تصمیم غیرمتعارف و خصمانه دولت آمریکا در گنجاندن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست گروههای تروریستی، از شب گذشته تاکنون به یکی از خطوط اصلی خبری و تحلیلی در جهان تبدیل شده است. در این میان، در شرایطی که تعداد زیادی از کارشناسان آمریکایی و غیرآمریکایی و نیز شماری از دولتهای جهان به این اقدام واکنش منفی نشان دادهاند، رقبای منطقهای و فرامنطقهای و نیز برخی چهرههای تندرو از آن استقبال کردهاند.
به گزارش «آزادی»، نیروهای محور مقاومت در منطقه، از جمله نخستین گروههایی بودند که به تصمیم دوشنبه شب ترامپ درباره سپاه پاسداران واکنش نشان داده و آن را محکوم کردند. جنبش «جهاد اسلامی» فلسطین دوشنبه شب با صدور بیانیهای در این زمینه، اشاره کرد که تصمیم آمریکا علیه سپاه پاسداران، ادامه «سیاستهای خصمانه» این کشور است. این جنبش فلسطینی اقدام دولت آمریکا در درج نام سپاه پاسداران در لیست تروریستی این کشور را محکوم کرد و گفت که «آمریکا حامی تروریسم است که جنگها و درگیریها در جهان را تغذیه میکند».
در عراق نیز سخنگوی نظامی حزبالله عراق گفت که مقاومت این کشور در برابر هر گونه تحولات منطقه، دوشادوش سپاه پاسداران قرار خواهد گرفت. جعفر الحسینی اعلام کرد که «مقاومت عراق برای مقابله با هرگونه تحولات مخرب در منطقه، دوشادوش سپاه پاسداران قرار خواهد گرفت». سخنگوی نظامی حزب الله عراق تأکید کرد که «سپاه پاسداران در مبارزه با سناریوهای آمریکا در کنار ملتهای منطقه قرار میگیرد».
سازمان «الحشد الشعبی» عراق نیز در واکنش به این اقدام، تصمیم ترامپ را بیانگر ضعف آمریکا در مقابله با محور مقاومت دانست. یکی از فرماندهان الحشد به پایگاه خبری بغداد الیوم گفت که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بخش مهمی از محور مقاومت است و عراق نیز هیچ اهمیتی به این تصمیمها نمیدهد.
این در حالی است که وزارت خارجه عراق نیز به تصمیم ترامپ واکنش نشان داده است. محمد علی الحکیم وزیر خارجه عراق اعلام کرد که این کشور، تحریمهای یکجانبه علیه ایران را رد میکند. الحکیم با اشاره به بررسی بیانیه آمریکا در خصوص گنجاندن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در لیست تروریستی، اعلام کرد که موضع مناسبی در این خصوص اتخاذ خواهند کرد.
در عین حال، سایت تحلیلی «المانیتور» به نقل از دیپلماتهای سابق آمریکا که در منطقه خدمت کرده بودند، گزارش کرد که تروریستی خواندن سپاه، فشار اقتصادی اندکی به ایران میافزاید اما این در حالی است که واکنشهای منفی علیه آمریکا در عراق به وجود می آورد. «باربارا لیف» معاون سابق وزارت خارجه آمریکا در امور عراق در گفتوگو با المانیتور تصریح کرد که اعمال چنین فشارهایی علیه ایران میتواند برخی گروههای طرفدار ایران را ترغیب کند تا بغداد را راضی به انتخاب ایران کنند.
در همین راستا و همزمان با افزودن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست گروههای تروریستی از سوی آمریکا، ارتش این کشور تدابیر امنیتی در پایگاههای خود در عراق را تشدید کرد. یک مقام عراقی در گفتوگو با پایگاه خبری العربی الجدید گفت: هرگونه افزایش تنش میان واشنگتن و بغداد بازتاب خود را در بغداد نشان میدهد و نیروهای عراقی که همراه نیروهای آمریکایی در پایگاههای الانبار، بغداد و صلاحالدین حضور دارند، گزارش دادهاند که آمریکاییها تدابیر امنیتی در اطراف سربازخانهها و آشیانه بالگردها را تشدید کردهاند و همزمان هواپیماهای شناسایی در اطراف پایگاهها علی رغم حضور هواپیماهای عراقی، به پرواز در آمدهاند.
