طی روزهای اخیر و همزمان با اعلام برداشته شدن گام سوم کاهش تعهدات هستهای ایران، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم اسرائیل، دور جدیدی از ادعاها درباره برنامه هستهای ایران را مطرح کرده است. اگرچه اظهارات وی حتی در داخل سرزمینهای اشغالی نیز با انتقاد مواجه شده، اما به نظر میرسد وی اهداف مشخصی را از انجام این اقدام در شرایط کنونی دنبال میکند.
به گزارش
«آزادی»، به فاصله چند روز پس از اعلام برداشته شدن گام سوم کاهش تعهدات هستهای در واکنش به بدعهدی طرف اروپایی و نیز بلافاصله پس از سفر مدیرکل موقت آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران، نخستوزیر رژیم اسرائیل اقدام به طرح ادعاهایی جدید علیه ایران نمود. ادعاهایی که این بار نیز محور آن، وجود تأسیسات یا فعالیتهای هستهای مخفی در ایران است.
به نوشته روزنامه «جروزالم پست»، بنیامین نتانیاهو روز دوشنبه در کنفرانسی خبری مدعی شد که یک «سایت تسلیحات هستهای اعلام نشده» ایران را در آباده واقع در جنوب اصفهان یافته است. نتانیاهو با انتشار برخی «عکسهای ماهوارهای» که طبق ادعای او در ماه ژوئن گرفته شدهاند، مدعی شد که ایران پس از آگاهی یافتن از این که این سایت هستهای لو رفته است، اقدام به نابودی این سایت و سرپوشگذاری کردهاند.
نخستوزیر رژیم اسرائیل آوریل سال ۲۰۱۸ نیز مدعی شده بود که جاسوسان موساد به هزاران سند هستهای از تهران دست یافتهاند که نشان میدهد ایران به دنبال دستیابی به سلاح هستهای بوده است. دونالد ترامپ ماه بعد از این رویداد، با اشاره به اطلاعات جمعآوری شده توسط اسرائیل از توافق هستهای با ایران خارج شد. وی همچنین سال گذشته با طرح ادعای بیاساس دیگری گفته بود که ایران چندین تأسیسات سری هستهای دیگر در اختیار دارد که یکی از آنها در «تورقوزآباد» واقع است.
در واکنش به این اظهارات، محمد جواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان تأکید کرد که «تیم ب» تنها خواهان راهاندازی جنگی دیگر است. ظریف در توئیتی در واکنش به نمایش جدید نتانیاهو و با ضمیمه کردن ویدئوی تشویقهای وی برای حمله به عراق در سال ۲۰۰۲ در یکی از جلسات استماع در کنگره آمریکا نوشت: دارنده تسلیحات هستهای «واقعی» همانند چوپان دروغگو درباره یک سایت تخریب شده ادعایی در ایران، فریاد میزند. او و تیم ب، بیتوجه به خون بیگناهان و یک هفت تریلیون دیگر، فقط به دنبال جنگ هستند. تضمین دادنهای وی در سال ۲۰۰۲ درباره «بازتابهای مثبت» حمله به عراق را به یاد بیاورید. ولی قطعاً این بار وی نمیتواند از کنار به تماشا بنشیند.
به نظر میرسد ارتباط دادن ادعای اخیر نتانیاهو به «تیم ب» از سوی ظریف بدان سبب باشد که جان بولتون، مشاور امنیت ملی دولت آمریکا نیز همزمان با سفر اخیر مدیرکل موقت آژانس به تهران، اظهارات و ادعاهایی کم و بیش مشابه را علیه ایران مطرح کرده بود. بولتون در پیامی توییتری مدعی شد: «سفر مدیرکل آژانس بینالمللی به ایران به این خاطر است که آژانس به شورای حکام اطلاع بدهد که ایران ممکن است مواد یا فعالیتهای مخفی هستهای داشته باشد. ما به همراه دیگر کشورهای عضو شورای حکام منتظر یک گزارش کامل در سریعترین زمان ممکن هستیم».
