شرط دوم لباس نمازگزار

شرط دوم: (مباح باشد)

(مسأله 815) لباس نماز گزار باید1 مباح باشد2 و کسی که می داند پوشیدن لباس غصبی حرام است3، اگر عمدا‍ در لباس غصبی یا در لباسی که نخ یا دگمه یا چیز دیگر آن غصبی است نماز بخواند4، باید آن نماز را با لباس غیر غصبی اعاده نماید5.

1- فاضل: بنابراحتیاط واجب...

2- سیستانی: لباس نمازگرار که با آن عورتین خود را می پوشاند باید بنابراحتیاط واجب مباح باشد...

3- خوئی، تبریزی، سیستانی: یا اینکه از روی تقصیر حکم مسأله را نداند، اگر عمداً در آن لباس نماز بخواند(سیستانی، تبریزی: بنابراحتیاط) باطل است، ولی در چیزهایی که به تنهایی عورت را نمی پوشاند و همچنین چیزهایی که فعلاً نمازگزار آنها را نپوشیده، مانند دستمال بزرگ یا لنگی که در جیب گذاشته شود، اگر چه بشود عورت را با آنها پوشانید، و همچنین چیزهایی که نمازگزار آنها را پوشیده ولی ساتر مباح دیگری دارد، در تمام این صور غصبی بودن آنها به نماز ضرری ندارد، هر چند احتیاط در ترک است.

بهجت: اگر عمداً در لباس غصبی نماز بخواند بنابر احتیاط باید آن نماز را دوباره با لباس غیر غصبی بخواند، گرچه با تحقق قصد قربت، أظهر صحّت نماز است. و در صورت غصبی بودن چیزهایی که به تنهایی عورت را نمی پوشاند مثل عرقچین و همچنین چیزهایی که نمازگزار آنها را پوشیده ولی ساتر مباح دیگر دارد نیز همین حکم جاری است.

نوری: اگر عمداً در لباس غصبی نماز بخواند باطل است؛ و همچنین در لباسی که نخ یا تکمه یا چیز دیگر آن غصبی است اگر نماز بخواند بنابراحتیاط واجب باید آن نماز را دوباره با لباس غیر غصبی بخواند.

4- گلپایگانی، صافی: باطل است.

فاضل: بنابراحتیاط واجب نمازش باطل است...

5- فاضل: و همین طور است اگر کسی از روی تقصیر نداند که پوشیدن لباس غصبی حرام است.

سبحانی: نماز را دوباره با لباس غیر غصبی بخواند.

*****

وحید: مسأله- لباس نمازگزار که به آن ستر عورت می شود باید مباح باشد. و کسی که می داند پوشیدن لباس غصبی حرام است، یا اینکه در یاد گرفتن حرمت پوشیدن لباس غصبی کوتاهی کرده، اگر عمدا به آن عورت خود را بپوشاند و نماز بخواند نمازش باطل است، ولی چیزهایی که به تنهایی عورت را نمی پوشاند و همچنین چیزهایی که فعلا نمازگزار آنها را نپوشیده مانند دستمال بزرگ یا لنگی که در جیب گذاشته شده است -اگر چه بشود عورت را با آن پوشانید- در تمام این صور غصبی بودن آنها موجب بطلان نماز نمی شود، هر چند احتیاط در ترک است؛ و همچنین است چیزهایی که نمازگزار انها را پوشیده ولی به آنها ستر عورت نکرده در صورتی که به حرکات نمازگزار حرکت نکند ولی اگر به حرکات نمازگزار حرکت کند نماز با آن محلّ اشکال است.

زنجانی:مسأله- کسی که می داند پوشیدن لباس غصبی حرام است اگر بدون عذر در لباس غصبی یا در لباسی که نخ یا دکمه یا چیز دیگر آن غصبی است نماز بخواند معصیت کرده؛ بلکه در صورتی که لباس به حرکت نمازگزار حرکت کند نمازش بنابراحتیاط مستحب باطل است.

