واریز سود سهامی که برای افزایش ثروت خانوار‌های ایرانی کلید خورد؛ رقم احتمالی چند هزار تومان خواهد بود؟

علیرضا صالح، رئیس سازمان خصوصی سازی در مورد زمان آزادسازی سهام عدالت طی مصاحبه‌ای در هشتم دی ماه ۱۳۹۸ گفت: سهام عدالت حداکثر تا آبان ماه سال ۹۹ آزادسازی می‌شود و در اختیار مردم قرار می‌گیرد.

به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ طرح اولیه واگذاری سهام شرکت‌های دولتی به عموم مردم به تصویب دولت هشتم رسید؛ اما در آن دولت اجرایی نشد. این طرح در ابتدای کار دولت نهم مورد توجه قرار گرفت، به گونه‌ای که پس از ابلاغ سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، مصوبه شماره ۷۲۶۸۳/ت ۳۴۴۸۴ ه. تاریخ ۱۷ /۱۱/ ۱۳۸۴ هیات وزیران با عنوان "آیین نامه اجرایی افزایش ثروت خانوار‌های ایرانی از طریق گسترش سهم بخش تعاون بر اساس توزیع سهام عدالت" منجر به فراهم شدن بستر قانونی لازم برای اجرای طرح توزیع سهام عدالت شد. در واقع سهام عدالت نوعی یارانه بود که طبق نظر دولت نهم، از طریق شرکت های تعاونی عدالت استانی به مشمولان آن واگذار شد.

به دلیل آن که بابت واگذاری سهام شرکت‌ها به مشمولین، از آن‌ها هیچ پولی دریافت نشده بود، تصمیم بر آن شد که ظرف ده سال سود سهام این شرکت‌ها به عنوان اقساط سهام پرداخت شود. علی طیب نیا، وزیر اسبق اقتصاد طی مصاحبه‌ای در اسفند ماه ۱۳۹۵ در این باره گفت: مجموعه اقداماتی صورت گرفته که سود سهام مشمولان به حساب آن‌ها واریز شود؛ این در حالی است که سال ۹۴، سال پایانی از دوره ده ساله‌ای است که باید طی آن سود سهام ۶۰ شرکت موجود در سبد سهام عدالت بابت اقساط آن به خزانه دولت واریز می‌شد، چون بابت اختصاص سهام این شرکت‌ها به مشمولان طرح سهام عدالت در این ده سال هیچ وجهی از آن‌ها دریافت نشده و در عوض سود سهام این شرکت‌ها به خزانه واریز شده است.

وی افزود: با پایان این دوره ده ساله، از این پس باید سود سهام این شرکت‌ها به سهامداران آن‌ها یعنی مشمولان سهام عدالت پرداخت شود که بر این اساس در سال ۹۵، این سود دیگر به حساب خزانه واریز نخواهد شد و در سال ۹۶ و بعد از برگزاری مجامع این شرکت ها، سود لازم محاسبه و به سهامداران پرداخت خواهد شد.

تعداد مشمولان سهام عدالت چند نفر است؟

طبق آخرین آمار‌های رسمی ذکر شده توسط پایگاه اطلاع رسانی سهام عدالت، مشمولان دریافت این سهام ۴۹ میلیون و ۱۵۸ هزار و ۴۹ نفرند که از این تعداد حدود ۲ میلیون و ۵۹۳ هزار و ۶۸۵ نفر فوت شده اند.

ارزش سهام عدالت چقدر است؟

تا ۲۴ آذر ماه سال جاری، ۴۹ شرکت در پرتفوی سهام عدالت حضور دارند که ارزش مقطع واگذاری آن‌ها ۲۶۶ هزار و ۳۶۳ میلیارد ریال بوده است که به دلیل وجود تورم اقتصادی و در پی آن رشد شاخص و افزایش قیمت سهام شرکت‌ها در بازار سرمایه، ارزش روز پرتفوی به ۱۶۹۱ هزار و ۵۱ میلیارد ریال افزایش یافته است؛ بنابراین، تقریبا ارزش کل پرتفوی سهام عدالت بیش از شش برابر شده است.

از ۴۹ شرکت حاضر در سید سهام عدالت تعداد ۳۵ شرکت بورسی هستند که ارزش مقطع واگذاری آنها ۲۲۷ هزار و ۸۲۵ میلیارد ریال بوده و هم اکنون ارزش آنها به ۱۶۵۲ هزار و ۵۱۳ میلیارد ریال افزایش یافته است.

همچنین در این پرتفوی، چهارده شرکت غیربورسی نیز حضور دارند که ارزش مقطع واگذاری آنها ۳۸ هزار و ۵۳۸ میلیارد ریال و ارزش روز آنها همین مبلغ برآورد شده است.

سود سهام عدالت در سال های گذشته چقدر بود؟ در سال جاری احتمالا چقدر سود سهام عدالت مربوط به سال 97 واریز خواهد شد؟

جعفر سبحانی، مشاور وقت سازمان خصوصی سازی در ۲۸ شهریور ماه سال جاری درباره میزان سود پرداخت شده برای سهام عدالت در سال‌های گذشته گفت: سال ۹۵ مشمولی که سهم کامل یک میلیون تومانی داشت یا جزو دهک‌های تخفیف دار بود، به ازای هر فرد ۱۵۰ هزار تومان سود تعلق گرفت که این رقم برای سال ۹۶ به میزان ۱۷۵ هزار تومان بود.

