فرماندهان کل ارتش بعد از انقلاب را بیشتر بشناسید

به گزارش «تابناک» به نقل از باشگاه خبرنگاران، ارتش تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، به عنوان اصلی ترین نهاد رسمی دفاع از تمامیت ارضی کشور در صحنه حاضر بود و این فعالیت‌ها حتما باید با نظارت و مستشاری نیروهای آمریکایی که در ارتش حضور داشتند، انجام می‌شد. این امر بیانگر نفوذ کامل آمریکایی‌ها در ارتش کشورمان بود.

یک افسر ارتش درباره میزان وابستگی ارتش رژیم پهلوی به آمریکایی‌ها نیز اینگونه روایت کرده است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در یکی از پادگان‌های ارتش نامه‌ای از ژاندارمی را مشاهده کردم که در آن از ارتش درخواست شده بود پنج عدد خمپاره به ژاندارمری واگذار شود. در ذیل این نامه پاراف شده بود که در صورت موافقت مستشار نظامی (افسر آمریکایی) خمپاره‌ها به ژاندارمری تحویل داده شود.

ساختار ارتش

پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران ساختار ارتش به این گونه بود که فرمانده کل ارتش و رئیس ستاد مشترک در یکدیگر ادغام شده بود و سه نیروی هوایی، دریایی و زمینی ذیل ستاد مشترک ارتش ادامه داشت. پس از انقلاب تا اواسط دهه ۷۰ این سیستم بدین گونه ثابت باقی مانده بود. اما رهبر معظم انقلاب به عنوان فرمانده کل قوا دستور دادند تا در سال ۷۷ سِمَت رئیس ستاد مشترک و فرمانده کل ارتش را از یکدیگر تفکیک کردند.

در این گزارش سعی داریم تا چهار فرمانده کل ارتش از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون را بررسی و تحلیل کنیم.

در این مدت، سرلشکر علی شهبازی (از ۸ مهر ۱۳۷۷ تا ۱ خرداد ۱۳۷۹)، سرلشکر محمد سلیمی (از ۱ خرداد ۱۳۷۹ تا ۲۰ شهریور ۱۳۸۴)، سرلشکر عطاءالله صالحی (از ۲۰ شهریور ۱۳۸۴ تا ۳۰ مرداد ۱۳۹۶) و سرلشکر سیدعبدالرحیم موسوی (از ۳۰ مرداد ۱۳۹۶) فرماندهی ارتش را برعهده داشته‌اند و هر یک به‌نوبه خود منشأ تحولات ارزشمندی در ارتش شده‌اند.

سرلشکر علی شهبازی

امیر سرلشکر علی شهبازی از سال ۷۷ تا ۷۹ نخستین فرمانده کل ارتش بود. او رئیس گروه مشاوران نظامی فرماندهی کل نیروهای مسلح ایران است. امیر شهبازی از فرماندهان ارتش جمهوری اسلامی ایران بود که با درجه سرلشکری فرماندهی ارتش را بر عهده داشت.

او پس از گذراندن تحصیلات دوره متوسطه، وارد دانشگاه افسری نیروی زمینی ارتش شد و دوره‌های نظامی از قبیل دوره‌های مقدماتی نظامی، عالی و فرماندهی و ستاد را طی کرد و در سال ۱۳۶۹ به درجه سرلشکری رسید. او سمت‌هایی نظیر فرماندهی یگان‌های ارتباطی، معاونت طرح و عملیات، معاونت دفتر مشاورت، سرپرست گروه کار نظامی نهاد ریاست جمهوری، معاونت هماهنگ‌کننده ستاد مشترک ارتش و رئیس ستاد مشترک ارتش از ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۷ را برعهده داشت.

سرلشکر شهبازی در سال ۱۳۷۷ به‌عنوان اولین فرمانده کل ارتش منصوب شد، اما پس از دو سال از این سمت کناره‌گیری کرد.

سرلشکر محمد سلیمی

امیر سرلشکر محمد سلیمی از افسران انقلابی ارتش بود. وی نیز از دانش‌آموختگان دانشکده افسری و فارغ‌التحصیل دوره دانشکده فرماندهی و ستاد ارتش بود.

سرلشکر سلیمی در دوران جنگ مسئولیت دفتر مشاوره نظامی حضرت امام خمینی (ره) را برعهده داشت، رئیس ستاد جنگ‌های نامنظم بود و در زمان ریاست‌جمهوری رهبر معظم انقلاب، به‌عنوان وزیر دفاع نیز منصوب شده بود. مقام معظم رهبری با آشنایی عمیقی که از این امیر پیشکسوت ارتش داشت، او را از خرداد ۱۳۷۹ به‌عنوان فرمانده کل ارتش منصوب کرد. سرلشکر محمد سلیمی این مسئولیت سترگ را هشت سال (تا ۲۰ شهریور ۱۳۸۴) برعهده داشت.

مقام معظم رهبری در پیامی که به‌مناسبت درگذشت این فرمانده پیشکسوت و انقلابی ارتش صادر شد، آورده‌اند: «این نظامی متدین و متعهد ازجمله معدود یاران ارتشی است که از آغازین هفته‌های پیروزی انقلاب، وسیله ارتباط فعال ارتش با دستگاه انقلاب و نظام جمهوری اسلامی و عنصر مؤثر در جذب بدنه متعهد ارتش به خدمات انقلاب بود و در طول ده‌ها سال در مراکز حساس نظامی همچون وزارت دفاع و فرماندهی ارتش و سرپرستی دفتر مشاورت امام در نیروهای مسلح و ریاست ستاد مرکز جنگ‌های نامنظم در سال‌های اول دفاع مقدس، خدمات ارزنده‌ای به‌جای آورد».

سرلشکر عطاالله صالحی

امیر سرلشکر عطاءالله صالحی متولد ۱۸ اسفند ۱۳۲۸ است. وی فرمانده کل سابق ارتش جمهوری اسلامی ایران بود. صالحی در سال ۱۳۴۶ وارد ارتش و در سال ۱۳۴۹ با رسته توپخانه از دانشکده افسری فارغ‌التحصیل شد. همچنین در تاریخ ۲۰ شهریور ۱۳۸۴ و پس از استعفای امیر سرلشکر محمد سلیمی به‌سمت فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی ایران منصوب شد.

سرلشکر سیدعبدالرحیم موسوی فرمانده کل فعلی ارتش

فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی ایران دانش‌آموخته دکتری مدیریت دفاع ملی از دانشگاه عالی دفاع ملی و آموزش‌دیده دانشگاه افسری نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران است. وی در طول جنگ ایران و عراق به‌عنوان یکی از فرماندهان ارتش ایران در رسته توپخانه، حضور داشت. او در فاصله سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۵ جانشین فرمانده ارتش بود و از سال ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۶ برای مدت یک‌سال، به‌عنوان جانشین رئیس ستادکل نیروهای مسلح فعالیت می‌کرد.

امیر موسوی در حکمی از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی، در تاریخ ۳۰ مرداد ۱۳۹۶ با ارتقا به درجه سرلشکری، به‌سمت فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی ایران منصوب شد.