مکارم: مسأله- لباس نمازگزار بنابراحتیاط واجب باید مباح باشد و اگر عمداً در لباس غصبی نماز بخواند حتّی اگر نخ یا دکمهٔ آن غصبی باشد، نماز را اعاده کند ولی اگر نمی دانست غصبی است و با آن نماز خواند نمازش صحیح است، همچنین اگر قبلاً می دانسته غصبی است و بعد فراموش کرده مگر اینکه غاصب خود نمازگزار باشد به این معنی که چیزی را غصب کرده و بعد فراموش نموده و با آن نماز خوانده است در اینجا احتیاط واجب آن است که اعاده نماید.

مظاهری: مسأله- شرط دوم: لباس نمازگزار باید مباح باشد.

(مسأله 816) کسی که می داند پوشیدن لباس غصبی حرام است، ولی نمی داند نماز را باطل می کند1،اگر عمداً با لباس غصبی نماز بخواند2 باید آن نماز را با لباس غیر غصبی بخواند.

این مسأله در رساله آیات عظام مکارم و مظاهری نیست.

1- زنجانی: مانند کسی است که می داند لباس غصبی نماز را باطل می کند.

سیستانی: ولی حکم نماز خواندن در آن را نمی داند...

2- خوئی، سیستانی، تبریزی: به تفصیلی که در مسأله قبلی گفته شد، نمازش (سیستانی: بنابراحتیاط) باطل است.

گلپایگانی، صافی: نمازش باطل است.

فاضل: بنابراحتیاط واجب نمازش باطل است و باید آن نماز را با لباس غیر غصبی اعاده کند.

بهجت:حکمش همان است که در مسأله قبل گفته شد.

*****

وحید: مسأله- کسی که می داند پوشیدن لباس غصبی حرام است ولی نمی داند ستر عورت با آن نماز را باطل می کند ، اگر عمدا با آن در حال نماز، عورت خود را بپوشاند نمازش باطل است.

مسائل اختصاصی

بهجت: مسأله 688- اگر لباسی را با رنگ غصبی رنگ نمایند و عین آن باقی باشد، یا با نخ غصبی دوخته باشند بطوری که آن نخ عرفاً تلف شده حساب نشود، نماز با آن حرام و بنابراحتیاط باطل است.

بهجت: مسأله 690- اگر صاحب لباس غصبی در خصوص نماز در آن لباس اذن داد و یا به طریقی علم به رضایت او حاصل شد، نماز خواندن در ان لباس صحیح است.

فاضل: مسأله 823- اشیاء غصبی، کوچک باشد یا بزرگ(مانند:تسبیح- دستمال و ...) اگر همراه نمازگزار باشد موجب بطلان نماز نمی شود.

(مسأله 817) اگر نداند یا فراموش کند که لباس او غصبی است1 و با آن نماز بخواند نمازش صحیح است2، ولی اگر خودش آن لباس را غصب کرده باشد3 و بعداً فراموش کرده و با آن نماز خوانده به احتیاط واجب باید آن نماز را اعاده کند4.

1- خوئی: در صورتی که خود غاصب نباشد...

بهجت: اگر چه خودش آن لباس را غصب کرده باشد...

نوری: اگر خودش آن لباس را غصب کرده باشد و با ان نماز بخواند، بنابراحتیاط واجب باید دوباره آن نماز را بخواند.

2- اراکی، خوئی، تبریزی: [پایان مسأله].

بهجت: بنابرأظهر.[پایان مسأله]

زنجانی: ولی اگر خودش غاصب باشد، به احتیاط نمازش باطل است.

3- سیستانی: و فراموش کند غصب کرده است و با آن نماز بخواند، نمازش بنابراحتیاط باطل است.

فاضل: [و] فراموش کند که غضب کرده است بنابراحتیاط لازم نمازش باطل است و باید آن نماز را با لباس غیر غضبی اعاده کند.

4- گلپایگانی، صافی: نمازش باطل است بنابراحتیاط لازم.

مکارم: رجوع کنید به ذیل مسأله 815.

*****

وحید: مسأله- اگر نداند که لباس او غصبی است و با آن ستر عورت کند و نماز بخواند نمازش صحیح است و همچنین در صورتی که فراموش کند و خود غاصب نباشد؛ و امّا اگر غاصب فراموش کند که غصب کرده و با لباس غصبی ستر عورت کند و نماز بخواند در صورتی که از غصب توبه نکرده باشد نماز او باطل است و اگر توبه کرده باشد بطلان نماز محلّ اشکال است.

