام رسانه‌ای را در دولت تصویب می‌کنیم. البته این لایحه خواهد بود و بیش از یکسال تا یکسال و نیم است در کمیسیون‌های مختلف دولت بحث می‌شود. به جلسه اصلی دولت آمده و از آقای صالحی خواهش می‌کنم که آن را در اختیار دوستان مطبوعاتی قرار دهد تا اگر نظری دارند به ما منتقل کنند.

جهانگیری ادامه داد: ما مسئولین باید از محدودیت‌ها برای روزنامه‌نگاران از تعطیلی هر رسانه‌ای و بیکار شدن شاغلین در این حوزه و از زیاندهی مطبوعات و از عدم بدون اقتصادی شدن مطبوعات باید نگران باشیم.

معاون اول رئیس جمهور گفت: باید برای این موضوع چاره‌اندیشی کرد و با زیاندهی مطبوعات امکان ادامه فعالیت ندارند. باید سریعتر برای این چار‌ه‌اندیشی کرد. جوانمرگی مطبوعات به هر دلیلی اقتصادی، سیاسی، قضایی علامت توسعه نیافتگی کشور است. چگونه زمانی که گفته می‌شد مرگ و میر کودکان و نوجوانان علامت هشداردهنده بزرگی از عدم توسعه است در بعد مطبوعات باید این مساله را جدی گرفت.

وی تاکید کرد: دوام و استمرار مطبوعات اعم از تخصصی، ملی و محلی به عنوان علامت مهمی از توسعه کشور است. توسعه نیافتگی مطبوعات روی تمامی ابعاد توسعه کشور اثر خواهد گذاشت. مطبوعات هم محرک توسعه هستند، هم محصول توسعه. آن کسی که می‌تواند کمک کند ایران به سرعت توسعه پیدا کند مطبوعات هستند و اگر ایران توسعه پیدا کرد یکی از میوه‌های توسعه حتما رشد مطبوعات در کشور خواهد بود.

جهانگیری در مورد انتظارات دولت از مطبوعات بیان داشت: کشور ما در شرایط ویژه و تعیین کننده‌ای قرار دارد. هم فرصت‌ها و هم تهدیدهای مهمی پیش روی ما است، ما نیازمند درک صحیح و واقعی از منافع ملی و سرمایه‌های ملی و از فرصت‌های تاریخی پیش روی کشور هستیم. مطبوعات نهاد واسط و مهمی بین جامعه و حکومت است.