برش 23225 میلیاردی از کیک بودجه فرهنگی به این سیزده نهاد رسید!

با ارائه لایحه بودجه 1398 و اعلام ارقام بودجه، هرچند در بخش‌هایی شاهد کاهش اعتبارات هستیم، در مجموع اعتبارات حوزه فرهنگی کاهش معناداری نداشته و در بررسی اعتبارات سیزده نهاد فرهنگی ـ که سهم قابل توجهی از مجموع اعتبارات را به خود اختصاص می‌دهند ـ تنها هفت میلیارد تومان در مقیاس پنج میلیارد و دوازده میلیارد تومان بودجه، اعتبارات این دستگاه‌ها کاهش یافته و در این میان، بودجه صداوسیما افزایش چشمگیری نیز داشته است.

به گزارش «تابناک»؛ صبح امروز (سه شنبه) حسن روحانی، رئیس جمهور، با حضور در صحن علنی مجلس شورای اسلامی، لایحه بودجه سال 1398 را تقدیم نمایندگان مجلس کرد. با وجود آنکه در بخش‌های مختلف شاهد بودجه ریزی انقباضی هستیم، در بودجه فرهنگی کاهش چشمگیری مشهود نیست. هرچند برخی نهادهای فرهنگی بودجه‌هایشان کاهش یافته یا به میزان سال 97 برای سال 98 در نظر گرفته شده، واقعیت این است که در برآیند کلی، شاهد کاهش چشمگیر اعتبارات فرهنگی نیستیم و سرفصل فرهنگی بودجه همچنان با ارقام بزرگی سروکار دارد.

بر خلاف تعابیر که تاکنون مطرح شده و مشاور رئیس جمهور نیز بعضاً به نقد بودجه ریزی پرداخت، ساختار بودجه ریزی فرهنگی تغییر جدی نداشته و مکانیسم قابل دفاع و کارآمدی برای ارزیابی کیفیتِ هزینه‌کرد اعتبارات فرهنگی در مراکز صاحبِ بودجه به ویژه در نهادهای غیردولتی در نظر گرفته نشده و در واقع همان مسیری که تاکنون وجود داشت، در سال آینده نیز استمرار خواهد یافت و تذکرات مکرر در سال‌های پیشین نیز منجر به تجدیدنظر در این حوزه نشده است.

کیک بودجه فرهنگی مجموعاً رقمی معادل چند تریلیون تومان و این چند تریلیون تومان میان ده‌ها نهاد از جمله شماری از مجموعه‌های غیردولتی توزیع می‌شود که سازوکاری برای ارزیابی عملکرد و افزایش و کاهش اعتبارات این نهادها که در قالب کمک پرداخت می‌شود، نه در این دولت و نه در دولت‌های پیشین عرضه نشده است. بدین ترتیب، مجموعه‌ای از نهادها رقم‌هایی از چندصد میلیون تا چند میلیارد تومان را به خود اختصاص می‌دهند.

در این میان نهادهایی هستند که سهم بیشتری از اعتبارات را از آن خود می‌کنند. در ارزیابی‌هایی که از لایجه بودجه سال 1396 تاکنون رخ داده، عمدتاً به ردیف بودجه تعیین شده در سال‌های پیشین برای مقایسه ارجاع داده شده است، حال آنکه عمدتاً این ارقام عملیاتی نمی‌شود و رقم‌های تخصیص یافته از بودجه مصوب هر دستگاه دولتی یا مجموعه غیردولتی در اغلب اوقات به مراتب کمتر رقم مصوب مندرج در لایحه بودجه است.

بخش فرهنگی «تابناک»، «رقم عملیاتی شده اعتبارات» مجموعه‌هایی که برش‌های بزرگ تری از کیک چند تریلیونی بودجه فرهنگی را در سال‌های 1393، 1394 و 1395 زیر ذره بین قرار داد و در کنار «رقم برآورد سال 1396» و «رقم مندرج در لایحه بودجه سال 1397 و 1398 قرار داد و دقیق ترین ارزیابی را درباره سهم واقعی این مجموعه‌ها از بودجه، میزان افزایش و مجموع دریافتی در این سال‌ها انجام داد.

در این ارزیابی، سیزده نهاد فرهنگی از 1393 تا 1398، 23225 میلیارد تومان بودجه داشتند! عمده ترین سهم صداوسیما با 7785 میلیارد تومان بوده و پس از صداوسیما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با 5012 میلیارد تومان بیشترین اعتبارات را دارد. بودجه صداوسیما از 1521 میلیارد به 1840 میلیارد افزایش یافته و بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد از 1145 به 1237 میلیارد افزایش یافته است. اگرچه بودجه برخی نهادهای غیردولتی تا حدودی کاهش یافته اما در مجموع تاثیر چشمگیری نداشته، به گونه‌ای که رقم بودجه این سیزده نهاد از 5112 به 5005 میلیارد تومان کاهش یافته است.

همان گونه که سال گذشته «تابناک» پیش بینی کرده بود، به نظر می‌رسد دولتمردان به واسطه حواشی قابل پیش بینی، اراده‌ای برای سازماندهی بودجه فرهنگی و تقسیم کیک بودجه فرهنگی میان دستگاه‌ها بر اساس نحوه عملکردشان در سال‌های پیشین ندارند و بعید است تا انتهای دولت روحانی نیز شاهد تحول جدی در نحوه بوجه ریزی فرهنگی باشیم.