مظاهری: مسأله- اگر فراموش کند که لباس او غصبی است، و با آن لباس نماز بخواند اگر خودش غصب کرده باشد، بهتر است آن نماز را دوباره بخواند.

سبحانی: مسأله- اگر نداند یا فراموش کند که لباس او غصبی است اگر خودش آن را غصب کرده باشد و با آن نماز بخواند، اعاده کند.

(مسأله 818) اگر نداند یا فراموش کند که لباس او غصبی است و در بین نماز بفهمد چنانچه چیز دیگری عورت او را پوشانده است و می تواند فوراً ‌یا بدون این که موالات یعنی پی در پی بودن نماز به هم بخورد، لباس غصبی را بیرون آورد، باید آن را بیرون آورد1 و نمازش صحیح است 2 و اگر چیز دیگری عورت او را نپوشانده یا نمی تواند لباس غصبی را فوراً بیرون آورد، یا اگر بیرون آورد پی در پی بودن نماز به هم می خورد3 در صورتی که به مقدار یک رکعت هم وقت داشته باشد باید نماز را بشکند و با لباس غیر غصبی نماز بخواند و اگر به این مقدار وقت ندارد باید در حال نماز لباس را بیرون آورد و به دستور نماز برهنگان4نماز را تمام نماید.

این مسأله در رسالهٔ آیت الله بهجت نیست.

1- سیستانی: و نماز را ادامه دهد، و اگر چیز دیگری عورت او را از ناظر محترم نپوشانده یا نمی تواند لباس غصبی را بیرون آورد نماز را با همان لباس ادامه دهد و صحیح است.

2- گلپایگانی، صافی: ولی در صورت نسیان اگر خودش لباس را غصب کرده باشد، گذشت که بنابراحتیاط لازم نماز را اعاده کند...

فاضل: اگر نداند یا فراموش کند که لباس او غصبی است و در بین نماز بفهمد، چنانچه چیز دیگری که عورت او را بپوشاند در تن دارد و می تواند فوراً بدون اینکه موالات یعنی پی در پی بودن نماز بهم بخورد، لباس غصبی را بیرون آورد، باید آن را بیرون آورد و نمازش صحیح است، ادامه داده، تمام کند...

سبحانی: و اگر چیز دیگری در تن ندارد نماز را بشکند و با لباس غیر غصبی نماز بخواند.[پایان مسأله]

3- تبریزی: اگر نداند یا فراموش کند که لباس او غصبی است و در بین نماز بفهمد چنانچه چیز دیگری عورت او را پوشانده است، باید لباس غصبی را بیرون آورد و مواظب باشد که از قبله منحرف نشود و اگر چیز دیگری عورت او را نپوشانده...

4- وحید: که در مسأله [797 ] گذشت...

*****

مکارم: مسآله- چنانچه در اثناء نماز متوجّه شود که لباس او غصبی است، اگر چیز دیگری که عورت او را بپوشاند در تن دارد، باید لباس غصبی را بیرون آورد و نماز را ادامه دهد و اگر چیز دیگری در تن ندارد، نماز را بشکند و با لباس غیر غصبی نماز بخواند.

زنجانی: مسأله- اگر نداند یا فراموش کند که لباس او غصبی است و در بین نماز بفهمد، چنانچه بدون از بین رفتن شرایط نماز؛ مانند ستر عورت، می تواند لباس غصبی را بیرون بیاورد باید آن را بیرون آورد و گر نه، در صورتی که لااقل به مقدار یک رکعت وقت داشته باشد، باید نماز را بشکند و با لباس غیر غصبی نماز بخواند، و اگر به این مقدار هم وقت ندارد باید در حال نماز لباس را بیرون آورد و به دستور برهنگان (که در مسأله [797] گذشت) نماز را تمام نماید.

مظاهری: مسأله- اگر نداند یا فراموش کند که لباس او غصبی است و در بین نماز بفهمد اگر می تواند آنرا بیرون آورد و اگر نمی تواند باید نماز را بشکند و با لباس غیر غصبی نماز بخواند.

(مسأله 819) اگر کسی برای حفظ جانش با لباس غصبی نماز بخواند 1، یا مثلاً برای این که دزد لباس غصبی را نبرد با آن نماز بخواند، نمازش صحیح است2.

