تلاش هند برای تمدید معافیت از اجرای تحریمهای نفتی علیه ایران، تغییر مواضع کشورهای عربی در قبال سوریه، حمله سناتورهای آمریکایی به محمد بن سلمان، حرکت عجیب و کم سابقه داماد ترامپ در سفر به ریاض و حمله داعش به الحشد الشعبی در شمال عراق، از جمله مهم ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در 24 ساعت گذشته بوده اند. در این میان، باید به بیانیه یکپارچه اتحادیه اروپا در محکومیت عربستان نیز اشاره کرد.
به گزارش «تابناک»؛ 36 کشور از جمله 28 عضو اتحادیه اروپا، امروز متن بیانیهای را امضا کردند که پرونده عربستان و نقض حقوق بشر در این کشور را محکوم میکند؛ این بیانیه در جریان نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل امضا شده است.
رویترز به نقل از دیپلماتهای اروپایی تأکید کرد، این بیانیه که امروز پنجشنبه اعلام خواهد شد، نخستین توبیخ پادشاهی سعودی در شورایی است که سال 2006 راه اندازی شده و مقر آن در ژنو قرار دارد و این بیانیه را نماینده ایسلند در شورا قرائت خواهد کرد.
این بیانیه، مقامات سعودی را به آزادی فعالان زن حقوق بشر ـ که سال گذشته میلادی بازداشت شدهاند ـ و همچنین به همکاری با تحقیقات سازمان ملل در خصوص کشته شدن جمال خاشقجی روزنامهنگار سعودی در کنسولگری این رژیم در استانبول در دوم اکتبر گذشته(دهم مهر) فرا خوانده است.
رویترز به نقل از نماینده یک کشور اروپایی در این شورا گفته، صدور این بیانیه (علیه سعودی) یک موفقیت برای اتحادیه اروپاست که در چنین موضوعی متحد شده است.
بر اساس آنچه منابع اروپایی در ژنو گفتهاند، بیانیه علنی پیام روشنی است، مبنی بر اینکه صبر اروپایی در قبال وقت کشی ریاض و سرپوش گذاشتن آن بر عاملان ارتکاب جنایت قتل خاشقجی و نیز نقض حقوق بشر در عربستان و جنایات ائتلاف سعودی اماراتی در جنگ یمن به سر آمده است.
از سوی دیگر، میشل باشلت، نماینده کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل از عربستان سعودی خواست تا زنان بازداشت شده را آزاد کند. رژیم سعودی این زنان را به اتهام آنچه ضربه زدن به منافع دولت خواند، بازداشت کرده است. نماینده کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل از خبرهای مبنی بر شکنجه زنان توسط دولت سعودی ابراز نگرانی کرد.
تلاش هند برای تمدید معافیت از اجرای تحریمهای نفتی علیه ایران
رویترز به نقل از منابع آگاه در دولت هند اعلام کرد، این کشور در حال مذاکره با کاخ سفید است تا با تمدید معافیت خود از اجرای تحریمهای نفتی یکجانبه آمریکا علیه ایران، همچنان به واردات نفت از ایران در سطح کنونی (300 هزار بشکه در روز) ادامه دهد.
هند که در اوایل ماه نوامبر (اواسط آبان) در کنار هفت کشور دیگر شامل چین، ژاپن، کره جنوبی، تایوان، ترکیه، ایتالیا و یونان شش ماه از اجرای تحریمهای نفتی آمریکا علیه ایران معاف شد، پس از چین دومین مشتری بزرگ نفت ایران به شمار میرود.
ایران قبل از آغاز دور جدید تحریمهای نفتی آمریکا، سومین تأمینکننده بزرگ نفت هند (پس از عربستان و عراق) بود اما اکنون از این لحاظ در جایگاه هفتم قرار گرفته است.
تغییر مواضع کشورهای عربی در قبال سوریه
«میخائیل بوگدانوف»، معاون وزیر امور خارجه روسیه از تغییر نگاه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به سوریه خبر داد.
