مشکلات معیشتی گسترده و نارضایتیهای موجود در جامعه این نگرانی را پدید آورده که در انتخابات آتی با کاهش قابل توجه میزان مشارکت مردمی مواجه باشیم. به خصوص اینکه در جریان اصلاح طلب به عنوان اثرگذارترین جریان سیاسی در افزایش مشارکت، زمزمههایی از «مشارکت مشروط» شنیده میشود. کاهش محبوبیت این جریان در وضعیت کنونی نیز خود عامل دیگری است تا همه راهها به کاهش مشارکت مردم در انتخابات ختم شود.
برخی از سیاسیون، اما خوشبینتر از آن هستند که این نگرانی را جدی بگیرند. عباس سلیمی نمین تحلیلگر اصولگرا از جمله این افراد است. او در گفتگو با
«آزادی» به استناد اینکه اصلاح طلبان حتی بعد از ۸۸ هم پای صندوق را آمدند امید دارد که مردم برای نشان دادن نارضایتی خود صندوق رای را انتخاب کنند. او معتقد است نتیجه وضعیت کنونی رای دادن به جریان مقابل جریان سیاسی مستقر در قدرت است و از آنجا که روحانی را نمیتوان با قطعیت اصلاح طلب یا اصولگرا خواند، برنده بازی همان جریانی است که در تبلیغات انتخاباتی خود عمل کند.
*باتوجه به میزان نارضایتیهای موجود در جامعه فکر میکنید مشارکت مردم در انتخابات آتی چطور باشد؟تصور من این است که با توجه به تلاش گسترده سیاسی احزاب و گروهها در انتخابات آتی نیز شاهد مشارکت بالایی خواهیم بود و اینطور نیست که برخی شرایط گذرا در روند مشارکت مردم تاثیر سوء بگذارد.
*این نگاهی خیلی خوشبینانه نیست؟خوشبینانه نیست، در انتخابات گذشته نیز این تصور وجود داشت که مسائل جاری میتواند تاثیر منفی داشته باشد، اما وقتی وارد شور انتخاباتی شدیم دیدیم که اینطور نیست و مردم از هر فرصتی برای تاثیرگذاری بر امور بهره میگیرند.
*پس معتقدید که ناراضایتیهای مردمی هیچ نقشی ندارد!القاعده مردم میدانند که یکی از مجاری تاثیرگذاری و اصلاح همین انتخابات است و نارضایتیها را باید از این طریق دنبال کرد تا تغییر یا اصلاحی صورت بگیرد چنانچه قبلا نیز همین طور بوده است. یعنی وقتی از آقای هاشمی و کارگزاران ناراضی بودند به نقطه مقابل او رای دادند یا وقتی از آقای احمدینژاد ناراضی بودند به نقطه مقابل او رای دادند.
در گذشته ناراضی بودنها موجب نشد که از انتخابات به عنوان یک مجرا تعیین کننده استفاده نشود، زیرا با عقل نیز جور نیست که در وضعیت ناراضی از این مجرا استفاده نشود.
*اصلاح طلبان از «مشارکت مشروط» در انتخابات میگویند. به نظر شما عدم مشارکت این جریان چقدر در میزان مشارکت تاثیرگذار است؟فکر میکنم اصلاح طلبان نیز آنقدر عقلانیت دارند که خود را از انتخابات محروم نکنند. گرچه برخی از نیروهای تندرو بحث انتخابات مشروط را مطرح میکنند، اما در گذشته نیز گفتهاند و چنین نشد. دیدیم که اصلاح طلبان بعد از فاصله کودتاهی از جنجالی که در سال ۸۸ ایجاد کرده بودند نیز به سوی صندوقهای رای بازگشتند. این یعنی به قدری عقلانیت داشتند که در انتخابات ۹۰ شرکت کنند و اتفاقا از این وسیله قانونی و تعیین کننده به نتایجی نیز نایل آمدند و توانستند نشان دهند که برخی از تندروهای این جریان در زیر سوال بردن مکانیزم قانونی اشتباه میکردند.
امروز هم همین طور است. یک سری حرفهای تبلیغاتی زده میشود، اما این برای آن است که هم در انتخابات مشارکت کنند و هم امتیاز بیشتری بگیرند. بحث مشارکت مشروط در انتخابات یک بحث تبلیغاتی است که همه متوجه آن هستند.
