دستیابی سازمان ملل به مدارک معتبری از نقش بن سلمان در قتل خاشقجی، روایت پمپئو از دیدار با موگرینی درباره ایران، سفر غیرمنتظره مشاور مکرون به ایران و حمله موشکی به مقر عملیات حشد شعبی در موصل، از جمله مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند. در این میان، باید به فرمان ترامپ به مشاورانش برای عقبنشینی از اظهارات تند علیه ایران نیز اشاره کرد.
به گزارش «تابناک»؛ بامداد پنجشنبه (به وقت تهران) مقامهای آمریکایی گفتهاند، «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا به تیمش دستور داده از اظهارات تند مطرح علیه ایران عقبنشینی کرده و تأکید کنند واشنگتن به دنبال جنگ با ایران نیست.
دو مقام ارشد آمریکایی و سه منبع آگاه دیگر به روزنامه «دیلیبیست» گفتهاند، رئیسجمهور آمریکا از مقامهای این کشور خواسته لفاظیها علیه ایران را ملایمتر کنند. مقامهای دولت ترامپ در روزهای گذشته بارها تأکید کردهاند دنبال جنگ با ایران نیستند.
روزنامه دیلیبیست نوشته، این مسأله نشاندهنده تغییری اساسی در رویکرد دولت ترامپ محسوب میشود. تنها چند روز پیش، «مایک پامپئو»، وزیر خارجه آمریکا گفت، در خصوص ایران همه گزینهها از جمله اقدام نظامی روی میز است. «جان بولتون»، مشاور امنیت ملی کاخ سفید هم جزو مقامهای دولت ترامپ است که ایران را به اقدام نظامی تهدید کرده است.
اما «برایان هوک»، نماینده ویژه رئیسجمهور آمریکا در امور ایران روز چهارشنبه در یک جلسه استماع در کمیته روابط خارجی مجلس سنا گفت، در داخل دولت ترامپ هیچ صحبتی از «اقدام هجومی علیه ایران» مطرح نیست.
هوک گفت: «هیچ کس نباید درباره تمایل ما به صلح یا آمادگیمان برای عادیسازی روابط [با ایران]، در صورت دستیابی به یک توافق جامع با این کشور تردید داشته باشد.»
دیلیبیست نوشته، روایات متناقضی که مقامهای دولت ترامپ در خصوص ایران مطرح میکنند، نمایندگان کنگره آمریکا را هم گیج کرده است.
آنها در هفتههای گذشته درباره قصد احتمالی دولت ترامپ برای اغراق در گزارشهای اطلاعاتی علیه ایران و سوق دادن آمریکا به سمت درگیری نظامی با ایران ابراز نگرانی کردهاند. حال که گزینه جنگ منتفی است، پرسشی که همچنان آنها با آن درگیرند این است: برنامه دولت ترامپ در خصوص ایران چیست؟
«دیوید سیسیلاین»، عضو دموکرات در مجلس نمایندگان آمریکا، یکی از بیشمار کسانی است که معتقدند کاخ سفید هیچ برنامه مشخصی در خصوص ایران ندارد.
او میگوید: «فکر نمیکنم آنها مقصود نهایی داشته باشند و این برای من خیلی نگرانکننده است. فکر نمیکنم راهبرد مشخصی داشته باشند، ضمن آنکه فکر نمیکنم آنها اهدافشان را تشریح کرده باشند.»
«تام مالینوسکی»، نماینده ایالت نیوجرسی در مجلس نمایندگان آمریکا در جریان جلسه استماع مجلس سنا از برایان هوک درباره راهبرد دولت ترامپ در خصوص ایران پرسید.
او پرسید: «ما از همه بخشهای دولت پیامهای متفاوتی در خصوص ایران میشنویم. چیزی که من از شما میشنوم با آنچه از رئیسجمهور میشنوم متفاوت است.»
این قانونگذار آمریکایی تصریح کرد، با آنکه ترامپ در توئیتهایش گفته به دنبال تغییر رفتار ایران است، هوک از سیاست متفاوتی سخن میگوید و آن اینکه: «چیزی که من از شما میشنوم این که سیاست ما این است که ایران را ورشکست کنیم تا وقتی که آنها مطالبات ما را اجابت کنند.»
برایان هوک در پاسخ تصریح کرد دولت ترامپ دو هدف را در خصوص ایران دنبال میکند: خشکاندن منابع مالی ایران برای انجام عملیات منطقهای این کشور و آوردن آن پای میز مذاکره. هوک اضافه کرد که رسیدن به یک توافق هستهای «جدید و بهتر» راهبرد دولت ترامپ در قبال ایران است.
دولت ترامپ پنجشنبه هفته گذشته ادعا کرد ایران عامل حمله به دو نفتکش در دریای عمان بوده است. این ادعا حتی از سوی متحدان آمریکا هم مورد تردیدهای جدی قرار گرفته است.
دستیابی سازمان ملل به مدارک معتبری از نقش بن سلمان در قتل خاشقجی
گزارشگر ویژه سازمان ملل در تحقیقات حول قتل «جمال خاشقجی» روزنامهنگار منتقد ریاض در کنسولگری سعودی در استانبول، دقایقی پیش گزارش خود را در این باره منتشر کرد.
به نوشته خبرگزاری فرانسه، «آگنس کالامارد» گزارشگر ویژه سازمان ملل اعلام کرد، مدارک معتبری از دست داشتن مقامات عالیرتبه سعودی از جمله «محمد بن سلمان» ولیعهد این کشور در تحقیقات حول قتل خاشقچی به دست آمده است.