او پنجشنبه (شانزدهم اسفند) در گفتوگو با شبکه تلویزیونی «راشاتودی» گفت: مواضع چهار کشور عربی قطر، عربستان سعودی، کویت و امارات در قبال دمشق تغییر کرده و این تغییر «مثبت» بوده است.
معاون «سرگئی لاوروف» گفت، اقدام کشورهای عربی در بازنگری در روابط خود با دمشق و گشایش سفارتخانهها از منظر روابط دوجانبه صورت میگیرد و به اوضاع میدانی و تحولات سیاسی اخیر در سوریه مربوط میشود.
او در چرایی لغو عضویت سوریه در اتحادیه عرب نیز افزود: «در قاهره به ما میگویند که تصمیم تعلیق عضویت دمشق در این اتحادیه در آغاز روی کار آمدن اخوان المسلمین و محمد مرسی بوده و تمامی تصمیمات مصر در آن برهه، تحت تأثیر رویکرد رادیکال گرفته شده است».
معاون لاوروف اقدام امارات در بازگشایی سفارت خود در دمشق را «گام مهم و نمادین» خواند و گفت: «عبدالله بن زاید»، وزیر خارجه امارات در کنفرانس خبری مشترک با همتای روس خود حق داشت که بگوید در نبود کشورهای عربی در سوریه، این ایران و ترکیه است که در این کشور حضور دارند.
سناتور آمریکایی: ولیعهد عربستان یک «گانگستر» کامل است
سناتورهای آمریکایی در مراسم تأیید صلاحیت فرد معرفی شده از جانب دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، برای تصدی سمت سفیر این کشور در ریاض، اعلام کردند محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، یک گانگستر کامل است.
سناتورهای جمهوریخواه و دموکرات، در مراسم بررسی صلاحیت ژنرال بازنشسته جان ابیزید، رفتار عربستان در جنگ یمن و نیز دیپلماسی افراطی این رژیم را محکوم کردند. این سناتورها همچنین از عربستان به سبب موارد نقض حقوق بشر از جمله شکنجه فعالان زن و یک شهروند آمریکایی و نیز به قتل رساندن جمال خاشقجی روزنامه نگار، انتقاد کردند.
ابی زید خواستار پاسخگویی در خصوص قتل جمال خاشقجی و نیز حمایت از حقوق بشر شد، ولی مکرر بر اهمیت راهبردی روابط واشنگتن و ریاض تأکید کرد.
آمریکا از زمانی که ترامپ ژانویه ۲۰۱۷ به ریاست جمهوری رسید، در عربستان سفیر نداشته است.
ابی زید در جلسه بررسی صلاحیت خود در کمیته روابط خارجی سنا گفت: ما در بلند مدت به مشارکت قوی و سنجیده با عربستان نیاز داریم و به نفع ماست که از سلامت این رابطه اطمینان حاصل کنیم.
زمانی که این نشست ادامه یافت، مارک روبیو، سناتور جمهوریخواه گفت: ولیعهد عربستان یک «گانگستر کامل» است. این توصیفی بود که سناتور جمهوریخواه «ران جانسون» نیز آن را تکرار کرد.
روبیو گفت: «محمد بن سلمان، بی ملاحظه و خشن است. او تمایل دارد به تشدید وخامت اوضاع بپردازد، ریسکهای زیادی میکند، در رویکرد سیاست خارجی خود ستیزه جوست و من معتقدم به طور فزایندهای میل دارد محدودیتها را درباره آنچه از طرف آمریکا با مجازات روبه رو نخواهد شد محک بزند».
حرکت عجیب و کم سابقه داماد ترامپ در سفر به ریاض
هنگامی که مقام دولت یک کشور رهسپار سفری برونمرزی میشود، هماهنگیهای مربوط به سفر را سفارتخانه دولت متبوع در کشور مقصد انجام میدهد؛ تازگیها برای این قاعده در سفر «جارد کوشنر»، داماد و مشاور رئیسجمهور آمریکا به ریاض استثنا پیدا شده است.
