«بانک مرکزی قانونی وضع کرده است که تمامی حق وحقوق شهروندی که برای تمامی افراد جامعه وجود دارد را برای نابینایان و معلولان و جانبازان ناحیه دست محروم کرده، این درحالی است که به جای اینکه با این تکنولوژی که وجود دارد خدمات دهی به نابینایان و معلولان و جانبازان سهولت پیدا کند، متاسفانه شاهد آن هستیم که خدمات دهی به این قشر از جامعه کمتر شده است.»
این روزها خیلی از ما درون کیف پول خود چندین کارت عابر بانک داریم و هراز گاهی به راحتی برای گرفتن کارت جدید به یکی از بانک ها مراجعه می کنیم، اما در این میان هستند افرادی که از داشتن یک کارت عابر بانک و دسته چک در رنج و عذابند.
افراد دارای معلولیت چه نابینا باشند، چه جسمی-حرکتی یا ناشنوا فرقی ندارد؛ برای بهره‌مندی از خدمات بانکی با مشکلات متعددی روبه‌رو هستند. آنها با هزار امید خودشان را به ساختمان های بانکی می رسانند اما نهایتا با بی مهری بانک ها مواجه می شوند و خدمات بانکی را به لقایش می بخشند.
بر اساس نتایج سرشماری سال۱۳۹۰، نزدیک به یک‌میلیون و پنجاه‌هزار نفر از هموطنانمان دچار معلولیت هستند؛ حدود ۳۵۰ هزار نابینا و ناشنوا، حدود ۶۰۰ هزار نفر دارای معلولیت جسمی و حرکتی و حدود ۳۵۰ هزار ایرانی دارای اختلال ذهنی هستند.
این جمعیت به راحتی نمی‌توانند دسته چک و کارت عابربانک داشته باشند این افراد به دلیل مشکلات جسمی که دارند از خدمات بانکی که برای سایر افراد امکان پذیر است محرومند، در این باره خبرنگار خبرآنلاین گفتگویی با مجتبی شاکری، جانباز ۷۰ درصد و دبیر کل جمعیت جانبازان انقلاب اسلامی در خصوص مشکلات معلولان و جانبازان برای استفاده از خدمات بانکی انجام داده است.
صادر نشدن کارت عابر بانک
او در این خصوص به خبرنگار ما می گوید:« چند وقت پیش برای امورات شخصی به یکی از بانک ها مراجعه کردم و در کمال ناباوری مسئول تحویل دسته چک به دلیل نابینا بودنم حاضر نشد، دسته چکم را تحویل دهد.»
وی در ادامه می گوید:« کارمند بانک که متوجه شد از این موضوع بسیار ناراحت شدم، اعلام کرد باید طبق قوانین انجام فعالیت کنم و به تازگی بانک مرکزی بخشنامه ای را صادر کرده که تمامی افراد نابینا حق داشتن دسته چک را ندارند مگر آنکه فرد نابینا وکیلی در این زمینه به بانک معرفی کند تا از صحت مبلغ، تاریخ و امضاء آن مورد تایید قرار بگیرد.»
«شاکری» که این روزها دبیرجمعیت جانبازان انقلاب اسلامی است، می افزاید:«درگذشته که اینجانب دسته چک داشتم هیچ مشکلی برایم پیش نیامده بود و با مهری که به روی چک می زدم مورد تاییدم بود، اما بانک به تازگی می گوید باید وکیل در امورات بانکی معرفی کنم در حالی که اگر موضوع کلاهبرداری باشد این روش جلوگیری از کلاهبرداری نیست.»
وی در ادامه صحبت هایش به بخشنامه دیگر بانک مرکزی درباره موضوع صادر نشدن کارت عابربانک برای افراد معلول و جانباز که از ناحیه دست دوچار مشکل هستند نیز اشاره می کند، می گوید:«تمامی افرادی که انگشت ندارند نمی توانند حساب بانکی داشته باشند و نداشتن حساب بانک موجب صادر نشدن کارت عابر بانک است؛ بانک مرکزی معتقد است افراد باید از طریق اثر انگشت هویت شان مشخص شود، اما فکری برای معلولان و جانبازان که دست ندارند صورت نگرفته است که این نوع افراد چطور تشخیص هویت شوند.»
نامه به رئیس بانک مرکزی
آن طور که این عضو سابق شورای شهر تهران می گوید:«بانک مرکزی قانونی وضع کرده است که تمامی حق وحقوق شهروندی که برای تمامی افراد جامعه وجود دارد را برای نابینایان و معلولان و جانبازان ناحیه دست محروم کرده، این درحالی است که به جای اینکه با این تکنولوژی که وجود دارد خدمات دهی به نابینایان و معلولان و جانبازان سهولت پیدا کند، متاسفانه شاهد آن هستیم که خدمات دهی به این قشر از جامعه کمتر شده است.»
اودرپاسخ به سوال خبرنگار«خبر آنلاین» درباره اینکه شما چه پیشنهاداتی را برای خدمات بهتر بانک ها به افراد نابینا و افرادی که از ناحیه دست محروم هستند دارید؟ می گوید:«در ابتدا باید ببینیم سایر کشورهای پشرفته دنیا در این زمینه چه طرح هایی را به اجرا گذاشته اند، دوم اینکه چهره نگاری از دیگر روش هایی است که می توان به خدمات بانک دست یافت، یعنی به جای اینکه انگشت برای مشخصات هویت شان ملاک باشد چهره فرد را برای مشخصات هویتی در نظر بگیرند، سوم اینکه در گذشته دور که افراد نابینا و معلولان ناحیه دست امورات بانکی شان را انجام می دادند چه مشکلی وجود داشت که حال حتما باید اثر انگشت این افراد ثبت شود و نهایتا بانک ها می توانند برگ های چک را به شکلی طراحی کنند که نابینایان با نوشتن خط بریل(نوشتار مخصوص نابینایان) اقدام به صدور چک کنند.»
دبیر جمعیت جانبازان انقلاب اسلامی درباره اینکه این موضوع را از مسئولان بانک مرکزی پیگری کرده اید؟ پاسخ می دهد:«نامه ای به آقای همتی رئیس بانک مرکزی نوشته ام، اما هنوز جواب آن داده نشده است.»
بخشنامه بانک مرکزی که خدمات دهی به نابینایان صورت بگیرد
بهمن ماه سال ۹۷ بود که بخش نامه ای به شماره ۴۲۳۲۹۹/۹۷ از سوی بانک مرکزی به مدیران عامل بانک‌های دولتی، غیردولتی، شرکت دولتی پست بانک و موسسات اعتباری درخصوص استفاده نابینایان از خدمات بانکی اعلام شد، که در این بخشنامه آمده بود، نابینایان محترم در استفاده از کلیه خدمات بانکی (به جز خدمات حساب جاری) با هیچگونه محدودیتی مواجه نبوده و نیازی به همراه داشتن شخص دیگری نخواهند بود، همچنین نابینایان محترم در خصوص استفاده از خدمات حساب جاری، در صورتی که رسما مسئولیت‌های ناشی از صدور چک را بپذیرند نیازی به معرفی وکیل ندارند.
این در حالی است که بانک ها توجهی به این بخشنامه نمی کنند و تنها داشتن وکیل را ملاک صدور دسته چک عنوان می کنند.