خبرگزاری رویترز نیز با فاصلهای اندک به نقل از برخی دیپلماتها، گزارش کرد: «نمونهبرداری بازرسان بینالمللی از محلی در ایران که نخستوزیر اسرائیل آن را یک انبار مخفی هستهای توصیف کرده بود (اشاره به تورقوزآباد)، نشان میدهد که در این محل اورانیوم وجود داشته است».
به نظر میرسد در شرایط کنونی نتانیاهو دیگر اعضای «تیم ب» از مطرح کردن ادعاهای جدید علیه ایران چند هدف مهم و مرتبط به هم را دنبال میکنند. نخستین هدف، سوار شدن بر موج خبری کاهش تعهدات هستهای ایران و به بازی گرفتن افکار عمومی بینالمللی در موضوع برنامه هستهای کشور است. با اینکه تاکنون تمامی موارد کاهش تعدات ایران بر اساس متن برجام (ماده ۳۶) و در واکنش به ناکامی طرفهای دیگر این توافق در تأمین حقوق ایران صورت گرفته، تندروهای آمریکایی و اسرائیلی تلاش دارند این اقدامات را به منزله نقض برجام از سوی تهران جلوه دهند.
دومین هدف، به نگرانی این طیف تندرو از احتمال آغاز روندی دیپلماتیک میان ایران و آمریکا مرتبط است. این نگرانی به ویژه پس از آن تقویت شد که امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه ابتکاری را برای تنشزدایی میان تهران و واشنگتن مطرح کرد و حتی موضوع احتمال دیدار روسای جمهور دو کشور در حاشیه اجلاس امسال مجمع عمومی سازمان ملل مطرح شد. هرچند مقامات ارشد ایرانی، از جمله حسن روحانی رئیسجمهور کشورمان به صراحت چنین احتمالی را رد کردهاند، اما به نظر میرسد این امر چیزی از نگرانی نتانیاهو و بولتون نکاسته و آنها تلاش دارند در آستانه برگزاری اجلاس مجمع عمومی، با انتشار این گونه ادعاها زمینه هرگونه دیدار و تعامل احتمالی میان ترامپ و روحانی را از میان ببرند.
در نهایت، سومین هدف نتانیاهو از طرح این ادعاها، به نزدیک بودن انتخابات پارلمانی در سرزمینهای اشغالی و تلاش برای حفظ جایگاه خود به عنوان نخستوزیر مرتبط است. به عبارت دیگر، وی نیاز دارد از طریق ادعای دستیابی به دستاوردی مهم در عرصه تأمین امنیت برای صهیونیستها، آرای عمومی را به سوی خود جلب نماید.
همین موضوع باعث شده احزاب معارض نتانیاهو با صدور بیانیههایی از نمایش تبلیغاتی تازه او علیه ایران انتقاد کرده و وی را به تضعیف امنیت اسرائیل متهم کنند. ائتلاف انتخاباتی «اتحادیه دموکراتیک» در بیانیهای شدیداللحن در مورد اقدام نتانیاهو، گفته است: «جوهر بازی شکستخورده قبلی هنوز خشک نشده و نتانیاهو یک تلاش دیگر را شروع کرده تا امنیت اسرائیل را به بهای منافع شخصی بفروشد».
همزمان بنی گانتز رئیس ائتلاف انتخاباتی «آبی و سفید» هم از اقدام نتانیاهو انتقاد کرده است. او در این مورد گفته است: «استفاده نتانیاهو از اطلاعات حساس امنیتی برای پروپاگاندا، نشان میدهد که او توان قضاوت درستی ندارد». منتقدان نتانیاهو میگویند او در آستانه انتخابات پارلمانی، در تلاش است تا از خود تصویری قاطع نمایش دهد و با اقداماتش امنیت اسرائیل را در معرض خطر قرار داده است.