این‌جا خیابان نبرد جنوبی، منطقه‌ای در جنوب شرقی پایتخت است که ۲۷ سال پیش با تلاش اهالی و روحانی محل بنا شده و نامش را «مسجد المهدی» گذاشته‌اند. هرچند در نگاه اول، گنبد فیروزه‌ای و گلدسته‌های آن است که در معرض دید بیننده خودنمایی می‌کند و با حضور در شبستان، حوض آب و سرسبزی باغچه جلوه‌گر عبادتگاهی مصفا می‌شود، اما با دقت بیشتر به رفت و آمد‌ها در این مکان مقدس در می‌یابیم که انگار این‌جا شبیه برخی از مساجد دیگر شهر نیست که نمازگزاران فقط برای انجام فریضه نماز به آن‌ها مراجعه می‌کنند.
به گزارش «تابناک» به نقل از روزنامه خراسان، ۱۲ باب مغازه اطراف مسجد، ۲ کارگاه تولیدی پوشاک در ساختمان جنبی و همچنین برنامه‌ریزی و تدارک کار‌های بزرگ توسط امام‌جماعت و هیئت امنای این مسجد با همکاری جوانان محل زیر این گنبد فیروزه‌ای موجب شده تا این‌جا محل امید بسیاری از مردم محل و حتی خارج از محله باشد. مسجدی که در‌های آن بعد از برگزاری هر نماز بسته نمی‌شود و از ابتدای فریضه صبح تا شب محل حضور مردم و گاه جای امنی برای بیتوته کردن مسافران در راه مانده است.
۳۰ مرداد، روز جهانی مساجد نام گذاری شده است. در پرونده امروز زندگی سلام، سری به این مسجد خواهیم زد که به قول یکی از هیئت امنایش: «به جرئت می‌گوییم اگر تنها ۲۰ درصد مساجد کشورمان مانند مسجد ما بود دیگر هیچ محرومی نبود»، اما این مسجد چه ویژگی‌هایی دارد که جوان‌های زیادی را جذب خودش کرده و هر بار که صدای اذان از مناره‌هایش بلند می‌شود، موج موج مردم را به با اشتیاق و علاقه در صفوف نماز جماعت جا می‌دهد؟
این مسجد تماما توسط اهالی محله ساخته شد
در قدم اول به سراغ یکی از بنیان گذاران این مسجد می‌رویم تا برای‌مان از حال و هوای اولین روز‌های ساخته شدن این مسجد در این منطقه بگوید. حاج محمد میرعینی از بنیان گذاران و عضو فعلی هیئت امنای مسجد المهدی می‌گوید: «از آن جایی که این محله تازه تاسیس بوده و پدید آمدن آن به کمتر از چهل سال پیش باز می‌گردد، از دهه ۶۰ تلاش برای ایجاد یک مسجد در این منطقه آغاز شد. کار احداث مراکز و آبادانی مسجد تماما با کمک‌های مالی اهالی محله و تلاش شبانه‌روزی مرحوم «میرشفیعی» نخستین امام جماعت مسجد المهدی (عج) صورت گرفت. شاید یکی از دلایل محبوبیت این مسجد و توجه مردم به آن، همین کمک‌های مالی و بدنی بود که خود اهالی انجام دادند و به نوعی خشت خشت این مسجد را مردم روی هم گذاشتند. هم اکنون زمین دو هزار متری مسجد، ۵۴۰ متر بنای مفید دارد که علاوه بر مسجد شامل یک صد متر درمانگاه، داروخانه و مغازه‌های اطراف آن و دو کارگاه تولیدی است. در ضمن و تقریبا با فوت مرحوم میرشفیعی در سال ۸۸، دیگر کار عمران مسجد به طور کلی پایان یافته بود و با حضور حجت‌الاسلام «سید علی‌اکبر میرخلیلی» امام جماعت جدید مسجد که یک روحانی خوش فکر و مردمی است، دوران رشد فرهنگی این مسجد که اکنون شاهد آن هستید، آغاز شد.»
در تمام مراحل ازدواج کنار مجرد‌های مسجدمان هستیم!
