به گزارش ایبِنا، در این گزارش آمده است: یکی از مهم ترین پایه های مالیاتی که درآمد پایداری را برای تامین هزینه های عمومی کشور ایجاد می کند، مالیات بر حقوق است. بر اساس تعریف قانونگذار، درآمدی که شخص حقیقی در خدمت شخص دیگر (اعم از حقیقی یا حقوقی) در قبال تسلیم نیروی کار خود بابت اشتغال در ایران برحسب مدت یا کار انجام یافته به طور نقد یا غیرنقد تحصیل می کند، مشمول مالیات بر درآمد حقوق است.
قانونگذار البته در هنگام تدوین قوانین مربوط به مالیات بر حقوق، موضوع عدالت مالیاتی را نیز مد نظر داشته است و تمهیداتی اندیشیده است تا کسانی که حقوق بیشتری دریافت می کنند مالیات بیشتری بپردازند و دارندگان حقوق های کمتر نیز یا از پرداخت این نوع از مالیات معاف هستند و یا مالیات حقه را با نرخ های کمتری می پردازند.
به همین دلیل هر ساله در قانون بودجه سنواتی میزان معافیت مالیاتی تدوین و تصویب می شود مالیات بر درآمد حقوق افراد در هر سال بر مبنای معافیت تصویب شده در قانون بودجه همان سال محاسبه می شود.
بر اساس همین روال امسال نیز نمایندگان مجلس شورای اسلامی رقم ۲۷۶ میلیون ریال را به عنوان سقف معافیت مالیاتی حقوق سالیانه کارکنان در نظر گرفته اند. این بدان معنا است که حقوق ماهیانه ۲۳ میلیون ریال از مالیات معاف است.
البته این نکته را نیز نباید از قلم انداخت که در محاسبه مالیات بر درآمد حقوق، علاوه بر در نظر گرفتن میزان معافیت مشخص شده در قانون بودجه، دو هفتم حق بیمه پرداختی بیمه شدگان تامین اجتماعی نیز بر اساس بخشنامه سازمان امور مالیاتی کشور از مالیات بر درآمد حقوق معاف است و در هنگام محاسبه مالیات این معافیت نیز لحاظ می شود. بر اساس این بخشنامه، اگر حقوق بگیران بیمه شده سازمان خدمات درمانی و یا سایر موسسات بیمه گر ایرانی باشند کل سهم بیمه پرداختی آنها از مالیات بر درآمد حقوق معاف است.
بر اساس آنچه در بودجه ۱۳۹۷ تصویب شده است، مازاد بر مبلغ مذکور تا سه برابر آن مشمول مالیات سالانه ۱۰ درصد است. یعنی کسی که حقوق کمتر از ۹۲ میلیون ریال دریافت می کند مشمول پرداخت مالیات بر درآمد حقوق با نرخ ۱۰ درصد می شود. فرض کنید کسی ۹۲ میلیون ریال حقوق ماهیانه دریافت می کند. ۲۳ میلیون ریال از حقوق فرد مذکور از مالیات معاف خواهد بود و برای ۶۹ میلیون ریال باقیمانده باید ۶ میلیون و ۹۰۰ هزار ریال مالیات بپردازد (در این مثال ها، مالیات بر درآمد حقوق بدون در نظر گرفتن معافیت های مربوط به حق بیمه پرداختی از سوی حقوق بگیران محاسبه شده است).
نمایندگان مجلس شورای اسلامی همچنین تصویب کرده اند حقوق مازاد بر سه برابر تا چهار برابر سقف تعیین شده مشمول نرخ ۱۵ درصد خواهد بود. فرض کنید کسی ۱۱۵ میلیون ریال حقوق ماهیانه دریافت می کند. وی برای ۲۳ میلیون ریال از حقوق ماهیانه خود از پرداخت مالیات معاف است. مازاد بر سه برابر آن، یعنی ۶۹ میلیون ریال از حقوق وی نیز مشمول مالیات با نرخ ۱۰ درصد است و برای این بخش باید ۶ میلیون و ۹۰۰ هزار ریال مالیات بپردازد.
مازاد بر چهار برابر حقوق وی، یعنی ۲۳ میلیون ریال باقیمانده نیز مشمول نرخ ۱۵ درصد خواهد شد و ۳ میلیون و ۴۵۰ هزار ریال مالیات بر این بخش تعلق می گیرد. این بدان معنا است که کسی که ۱۱۵ میلیون ریال حقوق دریافت می کند در مجموع باید ۱۰ میلیون و ۳۵۰ هزار ریال به عنوان مالیات بر درآمد حقوق بپردازد.
نرخ مالیات برای حقوق مازاد بر چهار برابر تا شش برابر سقف تصویب شده ۲۵ درصد تعیین شده است. یعنی اگر کسی ۱۶۱ میلیون ریال حقوق ماهیانه دریافت می کند مالیاتی که باید برای ۱۱۵ میلیون ریال آن پرداخت می کند همان ۱۰ میلیون و ۳۵۰ هزار ریالی است که در بند قبلی محاسبه شد. وی مازاد برآن، برای ۴۶ میلیون ریال باقیمانده نیز باید مالیاتی با نرخ ۲۵ درصد، یعنی ۱۱ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال بپردازد. چنین فردی در مجموع ۲۱ میلیون و ۸۵۰ هزار ریال مالیات می پردازد.
شیوه پلکانی مالیات ستانی از صاحبان درآمد حقوق نیز در سال آینده به گونه ای است که کسانی که درآمد آنها مازاد بر ۶ برابر سقف معافیت مالیاتی تعیین شده است باید برای مازاد آن مالیات را با نرخ ۳۵ درصد پرداخت کند. یعنی کسی که حقوق ماهیانه وی بیشتر از ۱۶۱ میلیون ریال است به ازای هر مبلغی که بالاتر از این رقم است باید ۳۵ درصد مالیات پرداخت کند. فرض کنید کسی حقوق ماهیانه اش ۲۰۰ میلیون ریال باشد.
وی برای ۱۶۱ میلیون ریال از حقوق خود، چنانکه محاسبه شد، ۲۱ میلیون و ۸۵۰ هزار ریال مالیات پرداخت خواهد کرد. برای ۳۹ میلیون ریال باقیمانده نیز باید ۱۳ میلیون و ۶۵۰ هزار ریال مالیات اضافی بپردازد. یعنی کسی که ۲۰۰ میلیون ریال حقوق دریافت می کند ماهیانه در مجموع ۳۵ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال مالیات پرداخت خواهد کرد.
شیوه محاسبه پلکانی برای مالیات بر درآمد حقوق علاوه بر آنکه به دولت در تامین هزینه و مخارج عمومی کمک می کند به عدالت نزدیک تر است و به با سازوکاری هوشمندانه کسانی را که حقوق کمتری دریافت می کنند از تور مالیاتی خارج می کند و از کسانی که حقوق های بالاتر دریافت می کنند مالیات را با نرخ های بالاتری دریافت می کند.
