مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی توصیه کرد که شهروندان از هرگونه تماس با حیوانات مرده، فرآوردههای دامی فاسد شده و حیوانات بدون مالک خودداری کنند.
محمد سعیدی در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه کرونا ویروسها خانوادهای از راسته نیدو ویریده (نوعی ویروس) هستند و عفونتهای کرونا ویروسی در حیوان و انسان معمول بوده است، اظهار کرد: برخی از سویههای کرونا ویروسها زئونوز یا مشترک هستند؛ یعنی قابلیت انتقال بین انسان و حیوان را دارند، اما بسیاری از آنها اینگونه نیستند.
گربه سیوت عامل انتقال سارس، شتر مسابقه عامل انتقال مرس
وی ادامه داد: در انسانها ویروسهای کرونا میتوانند دامنهای از بیماریها را ایجاد کنند که از سرماخوردگی معمولی تا بیماریهای شدیدی همچون سندروم تنفسی خاورمیانه (مرس) و سندروم حاد تنفسی (سارس) را شامل میشود. همچنین تحقیقات نشان داده است که کرونا ویروس عامل سارس از نوعی گربه (گربههای سیوت) به انسان و کرونا ویروس عامل مرس از شترهای مسابقه به انسان انتقال پیدا کرده است.
احتمال انتشار ویروس کرونا ۲۰۱۹ از نوعی خفاش
مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی تصریح کرد: دادههای مربوط به توالی ژنتیکی نشان داد که کرونا ویروس ۲۰۱۹جدید ارتباط نزدیکی با دیگر کرونا ویروسهای در گردش در جمعیت نوعی خفاش دارد. این ظن وجود دارد که کرونا ویروس جدید ۲۰۱۹ منبع حیوانی داشته باشند، اما نیاز به تحقیقات بیشتری برای تایید این موضوع وجود دارد.
به گفته وی، اگرچه این ظن وجود دارد که منشاء اولیه ویروس جدید کرونا به انسان ممکن است منبع حیوانی داشته باشد، اما روش انتقال غالب و بعدی آن به صورت انتقال انسان به انسان است و تحقیقات مستمر برای شناسایی منبع حیوانی (ازجمله گونهها) و تعیین نقش بالقوه و احتمالی مخازن حیوانی برای این بیماری بسیار مهم است.
سعیدی با اشاره به اینکه در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۹ موارد پنومونی (بیماریهای تنفسی) انسانی با عامل ناشناخته در شهر ووهان از استان هوبی چین گزارش شد، که مقامات چینی در ۷ ژانویه ۲۰۲۰ عامل آنرا کرونا ویروس اعلام و آنرا به نام کروناویروس جدید ۲۰۱۹ نامیدند، اظهار کرد: از آن به بعد موارد انسانی این بیماری در افراد دارای سابقه مسافرت به ووهان در سایر استانهای چین و سایر کشورها گزارش شده است.
توصیههای دامپزشکی در بازدید از بازارهای خرید و فروش حیوانات
وی در پاسخ به این سوال که سازمان دامپزشکی برای جلوگیری از انتقال احتمالی بیماری از حیوان به انسان چه توصیههایی دارد، گفت: به عنوان یک احتیاط کلی هنگام بازدید از بازارهای خرید و فروش حیوانات و بازارهای عرضهکننده محصولات حیوانی، ضروری است که نسبت به انجام اقدامات بهداشت عمومی از جمله شستن دستها با آب و صابون پس از بازدید، بعد از تماس با حیوانات زنده و محصولات حیوانی صورت گیرد و از تماس دست با چشم، بینی و دهان خودداری شود. همچنین از تماس با حیوانات مرده یا فرآوردههای دامی فاسد شده پرهیز شود. از هرگونه تماس با حیوانات بدون مالک (سگها و گربههای ولگرد، جوندگان، پرندگان و خفاشها) باید به شدت پرهیز شود. همچنین پرهیز از تماس با زبالههای حیوانی آلوده یا مایعات موجود روی زمین یا ساختمان فروشگاهها و تجهیزات بازارهای حیوانات باید مدنظر قرار گیرد.