فراهم کردن زمینه ازدواج جوانان محل، یکی دیگر از اقدامات خیرخواهانه این مسجد طی سال‌های اخیر بوده است. در بخش خواهران این مسجد فهرستی از دختران و پسران مجرد و در آستانه ازدواج با درج مشخصات کامل توسط بانویی امین که یکی از اهالی محل بوده و سابقه کار طولانی فرهنگی در آموزش و پرورش دارد، تهیه شده است و در صورت وجود معیار‌های مشترک، خانواده‌های این افراد را با یکدیگر آشنامی کند و زمینه ازدواج آنان فراهم می‌شود. «حاج آقای قربانی»، عضو دیگر هیئت امنای مسجد که مدیریت مالی این مجموعه را عهده‌دار است، در این باره می‌گوید: «تمام برنامه‌ریزی و تلاش ما این است که در همه مراحل ازدواج کنار مجرد‌های مسجدمان باشیم تا آن‌ها با دغدغه کمتری از پس این تصمیم سرنوشت ساز برآیند. برنامه‌های تسهیل امر ازدواج مانند ایجاد مداوم کلاس‌های آموزشی در امر ازدواج و مشاوره رایگان با حضور کارشناسان زبده از برنامه‌هایی است که با راهنمایی امام جمعه مسجد به صورت جدی دنبال می‌شود. همچنین در این زمینه صندوق خیریه مسجد برای دختران نیازمند محل با کمک‌های مالی خیران فعال است، به طوری که تنها در سال گذشته جهیزیه ۱۰ زوج برای تشکیل خانواده تهیه شد.» وی که به پدر شهید ابوالفضل در مسجد شهرت دارد و خود از بنیان گذاران مسجد بوده است، ادامه می‌دهد: «تاکنون صندوق قرض‌الحسنه مسجد به بیش از ۸۰۰ نفر وام بدون بهره و کارمزد داده است. کمک‌های بلا عوض برای اجاره مسکن به افراد بی‌بضاعت نیز از دیگر برنامه‌های مالی این صندوق است.»
۲۰۰ فرصت شغلی برای اهالی محل ایجاد کرده‌ایم
بر اساس گزارش ارائه شده از سوی هیئت امنای مسجد به خبرنگار ما، در کارگاه‌ها و مغازه‌های این مسجد برای ۲۰۰ نفر اشتغال‌زایی مستمر صورت گرفته که این نیرو‌ها در کارگاه‌های خیاطی که شامل سری دوزی و زنانه‌دوزی است، کارگاه صحافی و بخش درمانگاه و داروخانه مشغول به کار هستند. این روند همچنان رو به توسعه است و معمولا هنرجویان کارگاه‌های آموزشی مسجد پس از گذراندن دوره آموزشی یا محرومان کار آموخته و افراد جویای کار به این‌جا مراجعه می‌کنند و با کسب اطمینان از توانمندی، جذب کارگاه‌های مسجد می‌شوند. از دیگر برنامه‌هایی که امسال در مسجد اجرایی شده و مورد استقبال هم قرار گرفته است، ایجاد کانون مشاوره حقوقی رایگان با حضورکارشناسان و وکلای معتبر در مسجد است. این جلسات به صورت منظم در روز‌های هفته با هدف «اصلاح ذات البین» صورت می‌گیرد و هدف از برگزاری آن‌ها حل مشکلات حقوقی مردم در محله و کاهش بار از دوش قوه قضاییه است. تعامل بالای هیئت امنای مسجد با شهرداری منطقه باعث پیشبرد توسعه در محله شده به طوری که طی سال‌های گذشته مجموعه نیمه ساخته و رها شده ورزشی و استخر محله با مساعدت شهردار به بهره‌برداری رسیده است و بر اساس نیازمندی‌ها بازار تره بار محله نیز راه‌اندازی شده است. همچنین با تعامل مسجد با کلانتری منطقه برای بالا بردن امنیت محله یک واحد مجزای انتظامی در محل مستقر شده است. همه این‌ها در سایه این به دست آمده که این محله، مسجد فعالی داشته است.
درمان رایگان درد محرومان در درمانگاه مسجد
حاج آقای میرعینی درباره ویژگی‌های خاص این مسجد می‌گوید: «یکی از برنامه‌های مسجد ما کمک به درمان است که متاسفانه هزینه‌های آن در چند وقت اخیر زیاد شده و بیمار‌های زیادی را به دردسر انداخته است. درمانگاه مجاور مسجد با توجه به موقعیت جغرافیایی و نیازمندی‌ها، در قالب خیریه کار می‌کند و اهالی نیازمند تحت پوشش با کارت بیمه ویژه بعد از معرفی شدن به درمانگاه توسط مسجد، بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای مورد درمان قرار می‌گیرند. هم اکنون در این قالب بیش از ۹۰۰ نفر از خانواده‌های نیازمند منطقه تحت پوشش درمانی این مسجد قرار گرفته‌اند.»
سفره هیچ یک از اهالی این محل بی نان نیست
طبق گفته یکی از اهالی این محل، تحت پوشش قرار دادن بیش از صد خانوار نیازمند محل برای تامین هزینه نان خانواده، اقدام خیرخواهانه دیگر این مسجد است که هم اکنون با ثبت قرار داد با نانوایی سنگکی مجاور مسجد، امور مالی این مکان مقدس ماهانه پنج میلیون تومان هزینه نان نیازمندان محل را پرداخت می‌کند و محرومان منطقه با دریافت کارت اعتباری «نان رایگان مسجد المهدی»، روزانه نان مورد نیاز خود را بدون پرداخت هیچ‌گونه مبلغی به هر میزان که لازم داشته باشند، تهیه می‌کنند. یکی از اعضای هیئت امنا با تایید این آمار می‌گوید: «هم اینک تعداد مشترکان طرح نان رایگان به بیش از صد خانوار رسیده است. علاوه بر این، حدود ۱۲۰ خانوار به عنوان مددجو تحت پوش مسجد هستند، این افراد به صورت ماهانه کمک مالی دریافت می‌کنند و به صورت دوره‌ای برای‌شان سبد کالا هم آماده و تقدیم‌شان می‌کنیم. در ضمن، تمامی امور اداری، اعم از مالی و حسابداری مسجد توسط افراد مجرب بدون دریافت حقوق انجام می‌شود و به طور متوسط در هر ماه بالای ۴۰۰ نفر به طور مستقیم و غیر مستقیم از خدمات ارائه شده مسجد بهره‌مند می‌شوند.» صحبت به این‌جا که می‌رسد، وی با لحنی حاکی از تاسف می‌گوید: «باور کنید به جرئت می‌گویم اگر تنها ۲۰ درصد مساجد کشورمان این‌گونه بود، دیگر هیچ محرومی در هیچ شهری نداشتیم.»
