طبق دستورالعمل شماره ٤١٤٧٨/۹۰ مورخ ۲۶/۰۲/۱۳۹۰ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، خطاب به مدیران عامل بانکهای دولتی، غیردولتی، شرکت دولتی پست بانک و موسسه اعتباری توسعه، تمام بانکها موظف اند برای افتتاح حساب، هویت اشخاص را از طریق سامانه ساها احراز کنند.
به گزارش تابناک، طبق ماده ۴ قانون مبارزه با پولشوئی مصوب ۱۳۸۶ مجلس شورای اسلامی، هماهنگ کردن دستگاههای مربوطه برای جمع آوری و پردازش و تهیه سیستمهای اطلاعاتی هوشمند باید توسط شورای عالی مبارزه با پولشوئی به ریاست و مسئولیت وزیر امور اقتصادی و دارایی صورت پذیرد و همچنین طبق بند الف. ماده ۷ قانون فوق، بانکها و موسسات مالی و اعتباری بایستی نسبت به احراز هویت ارباب رجوع اقدام نمایند.
علاوه بر آن مواد و تبصرهی زیر از دستورالعمل شماره ٤١٤٧٨/۹۰ مورخ ۲۶/۰۲/۱۳۹۰ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، به این موضوع میپردازد:
تبصره ۱ ماده ۴ این دستورالعمل: «موسسه اعتباری موظف است هنگام شناسایی کامل مشتری و یا وکیل، وصی، قیم و یا، ولی وی؛ کد پستی مندرج بر روی کارت ملی و یا کارت شناسه ملی آنها را با نشانی مندرج در ساها تطبیق داده و پس از حصول اطمینان از مطابقت آنها، رونوشت اسناد مذکور را توسط صاحب امضای مجاز در موسسه اعتباری برابر اصل کرده، در پرونده مشتری نگهداری نماید».
بند ۳-۶ ماده ۶ همین دستورالعمل: «به منظور مستندسازی نشانی، کدپستی، شماره تلفن و شماره دورنگار مشتری، موسسه اعتباری موظف است در شناسایی کامل اشخاص حقیقی (اعم از ایرانی یا خارجی)، لازم است ... نشانی و کدپستی ارائه شده از سوی مشتری از ساها و یا پایگاههای اطلاعاتی ذی ربط استعلام شود».
در بند ۱۲-۲-۶ ماده ۱۲ تاکید میگردد که هنگام افتتاح حساب حتما هویت افراد از طریق سامانه ساها احراز گردد. «مستند سازی نشانی مشتری در شناسایی اولیه، از طریق تطبیق کد پستی اعلامی از سوی مشتری با کد پستی روی کارت ملی وی انجام میشود. برای مستند سازی نشانی مشتری در شناسایی کامل، لازم است کد پستی اعلامی از سوی مشتری با اطلاعات پایگاه کد پستی کشور تطبیق داده شود (دسترسی به این پایگاه از طریق سامانه ساها امکان پذیر است)».
سامانه ساها (سامانه احراز هویت اشخاص) سامانه مستقر در وزارت امور اقتصادی و دارایی است که از طریق ارتباط با مراجع ذی ربط از قبیل: سازمانهای ثبت احوال، ثبت اسناد و املاک کشور و ...، پاسخ به استعلام موسسات اعتباری در مورد احراز هویت اشخاص مختلف و نشانی آنها را تسهیل مینماید.
دلیل بر تاکید به استفاده از این سامانه، وجود پروندههای کلاهبرداری توسط چکهایی است که با اوراق هویتی مجعول افتتاح گردیده است. بر اساس مصاحبه که با قضات محترم تهران انجام گرفت، ایشان تاکید فراوانی بر اتصال بانکها و موسسات اعتباری به سامانهی هوشمند برای احراز هویت افتتاح کنندگان حساب داشتند و مکانیسم افتتاح حساب و دریافت چک را به عنوان یکی از مهمترین عوامل ساختاری کلاهبرداری و چک بلامحل میدانستند.
ضرورت این مساله اثبات شده است. بکارگیری بلااستثناء بانکها از سامانه ساها برای احراز هویت افرادی که میخواهند حساب افتتاح کنند یا دسته چک دریافت کنند، امری ضروری است و از مسائلی نیست که بین کارشناسان اختلاف نظر وجود داشته باشد. بانک مرکزی نیز بر اساس کار کارشناسانه، این بخش نامه را صادر کرده است.
تحقق کامل این امر میتواند بسیاری از جرائم از جمله پولشوئی، کلاهبرداری و چک بلامحل را کاهش داده و منجر به افزایش احساس امنیت و اعتماد مردم در معاملات روزمره گردد و در سطح کلان چرخ اقتصاد را بهتر بچرخاند.