همزمان، یک مقام وزارت خارجه سوریه تصمیم جدید دولت ترامپ علیه ایران را به نفع رژیم اسرائیل و درچارچوب پروژه استعماری غرب در منطقه خواند. به نوشته خبرگزاری «سانا» این مقام وزارت خارجه سوریه گفت که دمشق بیانیه دولت آمریکا علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که نقض آشکار حاکمیت ایران است را به شدت محکوم میکند.
با این وجود، تصمیم دولت ترامپ درباره سپاه پاسداران، با استقبال رقبای منطقهای ایران روبرو شده است. در این راستا، یک مقام مسئول در وزارت خارجه عربستان سعودی اعلام کرد «پادشاهی عربستان سعودی از اقدام ایالات متحده آمریکا در قلمداد کردن سپاه پاسداران ایران به عنوان سازمانی تروریستی استقبال میکند. مقام مسئول در وزارت امور خارجه عربستان همچنین گفت: تصمیم آمریکا مبنی بر سازمان تروریستی بودن سپاه پاسداران ایران، گامی عملی و جدی در تلاشهای مبارزه با تروریسم است.
همراستا با ریاض، وزارت خارجه بحرین نیز از اقدام آمریکا علیه سپاه پاسداران و تروریستی نامیدن آن، استقبال کرد. خبرگزاری رسمی بحرین (بنا) اعلام کرد: وزارت امور خارجه پادشاهی بحرین، از تصمیم (کشور) دوست، ایالات متحده آمریکا، در اعلام سپاه پاسداران ایران به عنوان سازمانی تروریستی استقبال و بر اهمیت این گام در برخورد با نقش خطرناک سپاه پاسداران ایران به عنوان عنصری بیثباتکننده و عامل تنش و ابزار نشر خشونت و تروریسم در خاورمیانه و دنیا، تأکید میکند.
به جز این موارد، لابی رژیم صهیونیستی در آمریکا نیز با صدور بیانیهای از قرار گرفتن نام سپاه پاسداران در فهرست گروههای تروریستی آمریکا تمجید و به کاخ سفید توصیه کرده به اعمال فشار اقتصادی به ایران ادامه دهد. لابی «آیپک» قرار دادن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست «سازمانهای تروریستی خارجی» آمریکا را «اقدامی مهم» در راستای «افشار فشار اقتصادی» علیه ایران توصیف و عنوان کرده است که این فشار باید تا زمان تغییر رفتار ایران ادامه یابد.
ایپک در بیانیه خود همچنین به دولت آمریکا توصیه کرده با خودداری از صدور معافیتهای تحریمی برای واردکنندگان نفت از ایران، تلاشهای خود برای به صفر نزدیک کردن صادرات نفت ایران را تشدید کند.
این در حالی است که حتی در داخل آمریکا نیز انتقاداتی جدی به اقدام ترامپ مطرح شده است. به عنوان مثال، «تام یودال» عضو دموکرات پنج کمیته مجلس سنای آمریکا شامل کمیته روابط خارجی و تخصیص بودجه با انتقاد از اقدام اخیر ترامپ گفت: «این کار نظامیان آمریکایی را در معرض خطر قرار میدهد». او در توییتر خود نوشت: «این، یک اقدام دیگر و خطرناک در زمینه تشدید درگیری با ایران است، موضوعی که به طرزی نگرانکننده یادآور تحولات منجر به جنگ شکستخورده در عراق است».
ریچارد نفیو، مقام سابق وزارت خارجه آمریکا نیز که از او به عنوان یکی از معماران تحریمهای ضدایرانی یاد میشود در چند توئیت اقدام واشنگتن برای قرار دادن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمانهای تروریستی را کماهمیت جلوه داده و آن را از سر ناتوانی واشنگتن توصیف کرد.
گفتنی است همزمان با اعلام تصمیم ترامپ درباره سپاه پاسداران، مباحث جدی در میان تحلیلگران درباره تبعات منطقهای و بینالمللی این اقدام آغاز شد. در حالی که اغلب ناظران، این اقدام را بخشی از سیاست ترامپ برای اعمال «فشار حداکثری» بر ایران ارزیابی میکنند، نسبت به واکنش ایران – که در قالب تروریستی اعلام کردن فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا نمود پیدا کرد – که میتواند منافع ایالات متحده را به طور جدی مورد تهدید قرار دهد، نگرانیهای جدی ابراز شده است.