با فرود موج اعتراض‌ها و اغتشاش‌های خیابانی که به ناگزیر با بازداشت تعداد قابل توجهی از حاضران در این اتفاقات همراه بود، پیگیری وضعیت بازداشت شدگان در دستور کار مسئولان سیاسی و نیز برخی نهادهای مدنی قرار گرفته است. بویژه خاطره تلخ فاجعه کهریزک در سال 88 که هزینه‌های زیادی را به نظام و دستگاه قضایی تحمیل کرد، سبب شده است که در این زمان این پیگیری‌ها اهمیتی بیشتر پیدا کند. تا آنجا که ناهید خدا کرمی عضو شورای شهر تهران روز گذشته در سخنانی خواستار ورود رئیس شورای شهر به مسأله برای جلوگیری از تکرار رخدادهای تلخ گذشته شد.
به گزارش ایران، با این وجود اخبار و گزارش‌های منتشر شده نشان از آن دارد که این یک نگرانی عمومی است و سبب شده است حساسیت بیشتری نسبت به مسأله برخورد قانونی با بازداشت شدگان بروز یابد و تلاش‌ها بر بررسی سریعتر پرونده بازداشت شدگان و فراهم شدن زمینه تسریع در آزادی آنها متمرکز شود.
به گزارش ایلنا، هدایت‌الله خادمی نماینده ایذه که حوزه انتخابیه‌اش در جریان اعتراضات شاهد کشته شدن دو نفر از شهروندان بود روز گذشته با بیان اینکه اغلب بازداشت شدگان در ایذه نوجوان و جوان بین ۱۶ تا ۲۴ سال هستند که خانواده‌هایشان معتقدند ارتباطی به این درگیری‌ها ندارند و زمانی که از دبیرستان به منزل بازمی‌گشتند نا‌خواسته وارد این جریانات شده‌اند، از رایزنی‌اش با وزرای اطلاعات و کشور برای حل زودتر مشکل آنها خبر داد.
همچنین به گزارش ایسنا، محمدحسین صادقی دادستان عمومی و انقلاب کرمانشاه از آزادی با اخذ تعهد تعدادی از دستگیرشدگان ناآرامی‌های اخیر خبر داد؛ اما در عین حال گفت: «سطح برخورد با هدایت کنندگان، مدیریت کنندگان و لیدرها با کسانی که سهم کمتری داشته‌اند، متفاوت خواهد بود». او با بیان اینکه اقداماتی که با ساختارشکنی انجام می‌گیرد، با مقابله جدی قانونی مواجه خواهد شد، تأکید کرد: «هیچ مطالبه مدنی در بستر بر هم زدن امنیت قابل تحقق نیست و «کسانی که اموال عمومی را تخریب کرده‌اند باید منتظر کیفر باشند».
قهدریجان از توابع اصفهان نیز از جمله مناطقی بود که بیشترین ناآرامی و اغتشاش را در روزهای اعتراض تجربه کرد. با این وجود امام جمعه این شهرستان با تأکید براین‌که «در حوادث قهدریجان بسیاری برای تماشا جمع شده بودند و قصد اغتشاش نداشتند»، از بازداشت دست کم یک دانش‌آموز در این شهرخبر داد و با تأکید بر ضرورت آزادی سریعتر او گفت: «ما پیش از این مکرر گفتیم که زندان‌های ما زندانی نیست که یک نوجوان بتواند در آن تربیت شود».به گزارش ایلنا، حجت‌الاسلام هاشمی درباره شایعه بازداشت صد نفر در تجمعات قهدریجان گفت «تعدادی که اعلام شده درست نیست و در میان این افراد شاید یکی دو نفر دانش‌آموز باشند. حجم دستگیری‌ها نگران کننده نیست. با این حال وقتی اتفاقاتی افتاده است که در دنیا در سطح اخبار قرار گرفته است، طبیعی است نهادهای اطلاعاتی افرادی را برای بازجویی و پیدا کردن محرکین و معاندین دعوت می‌کنند که اطلاعات آنها در اختیار مسئولان قرار می‌گیرد. بسیاری از این افراد بازداشت نیستند و برای توضیحات و به دعوت نهادهای اطلاعاتی آمده‌اند و بزودی مشکل آنها حل می‌شود». او با یادآوری به بازگشت آرامش به قهدریجان، افزود: «ما به کشته شده‌ها اغتشاشگر نمی‌گوییم و اتفاقات رخ داده به این معنی نیست که افرادی که کشته شدند اغتشاشگر بودند».
پیگیری آزادی دانشجویان
در حالی که رسانه‌ها بر اساس اظهارات معاون سیاسی و امنیتی فرمانداری تهران از بازداشت نزدیک به 500 نفر در تهران خبر می‌دهند. آنچه بیش از هر چیز موضوع بازداشت شدگان تهرانی را مورد توجه قرار داده است، تعدد دانشجویان بازداشت شده و نزدیکی به فصل امتحانات دانشگاه‌ها است که تشکیل کمیته‌ای از سوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس را برای پیگیری وضعیت دانشجویان بازداشتی در تهران و دیگر شهرها ضروری ساخت.
در همین رابطه به گزارش خانه ملت، نایب رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس با تأکید بر اولویت‌دار بودن پرونده دانشجویان بازداشتی در حوادث اخیر، اعلام کرد: «دستور داده شده تا به وضعیت دانشجویان بازداشتی در حوادث اخیر در دستگاه‌های قضایی به صورت فوق‌العاده رسیدگی شود».