وی از دبیرکل سازمان ملل خواست تا دستور آغاز تحقیقات بینالمللی از محمد بن سلمان و نقش او در قتل خاشقچی صادر کند و همچنین خطاب به دولت ایالات متحده، خواستار آغاز تحقیقات گسترده توسط «اداره تحقیقات فدرال» (FBI) شد.
گزارشگر ویژه سازمان ملل همچنین گفت که رژیم عربستان سعودی به دلیل سوءاستفاده از امتیازات دیپلماتیک کنسولگری خود در استانبول، باید از دولت ترکیه عذرخواهی کند.
به نوشته روزنامه «گاردین» در این گزارش صد صفحهای که کامل شرح ماجرا در کنسولگری سعودی در استانبول را ارائه میکند، آمده است: «قتل جمال خاشقجی یک جنایت بینالمللی بود. جمعبندی گزارشگر ویژه این است که آقای خاشقجی، قربانی قتل عمد و اعدام از پیش برنامهریزیشده بود. دولت عربستان سعودی عطف به قوانین حقوق بشری بینالمللی مسئول آن است».
این گزارش با استفاده از شنود فایل صوتی مکالمات داخل کنسولگری سعودی در استانبول حین قتل خاشقجی، آخرین لحظه این جنایت را بازسازی کرده و مینویسد که مقامات سعودی آن زمان به او گفتند: «میخواهیم تو را دستگیر کنیم».
کالامارد توضیح میدهد: «ارزیابی فایلهای صوتی به دست آمده توسط افسران اطلاعاتی ترکیه و دیگر کشورها نشان میدهد که احتمالاً ابتدا به آقای خاشقجی آرامبخش تزریق شده و سپس او را با کیسه پلاستیکی خفه کردهاند».
یافتههای اصلی گزارش (بدون دخالت دیدگاههای شخص گزارشگر ویژه) به شرح زیر است؛
البته این گزارش باز هم تأکید میکند: «با گذشت هشت ماه از اعدام آقای خاشقجی، طرح و مأموریت افراد مسئول (در قتل خاشقچی) هنوز هم به دلیل عدم پیشرفت مناسب (تحقیقات) در هالهای از ابهام است».
گزارشگر ویژه سازمان ملل با «اعدام» توصیف کردن قتل خاشقجی توسط مأموران سعودی، اضافه میکند: «تا کنون، دولت سعودی از پذیرش علنی مسئولیت خود در قتل آقای خاشجقی سر باز زده و به دلیل رفتاری که منجر به قتل وی شد از خانواده، دوستان و همکاران او عذرخواهی نکرده است».
این گزارش همچنین اطلاعاتی از یک بسته اقتصادی به دست آورده که از سوی رژیم سعودی به فرزندان خاشقجی پیشنهاد شده است؛ اما صراحتاً بیان نمیکند که این بسته از نظر قوانین بینالمللی، دیه محسوب میشود یا نه.
روایت پمپئو از دیدار با موگرینی درباره ایران
مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا امروز چهارشنبه در پیامی توئیتری با اشاره به دیدارش با فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نوشت: در گفتوگوهایم با فدریکا موگرینی به موضوعات مهمی از جمله ایران -که آمریکا و اتحادیه اروپا باید درباره آن هماهنگی داشته باشند- پرداخته شد.
وزیر امور خارجه آمریکا در این خصوص افزود: همکاری ما در دو سوی اقیانوس اطلس برای تضمین امنیت و موفقیت مشترک ما حیاتی است. به منظور غلبه بر تهدیدات پیش روی باید با یکدیگر همکاری کنیم.
این در حالی است که پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل ایران از طرف های اروپاییِ توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ خواست تا به تعهداتش عمل کنند، لیکن با توجه به عدم تحریک لازم از سوی بروکسل، جمهوری اسلامی ایران به اروپاییها فرصتی ۶۰ روزه داده است تا بتوانند برای اجرای کامل تعهدات خود راهی بیابند.
سفر غیرمنتظره مشاور مکرون به ایران
دفتر ریاست جمهوری فرانسه شامگاه چهارشنبه اعلام کرد، «امانوئل بن» مشاور ارشد رئیسجمهور این کشور در امور دیپلماتیک به منظور گفتوگو با مقامات ایرانی در راستای کاهش تنشها، پاریس را به مقصد تهران ترک کرده است.
پیش از این، منابع خبری از احتمال سفر وزرای خارجه طرفهای اروپایی برجام (آلمان، فرانسه، انگلیس) به تهران به منظور گفتوگو با مقامات ایرانی در خصوص آینده این توافق خبر داده بودند.
رویترز اخیراً گزارش داده است که سه کشور اروپایی امضاکننده برجام یعنی بریتانیا، آلمان و فرانسه تلاشهای جدیدی را آغاز کردهاند تا همچنان ایران را در توافق هستهای نگه دارند.
حمله موشکی به مقر عملیات حشد شعبی در موصل
شبکه الفرات از حمله موشکی به نزدیکی مقر فرماندهی عملیات حشد شعبی در شهر مرکز استان نینوا خبر داده است.
یک منبع امنیتی عراقی گفته، این انفجار موشکی هیچ خسارتی به دنبال نداشته است.
این در حالی است که شبکه اسکای نیوز عربی امارات، مدعی حمله موشکی به مجتمع کاخهای ریاست جمهوری در موصل که مقر نیروهای آموزش دهنده آمریکایی است، شده است.