وی در مورد میزان سود سهام عدالت مربوط به سال ۹۷ نیز گفت: میزان سود سهام عدالت مربوط به سال ۹۷ به یقین از ۱۷۵ هزار تومان بیشتر خواهد بود و انتظار می‌رود این رقم بالاتر از ۲۰۰ هزار تومان باشد.

البته به تازگی و در هشتم بهمن ماه سال جاری علیرضا صالح رئیس سازمان خصوصی سازی درباره میزان سود سهام عدالت در سال ۹۷ که قرار است در سال جاری واریز شود، گفت: هنوز میزان سود مشخص نشده و مبالغی که در این راستا اعلام می‌شود گمانه‌زنی است و هیچ یک صحیح نیست. حتی من هم هنوز نمی‌دانم میزان سود سهام عدالت چقدر است. وی با بیان اینکه ترکیب سهام‌داران متفاوت است، افزود: یعنی میزان سود سهام عدالت برای مشمولان بهزیستی و کمیته امداد یک رقم متفاوتی با بقیه است یا برای مثال این رقم برای افرادی که سهام‌شان در راستای ارث و میراث است، متفاوت است. صالح ادامه داد: مبلغ سود سهام عدالت تا ۲۲ بهمن ماه مشخص خواهد شد.

سود سهام عدالت چه زمانی واریز می‌شود؟

به پایان سال ۹۸ نزدیک می‌شویم و هنوز سود سهام عدالت مربوط به سال ۹۷ واریز نشده است و هم اکنون پرسش بسیاری از سهامداران این است که این سود چه زمانی واریز خواهد شد؟ رئیس سازمان خصوصی سازی در پاسخ به این پرسش گفت: واریز سود سهام عدالت از ابتدای اسفندماه سال جاری آغاز خواهد شد.

آیا امکان خرید و فروش سهام عدالت وجود دارد؟ چه زمانی این سهام آزادسازی می‌شود؟

پایگاه اطلاع رسانی سهام عدالت به صراحت اعلام کرده است که "هرگونه معامله برگه سهام عدالت ممنوع و فاقد اعتبار است. در بانک اطلاعاتی مشمولان سهام عدالت فقط ثبت نام شدگان قطعی، سهامدار نهایی سهام عدالت محسوب می‌شوند و هرگونه جابجایی مالکیت و هر نوع معامله سهام و یا خرید و فروش برگه‌های در دست مشمولین غیر قانونی و بلااثر است".

این پایگاه در مورد زمان آزادسازی و معاملاتی شدن سهام عدالت اعلام کرده است: آزاد سازی و معاملاتی شدن سهام عدالت نیاز به مجوز مراجع ذیصلاح قانونی دارد. زمان و نحوه معاملات سهام عدالت متعاقباً به صورت گسترده به عموم مردم اطلاع رسانی خواهد شد.

شایان ذکر است، چندی قبل موضوع خرید و فروش سهام عدالت در سایت دیوار مطرح شد و باشگاه خبرنگاران جوان نوشت: "۱۵ هزار سهام عدالت را یکجا می‌فروشد. اهل آذربایجان شرقی است و آگهی‌اش را روی سایت دیوار منتشر کرده است. وقتی با او تماس می‌گیری می‌گوید که سهام عدالت بازنشستگان دولتی را می‌فروشد که تاریخ مرگشان از سال ۹۷ به بعد است و سود پارسال را نگرفته‌اند. می‌گوید ده هزار سهام را یکجا ۹ میلیون تومان می‌فروشد و اگر بخواهی سهام را خرد کنی و تعداد کمتری بخری به همان نسبت قیمت را بالا می‌برد و مثلا پنج هزار سهام را هفت میلیون تومان می‌فروشد. "

دلال دیگری که ۱۴ سهام را ۳۲ میلیون تومان را در سایت دیوار آگهی کرده است، به تجارت‌نیوز می‌گوید که سهام عدالت خارج رفته‌ها را می‌فروشد.

به هر صورت با توجه به متن مندرج در پایگاه اطلاع رسانی سهام عدالت خرید و فروش سهام عدالت همچنان ممنوع است.

گفتنی است لایحه ساماندهی سهام عدالت با موضوع اصلاح مواد ۳۴ تا ۳۸ قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی پس از تصویب هیات وزیران در ۱۸ دی ۹۶، به مجلس ارسال شد. با این حال و با گذشت ۲ سال از ارائه لایحه مذکور به مجلس، نمایندگان در خصوص ساز و کار آزادسازی سهام عدالت نتوانستند به جمع بندی برسند.

البته علیرضا صالح، رئیس سازمان خصوصی سازی در مورد زمان آزادسازی سهام عدالت طی مصاحبه‌ای در هشتم دی ماه ۱۳۹۸ گفت: سهام عدالت حداکثر تا آبان ماه سال ۹۹ آزادسازی می‌شود و در اختیار مردم قرار می‌گیرد.