این مسأله در رساله آیات عظام بهجت و مظاهری نیست.

1- اراکی: نمازش صحیح است، امّا اگر برای این که دزد لباس غصبی را نبرد و خودش آن را غصب کرده باشد نمازش اشکال دارد.

وحید: با لباس غصبی هر چند ساتر عورت باشد نماز بخواند...

سیستانی: در صورتی که نتواند تا آخر وقت با لباس دیگری نماز بخواند، یا اضطرار به پوشیدن آن ناشی از سوء اختیار خودش نباشد مثلاً خودش غصب نکرده باشد نمازش صحیح است، و همچنین اگر برای اینکه دزد لباس غصبی را نبرد با آن نماز بخواند و نتواند تا آخر وقت در لباس دیگری نماز بخواند، یا نگهداشتن آن به قصد رساندن به مالک در اوّلین فرصت باشد، نمازش صحیح است.

2- زنجانی: ولی غاصب در صورتی که اگر لباس را غصب نمی کرد، لازم نبود در آن لباس نماز بخواند، بنابراحتیاط نمازش باطل است.

(مسأله 820) اگر با عین پولی که خمس یا زکات آن را نداده لباس بخرد1، نماز خواندن در آن لباس باطل است2 و همچنین است اگر به ذمه بخرد و در موقع معامله قصدش این باشد که از پولی که خمس یا زکاتش را نداده بدهد.

1- اراکی: نماز خواندن در آن حکم لباس غصبی را دارد.

گلپایگانی، صافی: چنانچه در حال نماز به غصب بودن آن ملتفت باشد...

فاضل: حکم لباس غصبی را دارد و نماز خواندن در آن لباس باطل است و چنانچه لباس را به نسیه بخرد یا قرض کند و قصد داشته باشد که قیمت یا عوض آن را از پولی که خمس یا زکات آن را نداده یا از مال حرام بپردازد نماز با آن لباس باطل است.

مکارم: نماز در آن لباس اشکال دارد، همچنین اگر لباسی را نسیه بخرد امّا در موقع معامله قصدش این باشد که از پولی که خمس یا زکات آن را نداده بدهی خود را بدهد یا اصلاً بدهی خود را ندهد نمازش اشکال دارد.

بهجت: تا زمانی که از پول دیگری خمس یا زکات را نداده است نماز خواندن در آن لباس، حرام و بنابراحتیاط باطل است.

2- نوری: [پایان مسأله].

گلپایگانی، صافی: و در صورت عدم التفات، نماز صحیح است و اگر جاهل مقصّر به حکم مسأله است بنابراحتیاط لازم باید نماز را اعاده کند.

*****

خوئی، تبریزی، وحید: مسأله- اگر با عین پولی که خمس (تبریزی: یا زکات) آن را نداده لباس بخرد حکم نماز خواندن در آن لباس حکم نماز خواندن در لباس غصبی است.

سیستانی: مسأله- اگر لباس را با پول خمس نداده خرید ولی معامله به نحو کلی فی الذمه بود همانگونه که غالب معاملات است، لباس برای او حلال است و بدهکار خمس پولی است که پرداخته ولی اگر با عین پولی که خمس نداده لباس بخرد، حکم نماز خواندن در آن لباس بدون اجازه حاکم شرع حکم نماز خواندن در لباس غصبی است.

زنجانی: مسأله- اگر با عین پولی که خمس آن را نداده لباس بخرد، تا حاکم شرع معاملهٔ انجام شده را اجازه ندهد، لباس در ملک فروشنده باقی است ، پس چنانچه بدون احراز رضایت فروشنده در آن نماز بخواند، نمازش به احتیاط باطل است.

مظاهری: مسأله- اگر با پولی که خمس یا زکات آن را نداده لباس بخرد نباید با آن لباس نماز بخواند.

سبحانی: مسأله- اگر با عین پولی که خمس یا زکات آن را نداده لباس بخرد و در آن نماز بخواند صحیح است و حق صاحبان خمس و زکات به ذمه منتقل می شود.

1- زنجانی: شرط دوم: لباس نمازگزار بنابراحتیاط مباح باشد.