اما در مورد اینکه در مشارکت انتخابات چقدر تاثیر دارند باید گفت: هر جریانی که در چارچوب انتخابات فعالیت میکند در ایجاد شور انتخاباتی اثرگذار است.
*گفتید مردم وقتی ناراضی هستند به نقطه مقابل جریان مستقر رای میدهند. نقطه مقابل روحانی کیست؟ کدام جریان رای مردم ناراضی از روحانی را تصاحب میکند؟بستگی به نوع حضور جریانات سیاسی مختلف در صحنه سیاسی دارد. اگر کسی بتواند بر این موج سوار شود ولو تبلیغاتی و ظاهرسازانه میتواند بهره بگیرد. اگر کسی هنرمندانه وارد صحنه شود و از شرایط به نفع خود استفاده کند به موفقیت میرسد.
*یعنی هر جریانی که در تبلیغات انتخاباتی بهتر عمل کند.متاسفانه الان تبلیغات در انتخاباتها پررنگ است و استفاده از کارشناسان تبلیغاتی رایج شده است. این نیز آگاهی بیشتر مردم را میطلبد. به هر حال مردم یک جمعبندی از شرایط کنونی دارد لذا نباید به کارهای تبلغاتی هنرمندانه بسنده کنند. گاهی مردم در این زمینه به صورت پاندولی عمل میکنند و این اگرچه قابل فهم است، اما منطق درستی ندارد. مردم نوعی لجاجت نسبت به یک جریان را نشان میدهند و، چون میخواهند به جریانی که درست عمل نکرده گوشمالی دهد به جریان کاملا مقابل آن رای میدهند. این یک واکنش اجتماعی است. امیدوارم مردم مثل گذشته عملکرد پاندولی و چشم بسته عمل کردن که تحت تاثیر صاحب نظران و برجستگان سیاسی بدون فکر و لیستی رای دادند، عمل نکنند. مردم باید کسانی که پیوند بیشتری با مطالبات جامعه دارند و در عمل صداقت خود را ثابت کردهاند انتخاب کنند و به اینکه در کدام فهرست قرار دارند توجه نکنند.
من فکر میکنم با توجه به بلوغ سیاسی که امروز در جامعه شاهد هستیم در این انتخابات باید مردم را دعوت کنیم تا گامی به جلو برداشته و لیستی رای ندهند. حتی اگر در مورد ۵ نفر نیز به شناخت رسیدهاند به همان ۵ نفر رای دهند و بیهوده کسانی که شناخته شده نیستند و عملکرد آنها را نمیدانیم بر اساس یک رویکرد حزبی به مجلس نفرستند، زیرا این میتواند موجب یک یاس سیاسی شود. همانطور که در انتخابات قبلی مجلس و شوراهای شهر تهران نوعی بازگشت به عقب را شاهد بودیم.
*اصلاح طلبان تا کنون در متقاعد کردن مردم به لیستی رای دادن موفقتر بودهاند. فکر میکنید با وجود نارضایتیهای موجود باز هم میتوانند چنین کنند؟اگر جامعه به لجاج بیفتد، بله. اگر جامعه در وادی لجاج قرار بگیرد ممکن است چنین کند برای همین میگویم که نباید به این لجاج دامن زد. حتی اگر من احساس کنم که جامعه از اصلاح طلبان ناراضی است نباید به این نارضایتی دامن بزنم. این کار غلطی است که اگرچه منافع حزبی را تامین میکند، اما منافع ملی را تامین نمیکند. لازم است که مردم را دعوت کنیم تا به جای لیستی رای دادن به افراد سالم و صالح رای دهند. اینطور نشود که مثلا آقای مصباحی مقدم که فرد بسیار سالم و کارشناسی است رای نیاورد، اما افراد بی هویت و دنبال زد و بند در لیست اصلاح طلبان رای بیاورند. باید دعوت کنیم تا مردم هم به مصباحی مقدم رای دهند هم به عارف که فرد سالمی است. باید واقعا منافع ملی را دنبال کنیم و این نگاه باعث شور و شعور بیشتر در انتخابات خواهد شد.