علیرغم ابلاغ دستورالعمل وزارت علوم با هدف ساماندهی، هنوز هیچ یک از موسسات غیرانتفاعی برای ادغام داوطلبانه اعلام آمادگی نکرده و سال گذشته نیز هیچ یک از موسسات ادغام نشدند.
به گزارش مهر، طرح ساماندهی آموزش عالی بند سوم از سند آمایش آموزش عالی است که بحث ادغام و تجمیع مؤسسات آموزش عالی نیز در این بند دیده شده است. به گفته منصور غلامی وزیر علوم تحقیقات و فناوری طرح اولیه ساماندهی آموزش عالی تهیه شده و از امسال اجرایی و پیاده سازی می‌شود.
وزیر علوم توضیح داد: یکی از برنامه‌های ساماندهی آموزش عالی، ایجاد شبکه‌های علمی و اتصال مراکز علمی متفرق در استان‌ها و کشور به محور اصلی است. این به معنی انحلال نیست، بلکه برنامه ما ایجاد شبکه‌های علمی بین دانشگاه‌هایی است که به هم نزدیک هستند و می‌توانند مأموریت خاص علمی را با یکدیگر پیگیری کنند.
مجتبی شریعتی نیاسر معاون آموزشی وزیر علوم نیز با اشاره به طرح ساماندهی آموزش عالی گفت: طرح ساماندهی آموزش عالی در سال جاری در جهت توانمندسازی و ارتقای وضع موجود مؤسسات اجرایی می‌شود و به هیچ وجه هدف این طرح جمع کردن یا انحلال مؤسسات نیست.
علیرغم تأکیدات مسئولان وزارت علوم مبنی اینکه ساماندهی صرفاً به معنای ادغام واحدهای آموزش عالی نیست اما ابلاغ برخی آئین نامه‌ها از جمله آئین نامه ادغام مؤسسات آموزش عالی غیرانتفاعی احتمال برنامه ریزی برای تجمیع و ادغام را قوت می بخشد.
اواخر سال گذشته، معاونت آموزشی وزارت علوم دستورالعمل پیشنهادی مبنی بر ادغام داوطلبانه مؤسسات آموزش عالی غیرانتفاعی را ابلاغ کرد در قسمت‌هایی از این دستورالعمل، هدف از ادغام این موسسه‌ها، بهره‌مندی از ظرفیت‌های موجود، حمایت از مؤسسه‌های آموزش عالی غیردولتی – غیرانتفاعی و ارتقای روزافزون کیفیت آموزش و پژوهش و توزیع بهینه رشته‌های تحصیلی بیان شده است.
همچنین با توجه به کاهش جمعیت دانشجو و پرهیز از موازی کاری در بخش غیردولتی، چند مؤسسه آموزش عالی می‌توانند با رعایت ضوابط و مقررات تعیین شده در این دستورالع مل، نسبت به برنامه‌ریزی و دریافت مجوز لازم برای ادغام داوطلبانه و ایجاد مؤسسه جدید، پیشنهاد خود را ارائه دهند.
نحوه ادغام غیردولتی‌ها
دو یا چند مؤسسه آموزش عالی غیردولتی در یک استان با حفظ هویت حقوقی خود (هیأت مؤسس) تحت مدیریت مجمع مؤسسان مشغول به فعالیت می‌شوند.
ادغام موسسه‌ها منوط به امضای صورتجلسه موافقت با ادغام، از سوی تمام اعضای هیأت مؤسس هر یک از مؤسسه‌های متقاضی و ارائه تعهدنامه مکتوب مبنی بر پذیرش مسئولیت پاسخگویی به هر گونه بدهی و تعهدات مالی و اداری به اشخاص حقیقی و حقوقی از سوی هر یک از هیأت‌های مؤسس خواهد بود.
پاسخگویی به شکایات
هیأت‌های مؤسس هر یک از مؤسسه‌های ادغام شده مسئولیت پاسخگویی مالی و اداری به تمام شکایات و تعهدات قانونی خود را در زمان مسئولیت بر عهده دارند. مؤسسه‌های ادغام شده ضمن پذیرش مسئولیت تسویه حساب و تا دیه بدهی‌های خود، موظفند گزارش آن را به مجمع مؤسسان اعلام کنند.
مشارکت و ارزیابی مالی مؤسسه‌های ادغام شده در مؤسسه جدید به تناسب آورده اموال منقول، غیرمنقول، امتیازات و تعداد دانشجوی هر یک از مؤسسه‌های ادغام شده با ارزیابی کارشناس یا کارشناسان رسمی یا خبره به انتخاب مجمع مؤسسان و تأیید وزارت علوم تعیین می‌شود.
نحوه انحلال موسسه‌ها
پس از تأسیس مؤسسه جدید متشکل از مؤسسه‌های ادغام شده، انحلال مؤسسه‌های قبلی بر اساس مواد ۲۷ تا ۳۱ اساسنامه ابلاغی با رعایت شرایط دوران گذار خواهد بود.