گفتگو با امام‌جماعت این مسجد که همه شبانه‌روز در دسترس اهالی محل است
تمام امور اجتماعی باید در مسجد حل و فصل شود
تا این‌جای مطلب، صحبت‌هایی از نمازگزاران این مسجد را خواندیم و هیئت امنایی که تلاش زیادی برای تبدیل این مسجد به یک مرکز فرهنگی واقعی داشته اند، اما آیا می‌شود که مسجدی بدون یک امام جماعت فعال، به چنین جایگاهی برسد؟ حجت‌الاسلام «سید علی‌اکبر میرخلیلی» روحانی میان‌سالی که اصالتا یزدی است، سال‌هاست که خودش هم ساکن همین محل شده و از هیچ فرصتی برای در خدمت مردم بودن دریغ نمی‌کند. او به ما درباره اهمیت حضور پیش نماز در طول ساعات روز در مسجد و درمیان مردم بودن می‌گوید و تاکید می‌کند: «ما باید جایگاه مسجد را دریابیم. مسجد در دین اسلام موقعیتی مقدس همتراز با کتاب و اهل بیت (ع) دارد، به طوری که جدای از موقعیت آن در جامعه صدر اسلام شنیده و خوانده‌ایم که در عصر ظهور، عدالت جهان گستر مهدوی از مسجدالحرام پدید می‌آید و به سمت مسجد الاقصی ادامه می‌یابد، تشکیل حکومت آن مسجد کوفه بوده و محل استقرار مسجد سهله است؛ بنابراین جایگاه واقعی مسجد آن است که در نهایت و برخلاف امروزه، همه امور در مسجد صورت گیرد.»
کاش مسئولان هم بیشتر در مساجد دیده شوند
وی با تاکید بر این‌که تنها جایی که شریعت مداری حکم است و شریعت گریزی در آن جایی ندارد، مسجد است، می‌افزاید: «در عین حال مسجد تنها جایی برای خواندن نماز نیست بلکه تمام امور اجتماعی باید در آن حل و فصل شود، اما متاسفانه این موضوع در کشور ما رو به فراموشی است و در مساجد تنها در زمان برپایی نماز باز می‌شود. پویایی و فعالیت یک مسجد موجب جذب اهالی محل می‌شود و مردم از این‌گونه مساجد استقبال می‌کنند. اما گام بعدی آن است که مسئولان هم در صفوف نماز مساجد و برنامه‌های مسجد دیده شوند. اگر شهردار، استاندار، نماینده مجلس و ... در مسجد باشند و مردم با آن‌ها به طور مستقیم در ارتباط باشند، آیا مشکلات کمتر نمی‌شود؟»
صداقت در رفتار من باید باشد نه گفتارم
این امام جماعت همچنین با اشاره به تعاملات مسجد با مدیران مدارس محله و منطقه خاطرنشان می‌کند که با هماهنگی‌های صورت گرفته با مسئولان کل منطقه، دانش‌آموزان واحد آموزش فوق‌برنامه شناخت مسجد را در طول سال تحصیلی‌شان دارند و به صورت دوره‌ای در یک روز از سال در این مسجد حضور می‌یابند و با فلسفه مفاهیمی، چون مسجد، محراب، شبستان، گنبد و گلدسته آشنا می‌شوند، معنای موضوعات در ظاهر ساده‌ای که به گفته برخی مربیان حتی برای آن‌ها هم تازگی دارد. امام جماعت مسجد المهدی (عج) همچنین با تاکید بر این‌که روحانی مسجد باید در طول شبانه روز در مسجد و محل حضور داشته باشد، یادآور می‌شود: «به یاد داشته باشیم در منظر نخست عموم مردم ۹۸ درصد نگاه و پس از آن ارزیابی می‌کنند و تنها دو درصد گوش می‌دهند و بعد ارزیابی می‌کنند. به زبان ساده مردم ابتدا باید صداقت را در رفتار منِ روحانی ببینند نه در گفتارم؛ بنابراین باید علاوه بر مسجد، خودمان در کوی و محل کنار مردم باشیم و در معرض دید آن‌ها و در موقعیتی که آن‌ها قرار دارند تا ارتباطی دو طرفه شکل بگیرد.»