روزنامه دیلیبیست روز پنجشنبه گزارش داد، مقامهای سفارت آمریکا در ریاض در جریان جزئیات سفر هفته گذشته کوشنر به عربستان سعودی و دیدارهای او با اعضای دربار سلطنتی قرار نگرفتهاند. این موضوع علاوه بر اعضای سفارت، نمایندههای کنگره آمریکا را هم نگران کرده است.
سفر به ریاض بخشی از تور خاورمیانهای کوشنر در هفته گذشته بود. او در این شهر با «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی و «ملک سلمان»، پادشاه این کشور دیدار و با آنها درباره مسائل مختلف دوجانبه بحث و تبادل نظر کرد.
سه منبع آگاه گفتهاند، هیچ مقام سفارت، در جلسات کوشنر با مقامهای سعودی حاضر نبود. با آنکه یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا کوشنر را همراهی میکرد، او عضو تیم سفارت آمریکا در ریاض نبود و حیطه وظایفش، مسائل مربوط به ایران بود.
یک منبع در کنگره آمریکا گفت: «دربار عربستان سعودی، کل برنامهها را تنظیم میکرد.» این منبع، با وجود این، اقدام جارد کوشنر را موضوعی دانسته که در سفرهای دیگر او هم تکرار شده است.
کوشنر که روابط شخصی گرمی با ولیعهد سعودی پیریزی کرده در سالهای گذشته چندین سفر به عربستان سعودی داشت. او یک بار بدون اعلان علنی سفرش به خارج از آمریکا سفر کرد. مقامی که معمولاً او را در سفرها همراهی میکند، «جیسون گرینبلات»، نماینده ویژه رئیسجمهور در مسائل خاورمیانه است.
هنگامی که یکی از اعضای دولت آمریکا به کشوری دیگر سفر میکند، سفارتخانه مسئولیت هماهنگی امور سفر و تأمین امنیت را به عهده دارد؛ این بار اما حکومت سعودی، تأمین امنیت کوشنر و هیأت همراه او را به عهده داشتند و به سفارت آمریکا درباره جزئیات برنامه کوشنر و رایزنیهای او با مقامهای سعودی اطلاعرسانی نشده است.
حمله داعش به الحشد الشعبی در شمال عراق
گروه تروریستی داعش نیروهای وابسته به سازمان «الحشد الشعبی» (بسیج مردمی) عراق را هدف قرار داد.
شبکه خبری «السومریه» عراق، گزارش داد، این حمله در جاده «مخمور ـ موصل» رخ داده و نیروهای الحشد الشعبی هیچ سلاحی نداشتهاند.
رسانه امنیتی عراق نیز اعلام کرد، نیروهای الحشد در حال بازگشت بودند که عناصر داعش به آنان حمله میکنند و در جریان این حمله شش تن کشته و 31 تن نیز زخمی شدند.
این رسانه اشاره کرد که نیروهای زخمی الحشد به بیمارستان «القیاره» منتقل شدند.
در همین ارتباط، یک منبع امنیتی به پایگاه خبری «بغداد الیوم» گفت، در جریان حمله داعش، 120 نیروی وابسته به الحشد کشته و زخمی شدهاند.
به گفته این منبع، عناصر داعش به اتوبوسهایی حمله کردند که حامل نیروهای الحشد بود و این حمله در منطقه «بونجینا» رخ داد.
این منبع تأکید کرد که نیروهای الحشد هیچ سلاحی نداشتند و در سه اتوبوس بودند و همین مسأله نیز عملیات داعش را تسهیل کرد.
به گفته وی، این نیروها، وابسته به نیروهای «شهید صدر» بودند که تحت لوای الحشد الشعبی است.
«عادل عبدالمهدی» نخست وزیر عراق، نیز روز پنجشنبه دستور داد درباره این حمله به الحشد تحقیقاتی صورت گیرد.
دفتر عبدالمهدی با انتشار بیانیهای اعلام کرد، فرماندهان میدانی احتیاط لازم را داشته باشند و امنیت کسانی را تأمین کنند که مجازند از این منطقه بگذرند.