در سومین روز از نوزدهمین همایش کشوری آموزش علوم پزشکی، سمپوزیوم آزمونهای ملی در علوم پزشکی که با حضور رئیس مرکز سنجش و پذیرش آموزش پزشکی برگزار شد، به کارگیری فناوری در آموزش و ارزیابی مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
به گزارش آنا، دکتر شهرام شایان، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و عضو واحد آزمونهای وزارت بهداشت با بیان اینکه آزمونها باید ویژگی و استانداردهای خاص خود را داشته باشد، اظهار کرد: هدف از برگزاری آزمونهای مختلفف فراهم آوردن اطلاعات ضروری برای قضاوت درباره کیفیت عملکرد تحصیلی و یادگیری داوطلبان است. بنابراین مبنای قضاوت ما درباره عملکرد آنها به اطلاعات جمع آوری شده در این زمینه بستگی دارد، به این معنا که هر چه اطلاعات فراهم شده دقیقتر و کاملتر باشد قضاوتهای به عمل آمده بر پایه آنها نیز معتبرتر خواهد بود.
وی ادامه داد: اعضای هیات علمی و استادان باید بدانند که چه ابزاری برای سنجش مفیدتر است. آزمونهای درست و غلط و چهارگزینهای از سری آزمونهایی است که زیاد از آن استفاده میکنیم و آزمونهای آسکی، CVV، PMP و از جمله آزمونهای خاص علوم پزشکی است.
این استاد دانشگاه گفت: تمام روشهای ارزیابی دارای نقاط قوت و ضعف است و استفاده از مشاهدات مکرر و روشهای ارزیابی گوناگون میتواند تا حدودی معایب هر یک از روشها را جبران کند. یک آزمون خوب باید روایی، پایایی و کارآمدی برای استاد و دانشجو را داشته باشد که البته نوع آزمون روایی برای ما از همه مهمتر است.
شایان با طرح این دو پرسش که آیا امتحان براساس اهدافی است که دانشجو باید یاد گرفته باشد؟ و آیا امتحان عملکرد واقعی دانشجو در شغلی که در آینده احراز می کند را پیش بینی خواهد کرد؟ گفت: گاهی استاد از یک مبحث خاص تعداد کم یا زیادتری سوال طرح میکند یا سوالی طرح میشود که به درد دانشجو نمیخورد، اینها سوالات معلم ساخته است لذا ما برای طرح سوالات نیاز به معیاری برای سنجش داریم که blue print نامیده میشود و شما نباید هیچ امتحانی را برگزار کنید که فاقد مشخصات جدول blue print باشد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اظهار کرد: آزمونی پایا است که عدالت در نمره دهی در آن اجرا شده باشد، پس از این که ما پاسخنامه دانشجویان را تصحیح کردیم باید براساس فرمول و کمیت، عدالت را برقرار کنیم. در واقع دو راه بهبود پایایی آزمون، افزایش تعداد سوالات و استفاده از سوالاتی با قدرت تشخیص بالا است. عوامل موثر پایایی تعداد سوالات یا ایستگاهها، قدت تمیز سوال یا ایستگاه و متغیرهای مدیریتی (سازماندهی نامطلوب پرسنل، سروصدا در اتاق ها) است.
در ادامه این مراسم دکتر محمد حسین پورکاظمی، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی و مسئول مرکز سنجش آموزش پزشکی گفت: به طور معمول یک بانک سوال مجموعهای است از سوالات که بر اساس یکی از مدلهای نظریه پرسش و پاسخ یا حداقل نظریه کلاسیک طراحی شده و پارامترهای سوالات آن با پیش آزمون به دست آمده است.
وی هدف از راهاندازی بانک سوالات را بالا بردن امنیت برای جلوگیری از لو رفتن سوالات دانست و تاکید کرد: بهترین آزمونهایی که میتوان برای آن بانک سوالات ساخت؛ آزمونهای علوم پایه و پیش کارورزی است چون رقابتی نیست بلکه ملاکی است.
مرکز سنجش آموزش پزشکی رئیس مرکز سنجش آموزش پزشکی گفت: در یک بانک سوال غنی به راحتی میتوان آزمونی را طراحی کرد که با احتمال بسیار بالایی روی توزیع صفت مکنون جامعه آزمون دهندگان منطبق باشد. در آزمونهایی که از چند درس تشکیل شدهاند مانند آزمونهای دستیاری، کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی برخی از دروس امتحانی ممکن است ساده و برخی مشکل باشد، این مشکل از آنجا پیدا میشود که بانک تست وجود ندارد و سوالها استاندارد نیست.
پورکاظمی، اضافه کرد: مرکز سنجش از سال ۱۳۹۲ با هدف کاهش تاثیر تفاوت دشواری سوالات در دروس و قطبهای مختلف شروع به تراز کردن نمرات داوطلبان کرده و خوشبختانه از سال ۱۳۹۵ کلیه دروس در تمامی آزمونها تراز شدهاند. هنوز با حد ایده آل فاصله زیادی داریم اما برای رسیدن به حد نرمال تلاش زیادی کردهایم.
در پایان دکترعلیرضا رجایی استاد گروه داخلی دانشگاه علوم پزشکی بهشتی و مسئول آزمونهای درونی پزشکی عمومی گفت: برای تدوین آزمون آسکی ۵۰ تاپیک را ارائه کردیم و چون دانشگاهها باید از سوالات ما استفاده میکردند باید دقت میکردیم که دیگر دانشگاهها هم امکانات لازم برای برگزاری آزمون را داشته باشند. هدف ما از تدوین آزمون، آن بود که دانشجویان قسمتهایی که یاد نگرفته بودند، یاد بگیرند و به همین علت این آزمون به راحتی اضافه شد و کسی اعتراضی به آن نداشت علاوه بر این که تمام اصول لازم برای برگزاری آزمون رعایت شده بود. نهایتا کمیتهای برای چک کردن نحوه اجرای آزمون توسط مرکزها تشکیل شد و برای ارزشیابی هم از روش خاصی استفاده شد.