اگر با سانحه یا حادثهای مواجه شوید، روی کمک کدام نهاد حساب خواهید کرد؟ اگر پاسخ تان جمعیت هلال احمر است، ظاهرا نیازمند بازبینی در محاسباتتان هستید؛ این را مسئولان این نهاد فریاد میزنند!
به گزارش «تابناک»، از زلزله و سیل گرفته تا سقوط هواپیما و رویدادهایی مانند حریق و فروپاشی پلاسکو، تا پای حوادث دردناک به میان میآید، همگان چشم انتظار حضور نیروهای امدادیای هستند که نه برای منافع مادی، از سر اخلاص در محل حادثه حضور مییابند و حاضرند تا پای جان برای رهایی به دام افتادگان و خدمت به آسیب دیدگان تلاش کنند.
صحبت درباره امدادگران جمعیت هلال احمر کشورمان است که چه حادثه در ارتفاعات دنا و از نوع سقوط هواپیما باشد و چه از جنس انفجار معدن در اعماق زمین، چه رویدادی از نوع برخورد مرگبار و سوزان دو قطار در هفت خوان یا شعلههای غیرقابل مهار پلاسکو پیش رو باشد و چه وقوع زلزله و ماموریتهایی مانند رهایی به دام افتادگان یا بیرون کشیدن پیکرهای بی جان یا اسکان زلزله زدگان و خسارت دیدگان، همیشه آماده خدمتند.
خدمت گزارانی که همواره در جادهها و راههای مواصلاتی کشور، به ویژه در فصول مسافرت در کشورمان مانند نوروز شاهد زحمتاشان هستیم، اما کمتر میدانیم جز مبلغی بسیار جزئی -که آن هم تنها برای ده روز در ماه به ایشان پرداخت میشود، نه بیشتر، عایدی دیگری ندارند و از آن مهمتر، گاه به قدر امکانات اولیه هم تجهیز نمیشوند؛ وضعیتی که موجب میشود در بسیاری از حوادث از خدمت رسانی مناسب عاجز باشند و گاه به ناحق آماج انتقادات قرار گیرند. درست مثل اتفاقی که در روزهای اخیر رخ داد و انتقاداتی را متوجه نحوه امدادرسانی نیروهای هلال احمر کرد.
ماجرا از آنجایی آغاز شد که
خبر رسید تونلی در درون تپه خاکی در روستای عارف آباد کاشمر فروریخته و بر اثر آن، چند تن جان خود را از دست داده و چند تن دیگر مصدوم شدهاند. رویدادی که اورژانس کشور آمار جان باختگان و مصدومانش را هفت تن (۳ جان باخته و چهار مصدوم) ذکر کرد و خبر رسید که کار امداد و نجات آن بر عهده تیمی از هلال احمر کشورمان قرار گرفته بود.
رویدادی که اگرچه تا اینجای کار نکته قابل عرضی نداشت، اما با انتشار برخی تصاویر تغییر کرد و به شکل گیری انتقاداتی از عملکرد هلال احمر کشورمان منجر شد چراکه بر اساس تصاویر منتشر شده، عملیات آواربرداری به کمک یک دستگاه «بکهو» (نوعی تراکتور که بدان تجهیزاتی برای خاک برداری افزوده شده است) و به شکلی بسیار ابتدایی و ناایمن انجام شده است. آن هم در شرایطی که ماموران امداد و نجات در محل حادثه حضور داشتند و کار رهایی مصدومان و جان باختگان را عهده دار بودند.
وضعیتی که با تصورات همگان از امداد و نجات فرسنگها فاصله داشت و از این رو، انتقادات زیادی را، به ویژه در فضای مجازی موجب شد. انتقاداتی که البته نه متوجه امدادگران، که به عملکرد متولیان جمعیت هلال احمر کشورمان و سازمان امداد و نجات در زیرمجموعه آن وارد میشد چراکه به زعم امثال دکتر رحمتاله حافظی، از سیاستمداران نام آشنای کشورمان، «این تجهیزات باعث شرمساری #هلال_احمر و سایر نیروهای امدادی است.»
متنی که با انتشار آن در توئیتر عضو سابق شورای شهر تهران و یادآوری، حساب کاربری رسمی جمعیت هلال احمر کشورمان در این شبکه اجتماعی به آن واکنش نشان داد و نوشت: «این اتفاق در حوالی روستای عارف آباد از توابع بخش مرکزی کاشمر افتاده و از امکانات محلی موجود برای آواربرداری تونل استفاده شده. نیروهای هلال احمر شهرستان به عنوان نیروی پشتیبان وارد عملیات شدند. این تجهیزات متعلق به #هلال_احمر نیست. هلال احمر تجهیزات سنگین راهداری یا آواربرداری ندارد.»
پاسخی عجیب که به جهاتی قابل تامل به نظر میرسد، به ویژه اگر به جمله انتهایی آن دقیق شویم. اینکه هلال احمر کشورمان تجهیزات سنگین آواربرداری ندارد و تنها تجهیزات سبک (چیزی در حد "بیل") در اختیار دارد و بس! اما مگر میشود بزرگترین سازمان تخصصی امداد و نجات در کشورمان تجهیزات آواربرداری نداشته باشد و برای امدادرسانی به مردم دست به دامان تراکتور کشاورزان شود؟ آیا این کار با بدیهیترین اصول ایمنی همخوانی دارد که یک کشاورز پشت فرمان بکهویش بنشیدند و عملیات امداد را به اجرا درآورد؟
این دست ابهامات موجب شد تا حافظی خطاب به ایشان بپرسد: «آیا امداد و نجات از وظائف هلال احمر هست یا خیر؟»؛ پرسشی کلیدی که برای تاکید بر آن، مستندی در خصوص گوشهای از شرح وظایف هلال احمر پیوست گردید که تاکید دارد «نجات مصدومان با استفاده از تجهیزات فنی و دستگاههای هیدرولیک از وظایف امدادگران جمعیت هلال احمر در زمان حوادث است.»
وظیفهای که ظاهرا آنقدر به بوته فراموشی سپرده شده که متولیان این نهاد امدادی آن را از یاد بردهاند و تلاشی برای کسب امکانات برای اجرای صحیحش صورت نمیدهند. این را میشود از سکوت مسولان جمعیت هلال احمر کشورمان دریافت که حتی در مواقع بروز این دست حوادث نیز شکسته نمیشود تا بلکه فرجی حاصل آورد و به تامین نیازهای ضروری ایشان گره بخورد.
اینجاست که ناگزیر از این نتیجه گیری هستیم که نمیتوان روی امدادگری هلال احمر کشورمان حساب چندانی باز کرد مگر آنکه در کانون حادثهای کوچک قرار بگیریم که امدادرسانی در آن به امکانات چندانی نیاز نداشته باشد؛ مثل حوادثی که میشود با بیل و بیلچه رفع و رجوعش کرد!