محمد کاظمی با بیان اینکه تمام نمایندگان مجلس خواستار آزادی دانشجویان و دانش‌آموزانی که مستقیماً در تخریب شرکت نکرده و ناآگاهانه در این شلوغی‌ها حضور داشتند، گفت: «کمیسیون قضایی مجلس به صورت جدی وضعیت دانشجویان دستگیر شده را پیگیری می‌کند؛ وزیر علوم و آموزش و پرورش نیز برای رسیدگی به وضعیت دانشجویان و دانش‌آموزان اقداماتی انجام داده‌اند».همزمان تشکل‌های دانشجویی و رؤسای دانشگاه‌ها نیز پیگیر آزادی دانشجویان بازداشت شده هستند. بر همین اساس محمد رهبری، دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران، روز گذشته در گفت‌و‌گو با ایسنا، از جمع‌آوری فهرست نزدیک به 40 دانشجوی بازداشتی این دو دانشگاه خبر داد و گفت: «پیگیری‌های زیادی برای آزادی دانشجویان بازداشتی داشته‌ایم، قول و وعده‌هایی داده شده که این هفته تعدادی از آنها آزاد می‌شوند».
وی یادآور شد: «البته آمار دقیقی از تعداد دانشجویان آزاد شده نداریم. به نظر می‌رسد برای آزادی دانشجویان نیاز به تأمین قرار کفالت وجود دارد و با قید ضمانت امکان آزادی برای آنها فراهم است».حسین سلیمی، رئیس دانشگاه علامه طباطبایی نیز از آزادی ۱۳ نفر از دانشجویان این دانشگاه خبر داد و گفت: «دو دانشجوی بازداشت شده دیگر نیز طی چند روز آینده آزاد خواهند شد». به گزارش ایسنا، سلیمی گفت: «جزئیاتی از پرونده دانشجویان بازداشتی دانشگاه علامه طباطبایی ندارم و براساس مسئولیتی که دارم هرکدام از دانشجویانی که با مشکل مواجه شوند، مسائل آنها را پیگیری و دنبال خواهم کرد».
احمد معتمدی، رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر نیز از بازداشت 3 نفر از دانشجویان این دانشگاه در تجمعات اخیر خبر داد و گفت: «این افراد به‌صورت انفرادی در محیط خارج از دانشگاه بازداشت شدند و دانشگاه بطور جدی پیگیر وضعیت آنها است».
تسریع آزادی دانشجویان بازداشت شده در حالی پیگیری می‌شود که در روزهای گذشته برخی نمایندگان عضو فراکسیون امید مجلس اعلام کردند در این راه مشغول رایزنی با مسئولان وزارت کشور، اطلاعات و مقامات امنیتی و قضایی هستند. محمد صادقی یک نماینده عضو این فراکسیون نیز با بیان اینکه «آمار دقیقی در رابطه با تعداد دانشجویان آزادشده، در دست نیست»، گفته بود:«حداقل ۵۸ دانشجو در دانشگاه‌های مختلف تهران،۱۴دانشجو در کرمان، دزفول، تبریز، رشت، بندرعباس و شیراز و حداقل ۱۴ دانشجو در همدان، خرم‌آباد، کرمانشاه، قزوین، شهرکرد، بهبهان و اراک بازداشت شده‌اند و همچنان اطلاعی از سرنوشت همگی آنها در دست نیست».
وزیر علوم: پیگیری‌ها برای حل مشکلات دانشجویان ادامه دارد
وزیر علوم و تحقیقات در واکنش به انتشار اخباری مبنی بر دستگیری برخی از دانشجویان در ناآرامی‌های اخیر گفت: مذاکرات لازم با مقامات انتظامی، امنیتی و قضایی به عمل آمده و پیگیری‌ها برای حل مشکل این دانشجویان به طور جدی ادامه دارد.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، دکتر غلامی با اشاره به اینکه مشکل برخی از دانشجویان تاکنون حل شده گفت: در مواردی که اموال تخریب شده گاهی پای شاکی خصوصی در میان است و متأسفانه رسیدگی به کار افرادی که مرتکب جرایم عمومی و مشهود شده‌اند، کمی زمانبر است.
وزیر آموزش و پرورش نیز درخصوص بروز مشکلاتی برای برخی دانش‌آموزان در روزهای اخیر گفت: رایزنی‌های این وزارتخانه با دستگاه‌های ذیربط از جمله وزارت اطلاعات و قوه قضائیه برای حل مشکل این دانش‌آموزان ادامه دارد.
بطحایی با اشاره به اینکه تاکنون براثر رایزنی‌های انجام شده مشکل عمده دانش‌آموزانی که جرمی مرتکب نشده بودند حل شده است، گفت: «با توجه به نزدیکی فصل امتحانات، اهتمام جدی به عمل آورده‌ایم که با همکاری و رایزنی با دستگاه‌های انتظامی، اطلاعاتی و قضایی مشکل سایر دانش‌آموزان نیز حل شود.»
بطحایی با بیان اینکه «تا مشخص شدن وضعیت و تعیین تکلیف تک تک دانش‌آموزان و امور مربوط به آنان این موضوع را پیگیری خواهیم کرد»، اطمینان داد: «هیچ یک از دانش‌آموزانی که با مشکل مواجه شده‌اند تا تعیین تکلیف نهایی در زندان نگهداری نخواهند شد.»