بر این اساس، دوران گذار شش ماه است که در این مدت مؤسسه جدید با استفاده از امکانات منقول و غیرمنقول همچنین امتیازات مؤسسه‌های ادغام شده با تشکیل یک سازمان مرکزی و ایجاد پردیس‌های دانشگاهی، فعالیت خود را آغاز می‌کند.
نحوه تعیین نامه موسسه‌ها
افزایش یا کاهش دانشکده‌ها یا واحدهای هر مؤسسه منوط به پذیرش مجمع مؤسسان و تأیید وزارت خواهد بود.
پس از تصویب شورای گسترش و برنامه‌ریزی وزارت علوم، مؤسسه جدید متشکل از مؤسسه‌های ادغام شده، فعالیت آموزش و پژوهشی خود را آغاز می‌کند و نام مؤسسه جدید بنا به پیشنهاد مجمع مؤسسان و تصویب شورای مؤسسه تعیین می‌شود.
سیاست‌های تشویقی وزارت علوم
وزارت علوم به منظور ترغیب، حمایت و تسریع در ادغام مؤسسه‌های آموزش عالی غیردولتی برخی موارد را نظیر صدور مجوز تأسیس مؤسسه جدید، استمرار ادامه فعالیت مؤسسه‌های ادغام شده در قالب مؤسسه جدید با حفظ ظرفیت و رشته‌های موجود فعلی، مساعدت لازم نسبت به تخصیص رشته‌های جدید به ویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی با توجه به ادغام موسسه‌ها و افزایش تعداد اعضای هیأت علمی و ظرفیت فیزیکی و انتقال تمام امتیازات موسسه‌ها به مؤسسه ادغام شده در نظر گرفته است.
تقسیم اموال
مؤسسه‌های ادغام شده با امضای یک تفاهم نامه موظف هستند تمام اموال اعم از منقول و غیرمنقول خود را به صورت مکتوب اعلام کنند و توسط کارشناس مرضی‌الطرفین دادگستری، حداکثر ظرف مدت یک ماه ارزیابی و به امضا نمایندگان هیأت مؤسس برسد.
ارزش سهم الشرکه هر یک از موسسه‌ها به قیمت روز با توجه به تعداد دانشجو، اموال منقول و غیرمنقول توسط نماینده هر مؤسسه به اتفاق داور که حکم مرضی‌الطرفین خواهد داشت، ارزیابی و صورت جلسه می‌شود.
فروش اموال منقول و غیرمنقول موسسه‌ها، برابر مقررات توسط هیأت مؤسسه دانشگاه جدید انجام شده و وجوه حاصله به حساب مؤسسه ادغامی واریز می‌شود.
مالیات، بیمه و هرگونه بدهی در موسسه‌ها تا تاریخ ادغام بر عهده مؤسسان است و مسئولیت مدنی، حقوقی و کیفری آن بر عهده هیأت مؤسسه قبلی هر مؤسسه بوده و است.
تمام اموال منقول، غیرمنقول و مطالبات ناشی از قراردادها، شهریه و حقوق معنوی موسسه‌ها به مؤسسه جدید، منتقل و مؤسسه جدید مالک آن است.
با توجه به دانشجویان پذیرفته شده قبلی، مقرر شد ادامه تحصیل آنان و وضعیت دانشجویان از سوی مؤسسه جدید در آینده تعیین تکلیف شود.
در راستای پیگیری آخرین وضعیت اجرای دستورالعمل مذکور و استقبال مؤسسات غیرانتفاعی از آن، با علی آهون منش، رئیس اتحادیه دانشگاه‌های غیرانتفاعی گفتگو کردیم که به شرح زیر است.
وی با اشاره به «دستورالعمل ادغام داوطلبانه مؤسسات آموزش عالی غیرانتفاعی» وزارت علوم گفت: دستورالعمل مذکور به دانشگاه‌ها و مؤسسات غیرانتفاعی ابلاغ شده و بر اساس آن مراکز آموزش عالی غیرانتفاعی داوطلب باید در راستای تجمیع و کاهش پذیرش دانشجو گام بردارند.
وی ادامه داد: در حال حاضر هیچیک از مؤسسات و واحدهای غیرانتفاعی برای ادغام داوطلبانه اعلام آمادگی نکرده و در حال کار بر روی دستورالعمل مذکور هستند.
رئیس اتحادیه دانشگاه‌های غیرانتفاعی درباره اینکه سال گذشته چه تعداد از مؤسسات و دانشگاه‌های غیرانتفاعی اقدام به تجمیع و ادغام کردند افزود: سال گذشته هیچیک از مؤسسات غیرانتفاعی تجمیع و یا ادغام نشدند.