بهداشت وسلامت با پخت کامل گوشت و تخم مرغ
او همچنین در ادامه گفت: توصیههای استاندارد برای پیشگیری شامل خرید فرآوردههای خام دامی بویژه گوشت از مراکز معتبر و تحت نظارت دامپزشکی با مهر و لیبل بازرسی دامپزشکی در کشتارگاهها، شستن منظم دستها، پوشاندن دهان و بینی هنگام سرفه و یا عطسه، پختن کامل تخم مرغ و گوشت و پرهیز از تماس نزدیک با افراد دارای علائم بیماریهای تنفسی همچون سرفه و عطسه، است. همچنین به عنوان یک اقدام خوب بهداشتی غذایی، جهت جلوگیری از آلودگی متقاطع غذاها ضروری است که به مدیریت و مواظبت از فرآوردههایی همچون شیرخام و گوشت یا سایر فرآوردههای حیوانی نپخته توجه کرد.
۳۰ شتر جاسک به کرونا ۲۰۱۹ مبتلا نبودند
وی با اشاره به اینکه گفته شده در جاسک چند شتر مبتلا به کرونا هستند، عنوان کرد: گزارش ۱۶ دی ماه سال ۹۸ نشان میدهد که ابتلای ۳۰ نفر از شترهای جاسک هرمزگان به کورونا ویروس مربوط به گونهی جدید آن یا همان کرونا ۲۰۱۹ نیست.
مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی در ادامه گفت: سازمان دامپزشکی بهصورت منظم از شترهای کشتاری برای پایش و اطمینان از عاری بودن حیوان از بیماری، نمونهبرداری سرمی و با تجهیز آزمایشگاههای معین تشخیصی آزمایشات لازم را انجام میدهد و به شترهایی که به صورت قانونی و در چرخه رسمی کشتارگاههای کشور کشتار میشوند با اطمینان از سلامت دام از جمله عاری بودن از بیماری کرونا، اجازه ورود به چرخه مصرف میدهد. همچنین طرح مشترک پایش بیماری در شترهای بومی با وزارت بهداشت در دست تدوین و اجرا است.
به گفته وی، ویروس بیماری مرس چند سالی است که در کشورهای منطقه (از سال۲۰۱۲) حضور دارد و مواردی نیز از ابتلای شتر به مرس در بعضی استانهای کشور داشتهایم که از شترهای غیربومی بوده است و براساس پروتکل مربوطه تا اطمینان از سالم سازی یا همان بازیابی سلامت بر اساس نمونهبرداری و نتایج آزمایشگاهی با ارائه آموزشهای لازم به مالک و پرورش دهنده و اطلاع مراجع بهداشتی ذیربط قرنطینه، مراقبت و نگهداری میشوند. همچنین ویروس کرونای شتر که با ویروس کرونای انسانی مشابهت دارد، در بدن شتر قابلیت ماندگاری نداشته و پس از مدت کوتاهی از بدن حیوان حذف میشود و امکان انتقال به انسان یا سایر حیوانات از شترهای پاک شده از ویروس وجود ندارد.
سعیدی خاطرنشان کرد: شترهای مبتلا در جاسک قرنطینه و بعد از ۲۱ روز مراقبت دوباره مورد آزمایش قرار گرفتند و آخرین نتایج آزمایشگاهی از نظر بیماری منفی بوده و نشان داد که شترها با بازیابی سلامت از بیماری پاک هستند و از قرنطینه خارج خواهند شد.
نظارت بر سلامتی حیوانات خانگی
وی در پاسخ به اینکه آیا نظارتی بر ورود خوراک و حیوانات خوراکی از خارج از کشور انجام میشود یا خیر، گفت: تمام حیوانات خانگی و خوراکی که به صورت رسمی وارد کشور میشوند، تحت کنترل و نظارتهای بهداشتی قرنطینهای سازمان دامپزشکی کشور قرار میگیرند.