فیلم سینمایی «۲۰۰۱: ادیسه فضایی / 2001: A Space Odyssey» به کارگردانی و تهیهکنندگی استنلی کوبریک محصول سال 1968 است. کوبریک این اثر را بر اساس فیلمنامهای که توسط خودش و آرتور سی کلارک نوشته شده و تا حدودی متأثر از داستان کوتاه کلارک با نام «نگهبان / The Sentinel» ساخته است. واژه یونانی «اُدیسه/ Ὀδύσσεια» امروزه در متون ادبی زبان انگلیسی به معنای «سفری بلند و پر از تجربه» بهکار میرود. اصلیت این واژه به ادیسه اثر هومر بازمیگردد. ادیسه به معنای سفر odyssey و ادیسه هومر نوشته میشوند. این فیلم روایت یک سفر فضایی است، اما این سفر بیشتر جنبه استعارهای دارد. نام ۲۰۰۱: یک ادیسه فضایی، به خودیِ خود پرده از محتوای اسطورهای درونش برمیدارد و نام ادیسه هومر را به یاد میآورد. هر دو اثر (ادیسه هومر و ادیسه کوبریک) نمایشی از سفر یک قهرمان و همراهانش به دنیایی ناشناخته هستند، سفرهایی که هر یک به مقتضای فناوری زمان خود انجام میشوند. هر دو در بازگشت به خانه پروتاگونیستی به اوج میرسند که تنها بازمانده سفر ماجراجویانه خود هستند. کیر دوله، گری لاکوود، ویلیام سیلوستر و داگلاس رین در این فیلم سینمایی مقابل دوربین جفری آنزورث بازی کردند. موسیقی متن این فیلم توسط «الکس نورث / Alex North» ساخته شده که بر روی تصاویری از این فیلم میبینید و میشنوید.